برجام به هیچ دردی نمی‌خورد اما امتیازاتش پابرجاست
همزمان با اصرار اروپا بر گسترش عهدشکنی‌های برجامی، روزنامه هم‌میهن ادعا کرد: با وجود حفظ تحریم‌های موشک‌های بالستیک علیه ایران توسط اتحادیه اروپا، امتیازات برجام برای ایران پابرجاست(!)
همزمان با اصرار اروپا بر گسترش عهدشکنی‌های برجامی، روزنامه هم‌میهن ادعا کرد: با وجود حفظ تحریم‌های موشک‌های بالستیک علیه ایران توسط اتحادیه اروپا، امتیازات برجام برای ایران پابرجاست(!)
این روزنامه نوشت: «هرچند مهم‌ترین و معروف‌ترین خواسته و هدف از قرارداد برجام، رفع تحریم‌های اقتصادی ایران بود که با خروج یک‌جانبه ترامپ از این قرارداد و عدم همراهی طرف‌های اروپایی در عمل نتوانست محقق شود و آمریکا با اعمال تحریم‌های یک‌جانبه توانست جهان را وادار به تبعیت از خود کند، اما ایران ضمن کاهش تعهدات و محدودیت‌های هسته‌ای خود توانسته از مزایای حقوقی، سیاسی، نظامی و امنیتی قرارداد برجام بهره‌مند شود و مهم‌ترین آن یعنی عادی شدن پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران ظرف دو سال دیگر و با پایان مهلت پانزده‌ساله پیش‌‌بینی‌شده در این قرارداد محقق خواهد شد. بنابراین ایران بدون درگیری و پرداخت هزینه زیادی از شرایط خطیر قرار گرفتن ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد خارج خواهد شد؛ شرایطی که در دوره احمدی‌نژاد و سیاست خارجی ماجراجویانه و بی‌مسئولیت او رقم خورد و ایران را با صدور شش قطعنامه شورای امنیت ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد به‌عنوان خطری برای صلح و امنیت جهانی قرار داد».
26 مهرماه امسال نیز پس از گذشت هشت سال از اجرایی شدن قرارداد برجام میان ایران و 1+5، تحریم‌های خرید و فروش تسلیحات غیرمتعارف ایران که براساس قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت وضع شده بود، لغو خواهد شد. این لغو بخشی از توافق ایران با اعضای 1+5 بود. بر همین اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، در تاریخ ۲۹ تیرماه ۱۳۹۴ تصویب شد و همراه با تصویب آن هر شش قطعنامه پیشین تحریمی را لغو کرد.
هم‌میهن می‌افزاید: «طی ماه‌های گذشته و با نزدیک شدن زمان لغو تحریم خرید و فروش سلاح‌های غیرمتعارف که به لغو تحریم‌های موشکی موسوم است، هم آمریکایی‌ها و هم اروپاییها از تلاش خود برای عدم لغو این تحریم‌ها سخن گفته‌اند. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد که انگلیس، آلمان و فرانسه به اطلاع اتحادیه اروپا رسانده‌اند که خواستار حفظ تحریم‌های موشک‌های بالستیک علیه ایران هستند.
یکی از بندهای قطعنامه 2231 لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران در اکتبر سال 2023 است. پرونده هسته‌ای ایران و توافق برجام در یک سال گذشته تحت تاثیر تحولات داخلی ایران در پائیز سال گذشته و موضع و همکاری‌های نظامی ایران و روسیه در جنگ اوکراین قرار گرفته و موجب شده تا اصل توافقنامه برجام به حاشیه برود و طرف آمریکایی و اروپایی اعلام کرد که بازگشت به توافقنامه برجام اگر غیرممکن نباشد، بسیار سخت شده است اما با این حال تحریم‌های موشکی ایران در پائیز 2023 یعنی کمتر از یک ماه آینده لغو خواهد شد و از آن مهم‌تر تحریم‌های سیاسی است زیرا در سال 2025 موعد برجام تمام میشود و عملاً پرونده هسته‌ای ایران به پرونده عادی تبدیل میشود... بسیاری از تحریم‌ها از جمله تحریم‌های شورای امنیت حل شده است و با یک گام دیگر تا دو سال آینده به پایان امنیت‌‌سازی پرونده ایران خواهد رسید و روند برنامه هسته‌ای ایران عادی‌‌سازی میشود. این مهم از دستاوردهای توافقنامه برجام است که با وجود بدعهدی کشورهای غربی و با وجود اینکه ایران یک‌سال بعد به تعهدات خود عمل کرد، نتوانست از مزایای اقتصادی آن بهره‌مند شود. با این حال دستاوردهای سیاسی برجام پابرجاست و نمی‌توان امتیازات جدی برجام را نادیده گرفت و این مواضع دولت‌های غربی که نه حاضرند مرگ برجام را اعلام کنند و نه حاضرند توافقنامه برای لغو تحریم‌های تسلیحاتی را اعلام کنند، نوعی پیروزی سیاسی برای ایران محسوب میشود.»
درباره این تحلیل غلط‌انداز شایان ذکر است:
1- مسئله ایران در توافق براساس وعده‌های دولت برجام، لغو تحریم‌های اقتصادی بود و نه پیروزی اخلاقی و سیاسی و یا حتی لغو تحریم‌های تسلیحاتی. امروز هم کشورمان در گسترش توانمندی‌های پیشرفته نظامی از جمله پهپادی و موشکی به جایی رسیده که کشورهای بسیاری از شرق آسیا تا آفریقا و آمریکای لاتین و حتی برخی کشورهای اروپایی خواستار خرید این تسلیحات پیشرفته از کشورمان هستند و بنابراین ادعای تحریم تسلیحاتی ایران، ادعای مضحکی است. با این حال موضع اروپا درباره عدم اجرای تعهدش در این زمینه، بار دیگر بی‌صفتی دولت‌هایی را نشان می‌دهد که همزمان و به‌طور پنهان التماس می‌کنند ایران پهپاد و موشک در اختیار روسیه قرار ندهد. در مقابل اگر قرار باشد طرف اروپایی در سررسید تعهد لغو تحریم تسلیحاتی ایران به مسئولیت خود عمل نکند، طبیعتا خویشتنداری ایران در زمینه نحوه معاملات تسلیحاتی با روسیه و کشورهای دیگر، وارد فاز دیگری خواهد شد که می‌تواند اشک دولت‌های بدعهد اروپایی را درآورد.
2- در موضوع بی‌چشم و رویی اروپاییها همین بس که آقای ظریف با وجود خوش‌بینی بلاوجه به آنها، چندین‌بار به اعتراض گفت:
- پس از ۲۰ ماه نمی‌توانیم حتی یک حساب بانکی در لندن باز کنیم.
- تسلیم اروپا در مقابل آمریکا تأیید شد. تروئیکای اروپا بقایای برجام را به آمریکا فروخت.
- اروپاییها در برجام کمتر از یک درصد تعهدات خود را انجام داده‌‌‌اند. درواقع، بیش از 100 درصد در بیانیه‌های عمومی و کمتر از یک درصد در پایبندی واقعی به تعهدات‌شان عمل کردند.
- اروپا در برجام، شرافت خود را مفت فروخت.
- اگر می‌خواهید شرافت خود را بفروشید، بفرمائید. اما ظاهری اخلاقی- قانونی به خود نگیرید. شما آن را ندارید.
3- قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت با برجام لغو نشد بلکه در قطعنامه 2231 یک‌جا تجمیع شد و به مثابه ماشه کشیده شده و شمشیر داموکلس بالای سر ایران گذاشته شد تا در مقابل انواع عهدشکنی‌های طرف غربی نتواند هیچ اقدام متقابلی انجام دهد و بدین ترتیب به مدت شش سال از فرصت‌های کشور در مسیر آرزواندیش و التماس و مذاکرات فرسایشی تلف شد.
4- در حالی که اروپا اصرار دارد تعهدات ضدتحریمی و لغو تحریم تسلیحاتی را انجام دهد، نویسنده هم‌میهن وعده می‌دهد که تا دو سال دیگر هم قرار است تحریم‌ها ملغی شود(!) و این در حالی است که تحریم‌ها با اراده دولت و ملت ایران در حال بی‌اثر شدن است وگرنه آمریکایی‌ها 800 تحریم پیش از برجام را به بیش از دو هزار تحریم رسانده‌اند و اراده‌ای هم برای کنار گذاشتن این حربه ندارند.
5- اصرار برای فاکتور کردن برجام به‌عنوان دستاورد در حالی است که روند معطلی و تعلیق و انتظار هشت‌ساله برجام، فرصت‌های دیپلماسی اقتصادی متنوع، و به فعلیت‌رسانی انبوه ظرفیت‌های داخلی رونق اقتصادی را از ملت ایران گرفت و فاجعه ده‌ها برابر بزرگ‌تر از سیل و زلزله یا تحریم‌های ظالمانه دشمن بود./کیهان