معرفی ورق های فولادی تولید شده به روش نورد گرم
فولاد به عنوان یکی از مهمترین مواد ساختمانی در صنایع مختلف جایگاه ویژهای دارد و ورقهای فولادی، به عنوان یک شکل اساسی از فولاد، نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند. نورد گرم و نورد سرد دو فرآیند متفاوت و دو روش اصلی در تولید ورقهای فولادی هستند، هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه، به طور خلاصه این دو روش و ویژگی های هرکدام را بیان میکنم و سپس به معرفی برخی ورق های فولادی تولید شده به روش نورد گرم: ورقهای سیاه فولادی، ورق فولادی اسیدشویی، ورق پانچ، ورق آجدار، ورق ضد سایش، ورق فولادی ST52، ورق فولادی A516 و ورق A283 میپردازیم.
نورد گرم (Hot Rolling):
در روش نورد گرم، ورقهای فولادی در دمای بالا (بیشتر از دمای تراکم آستانه فولاد حدود 1200-1300 درجه سانتیگراد) گرم می شوند تا در حالتی که فولاد نرم و قابل انعطاف است قرار بگیرد، و سپس با استفاده از غلطکهای گرم به شکل مورد نظر نورد میشوند. این فرآیند باعث تغییر شکل مکانیکی فولاد میشود و ترکیبات فولادی در معرض تغییراتی قرار میگیرند. فرآیند نورد گرم شامل مراحل زیر است :
- آمادهسازی: ضخامت بلوک فولادی را به شکل مناسب کاهش میدهند تا برای ورود به واحد نورد آماده شود.
- نورد: بلوک فولادی از طریق غلطکهای گرم متحرک عبور میکند و ضخامت آن کاهش مییابد. ورقهای فولادی نهایی به عنوان محصول خروجی حاصل میشوند.
- خنککاری: ورقهای فولادی نورد گرم باید به سرعت خنک شوند تا ساختار مورد نیاز را به دست آورند. این مرحله میتواند شامل خنککاری هوا، آب یا روشهای دیگر باشد.
ویژگیهای فرایند نورد گرم شامل موارد زیرمیباشد:
تغییر شکل حرارتی: نورد گرم باعث تغییر شکل فیزیکی فولاد میشود، به ویژه افزایش عرض و ضخامت ورق.
مقاومت بهتر در برابر خستگی: ورقهای نورد گرم دارای مقاومت بهتری در برابر خستگی و فشار مکرر هستند.
سطح خشن و ریزهکاری ضعیف: سطح ورقهای نورد گرم معمولاً خشن است و نیاز به پرداخت و تمیزکاری دارد.
کاربردها: ورقهای نورد گرم به عنوان مواد اولیه برای تولید قطعات ساختمانی، لولهها، خودروها، قطعات ماشینی، و قطعات دیگر در صنایع مختلف استفاده میشوند.
نورد سرد(Cold Rolling):
در روش نورد سرد، ورقهای فولادی در دماهای کمتر (زیر دمای تراکم آستانه فولاد حدود 100-200 درجه سانتیگراد) و در حالتی که فولاد سفت و سخت است، تولید میشوند.فرایند نورد سرد شامل مراحل زیر است :
- آمادهسازی: بلوک فولادی را به شکل مناسب کاهش ضخامت میدهند تا به واحد نورد سرد وارد شود.
- نورد: بلوک فولادی از طریق غلطکهای سرد متحرک عبور میکند و ضخامت آن به طور قابل توجهی کاهش مییابد. ورقهای فولادی نهایی به عنوان محصول خروجی حاصل میشوند.
- خنککاری: و خنک کاری ورق تولید آخرین گام تولید ورق نورد سرد است.
ویژگیهای نورد سرد شامل موارد زیرهستند:
حفظ دقت ابعاد: نورد سرد به علت انجام در دماهای پایینتر، ابعاد دقیق و مشخصی از ورق را حفظ میکند.
سطح ضریب اصطکاک کمتر: سطح ورقهای نورد سرد معمولاً صاف و با کیفیت بالاست.
کاربردها: ورقهای نورد سرد به عنوان مواد نهایی برای قطعاتی که نیاز به دقت ابعادی و سطح با کیفیت دارند، مورد استفاده قرار میگیرند مانند استفاده در تولید برخی قطعات خودروها، تجهیزات الکترونیکی، تجهیزات آشپزخانه، و قطعات دقیق دیگر.
ورق های تولیدی هر یک از این دو روش مزایا و محدودیتهای خود را دارند و استفاده از آنها بسته به نیازهای نهایی استفاده کننده گان، مشخصات فنی مورد نظر با توجه به شرایط محیطی است که قرار است ورق مورد استفاده قراربگیرد.
ورقهای سیاه فولادی:
ورق فولادی سیاه از جمله محصولات فولادی متداول هستند که در فرآیند تولید آن، فولاد حاوی کربن بالا به صورت گرم تولید میشود. ویژگیهای این ورق شامل استحکام بالا، قابلیت جوشکاری، قابلیت شکلدهی و مقاومت در برابر خوردگی و زنگزدگی است و در موارد زیر کاربرد دارند:
ساختمانسازی: ورقهای سیاه فولادی به عنوان مواد ساختمانی در انواع ساختمانها از خانهها تا پلها و تونلها استفاده میشوند. آنها به دلیل مقاومت فشاری بالا و قابلیت تشکیل و خمشدن، به شکلها و اندازههای مختلف ساخته میشوند.
تولید وسایل خودرو: در صنعت خودرو، این ورقها برای تولید بدنه خودروها و قطعات مهمی مانند رینگها و ترمزها استفاده میشوند.
صنعت لولهسازی: ورقهای سیاه فولادی در تولید لولههای گاز، آب، و نفت به کار میروند.
تجهیزات کشاورزی: این ورقها در تولید تجهیزات کشاورزی مانند تراکتورها و ماشینآلات کشاورزی استفاده میشوند.
صنایع نفت و گاز: ورقهای سیاه فولادی به عنوان مواد ساختمانی در پلتفرمهای دریایی و تجهیزات مرتبط با استخراج نفت و گاز به کار میروند.
ورق فولادی اسیدشویی:
ورق فولادی اسیدشویی یک نوع ورق فولادی با پوشش اسیدشویی مخصوص است که برای محیطهایی که امکان تماس با مواد شیمیایی خورنده و اسیدها وجود دارد، مناسب است. کاربردهای این ورق شامل صنایع شیمیایی، پتروشیمی، تولید و تخلیه محصولات شیمیایی و... است. ویژگیهای آن شامل مقاومت به خورندگی شیمیایی، مقاومت در برابر اسیدها و بازها، و مقاومت به دما و فشار میباشد.
ورق پانچ:
ورق پانچ یک نوع ورق فولادی است که به وسیله پانچهای خاص به شکلهای مختلفی سوراخهای دایرهای، مثلثی، مربعی، ستاره ای، لانه زنبوری، مستطیلی و... پانچ شده است. این ورقها در ساخت قطعاتی با سوراخهای مختلف مانند صفحات پیچ و مهره، صفحات نمایشگر و... به کار میروند. ویژگی اصلی ورق پانچ، دقت بالا در سوراخکاری و تنوع در ابعاد سوراخهاست.
ورق آجدار:
ورق آجدارفولادی یک نوع ورق فولادی است که ازلایههای مختلف فولاد با ضخامتهای متفاوت تشکیل شده که در فرآیند تولید آن، سطح آن با استفاده از غلظتهای مختلف اسید خوراکی حفرههای کوچکی روی دستگاه تولید میشود. ویژگیهای ورق آجدار شامل مقاومت در برابر خوردگی، استحکام بالا و استحکام ضربه است. این ورق در کاربردهایی مانند صنعت شیمیایی، صنعت نفت و گاز، صنعت آب و فاضلاب و تاسیسات صنعتی استفاده میشود.
ورق ضد سایش:
ورق ضد سایش فولادی به عنوان یک نوع ورق فولادی با پوشش ضد سایش معرفی میشود. این ورقها برای قطعاتی که در معرض فرسایش و سایش مکرر قرار دارند مورد استفاده قرار میگیرند. این ورق دارای ویژگیهایی مانند مقاومت بالا در برابر سایش، مقاومت در برابر ضربه، ضد خوردگی و استحکام بالا است. کاربردهای آن شامل صنعت معدن، صنعت سیمان، صنایع فولاد و صنعت سنگین است.
ورق فولادی:ST52
ورق فولادی ST52یک نوع ورق با استحکام بالا و مقاومت در برابر ضربه است. این ورق دارای ویژگیهای اصلی آن شامل استحکام بالا، مقاومت در برابر خستگی و تغییر شکل مناسب، مقاومت در برابر خمش،فشارو خوردگی و قابلیت جوشکاری است.این نوع فولاد برای قطعاتی که نیاز به استحکام، مقاومت در برابر فشار و حرارت دارند مورد استفاده قرار میگیرد. کاربردهای آن شامل صنایع خودروسازی، صنایع ماشینسازی، تجهیزات صنعتی و... میباشد.
ورق فولادی A516:
ورق فولادی A516که در تجهیزات فشار مانند مخازن تحت فشار، کورههای صنعتی و تجهیزات پتروشیمی مورد استفاده قرار میگیرد. ویژگیهای اصلی این ورق شامل مقاومت در برابر فشار، مقاومت در برابر حرارت، و استحکام ساختاری بالا است.
ورق فولادی A283:
ورق فولادی A283 یک نوع ورق فولادی است که برای استفاده در برابر فشار و دماهای معمولی و کاربردهای عمومی مورد استفاده قرار میگیرد. این ورق دارای ویژگیهایی مانند استحکام متوسط، قابلیت جوشکاری و قابلیت شکلدهی است. کاربردهای آن شامل صنایع ساختمانی، صنعت خودروسازی و تولید قطعات صنعتی است.
نتیجهگیری:
ورقهای فولادی به عنوان مواد ساختمانی با ویژگیها و کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف به کار میروند. از ورقهای سیاه فولادی در صنعت ساختمانسازی تا ورقهای فولادی اسیدشویی در صنایع شیمیایی، هر نوع ورق ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند و نقش مهمی در توسعه صنعت و اقتصاد دارند. انتخاب نوع مناسب ورق بستگی به نیازها و شرایط کاربردی دارد و باید با دقت انجام شود.