سهم جريانهاي سياسي از سبد مطبوعات
در حال حاضر اصلاحطلبان معتقدند كه تريبون در اختيار ندارند يا از معدود رسانههاي در اختيارشان نميتوانند به نحو مطلوب استفاده كنند. از سويي ديگر مقامات دولتي هم مدعي هستند كه رسانههاي مكتوب عمدتا عليه دولت فعاليت ميكنند و قلمهاي تحريريهها بيشتر عليه سياستهاي دولت نشانه ميرود و دولت نيز در اين ميان از ضعف رسانهاي رنج ميبرد.
کد خبر :
124300
تهران امروز: در نمايشگاه مطبوعات و خبرگزاريهاي امسال روزنامههاي مختلف با گرايشهاي سياسي متفاوت شركت كردهاند. اين حضور در شرايطي است كه انتقادات و نارضايتيها از وضعيت مطبوعات و فاصله آن تا شرايط مطلوب هميشه مطرح بوده است. در حال حاضر اصلاحطلبان معتقدند كه تريبون در اختيار ندارند يا از معدود رسانههاي در اختيارشان نميتوانند به نحو مطلوب استفاده كنند. از سويي ديگر مقامات دولتي هم مدعي هستند كه رسانههاي مكتوب عمدتا عليه دولت فعاليت ميكنند و قلمهاي تحريريهها بيشتر عليه سياستهاي دولت نشانه ميرود و دولت نيز در اين ميان از ضعف رسانهاي
رنج ميبرد. گزارش زير نگاهي دارد به مهمترين مطبوعاتي كه در حال حاضر منتشر ميشوند و گرايشات سياسي آنها. با مرور اين گزارش شايد به گونهاي دقيق تر بتوان درباره كيفيت و تعداد رسانههاي متعلق به هر جريان سياسي قضاوت كرد. درگزارش زير جريانهاي سياسي موجود به اصولگرايان حامي دولت، اصولگرايان سنتي، اصولگرايان منتقد و اصلاحطلبان سنتي و اصلاحطلبان مدرن تقسيم شده است. اصولگراي حامي دولت كيهان؛ هر چند از جمله روزنامههاي حامي دولت است، اما اين حمايت مشروط است و شامل همه طيفها و لايههاي موجود در دولت نيست. حسين شريعتمداري، مدير مسئول اين روزنامه همواره
مرزبندي جدي و صريحي را بين احمدينژاد و رحيممشايي، رئيس دفتر رئيسجمهور قائل است و از همين زاويه نقدهاي زيادي را به رحيممشايي وارد كرده است. در انتخابات رياستجمهوري از محمود احمدينژاد حمايت كرد. ايران؛ ارگان مطبوعاتي دولت است و با تغيير دولتها مشي سياسي آن نيز تغيير ميكند. تمركز اين روزنامه پوشش اخبار دولت و پاسخ به نقدهاي مختلف عليه رئيسجمهور و اعضاي هيات دولت است. با اين حال رئيس دفتر رئيسجمهور و علي اكبر جوانفكر مشاور مطبوعاتي رئيسجمهور در مقاطعي گلايه مند بودند كه ايران اخبار آنها را پوشش نميدهد. جريانهاي سنتي اصولگرا در ايران هيچ
جايگاهي ندارند و عمدتا تيتر يا عكس يك اين روزنامه رئيسجمهور است. در انتخابات رياستجمهوري از محمود احمدينژاد حمايت كرد. جوان؛ از جمله روزنامههاي حامي دولت است كه همانند كيهان بين احمدينژاد و رحيممشايي تفكيك قائل ميشود. تمركز اين روزنامه بيشتر روي افشاگري عليه اصلاحطلبان است. جوان برخلاف برخي روزنامههاي ديگر اصولگرا چندان روي خوشي به تفكيك ميان لايههاي مختلف اصلاحطلبي نشان نميدهد. اين روزنامه همچنين از طريق سايت «جوان آنلاين» در فضاي مجازي نيز حضور دارد. انتشار اخبار ويژه در اين روزنامه نسبت به ساير رسانه ها، محسوس است. جوان در
انتخابات رياستجمهوري از محمود احمدينژاد حمايت كرد. وطن امروز؛ روزنامه حامي دولت كه البته بعد از انتخابات رياستجمهوري دهم و تنزل جايگاه رسمي مهرداد بذرپاش، دچار ركود شد. اين روزنامه در طول چند ماه گذشته تعداد صفحات خود را كم كرده و پنج شنبهها نيز منتشر نميشود. تمركز عمده اين روزنامه هم افشاگري عليه اصلاحطلبان و بهخصوص خانواده هاشمي رفسنجاني است. وطن امروز در انتخابات از احمدينژاد حمايت كرد و بر خلاف روزنامههاي ديگر حامي دولت، مرزبندي خيلي صريح و شفافي با رحيممشايي ندارد. اقتصاد پويا؛ روزنامه بينام و نشاني كه مورد توجه دولتيها قرار
گرفت و با گسيل شدن آگهيهاي فراوان دولتي به اين روزنامه، بولتن اقتصادي دولت شد. به تدريج كيفيت كاغذ اين روزنامه تغيير كرد و پوشش وسيع تحولات اقتصادي دولت با رويكرد حمايتي، خط مشي اين روزنامه اقتصادي شد.
اصولگراي سنتي رسالت؛ شاخصترين رسانه پوششدهنده طيف اصولگراي سنتي با تمركز بر حزب موتلفه اسلامي، جامعه اسلامي مهندسين، جامعه روحانيت مبارز و جامعه مدرسين است. مرتضي نبوي و امير محبيان چهرههاي مطرح اين روزنامه هستند كه به همراه محمد كاظم انبارلويي عضو شوراي مركزي موتلفه، قلم ميزنند. افشاگري عليه لايههاي راديكال اصلاحطلب و طيف اصولگراي درون دولت با محوريت رحيممشايي نيز در رسالت مشهود است. اين روزنامه كه در انتخابات از احمدينژاد حمايت كرد رويكرد جدايي لايههاي معتدل اصلاحطلبان از لايههاي راديكال آن را دنبال ميكند. جمهوري اسلامي؛
روزنامهاي كه در زمان حيات حزب جمهوري اسلامي، ارگان اين حزب بود و در حال حاضر مشي اصولگرايانه همراه با انتقاد از دولت را دنبال ميكند. مسيح مهاجري خود نيز از جمله روحانيون عضو حزب جمهوري اسلامي است كه ارتباط نزديكي با هاشمي رفسنجاني دارد. همين نزديكي با هاشمي كه در پوشش اخبار مربوط به رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام نيز خود را نشان ميدهد، باعث شده كه چندين بار از طرف سايتهاي نزديك به دولت و معترض به مشي جمهوري اسلامي موضوع بركناري مدير مسئول اين روزنامه مطرح شود. جمهوري اسلامي در انتخابات رياست جمهوري از نامزدي احمدينژاد حمايت نكرد. جام جم؛ ارگان مطبوعاتي
سازمان صداو سيماست كه تمركز چنداني روي مباحث سياسي ندارد و بيشتر پوشش دهنده اخبار و گزارشهاي مربوط به توليدات و ساختههاي صداو سيما و مسائل اجتماعي جامعه است. اين روزنامه در ميان گروههاي سياسي بهواسطه حضور ضرغامي و دارابي در صداو سيما به جمعيت ايثارگران نزديك تر است. در انتخابات رياستجمهوري به صورت رسمي و محسوس از كانديدايي حمايت نكرد. قدس؛ از جمله روزنامههاي سنتي است كه در چارچوب دفاع از سياستهاي نظام فعاليت ميكند. اخبار و گزارشهاي مربوط به روحانيون سنتي در اين روزنامه جايگاه ويژهاي دارد. قدس به واسطه نام خود نيز نگاه ويژهاي نيز به اخبار
و تحولات فلسطين دارد. اصولگراي منتقد همشهري؛ پر تيراژترين روزنامه كشور به صاحب امتيازي شهرداري تهران است. همشهري هر چند در طيف اصولگرايان منتقد است اما تمركز خاصي روي مسائل سياسي ندارد و بيشتر اخبار اجتماعي و تحولات و فعاليتهاي شهرداري را پوشش ميدهد. در انتخابات رياستجمهوري از كانديداي خاصي به صورت صريح حمايت نكرد. خبر؛ تريبون علي لاريجاني رئيس مجلس است كه بهواسطه سايت اينترنتي خود «خبرآنلاين» در فضاي مجازي هم حضور دارد. مخاطبان سايت اينترنتي اين روزنامه از نشريه آن مخاطب بيشتري دارد. خبر با وجود حضور در طيف اصولگرايان منتقد دولت، ارتباط حسنهاي
با اصولگرايان سنتي دارد و روحانيون اصولگراي سنتي هم حضور چشمگيري در صفحات اين روزنامه دارند. با اين حال اصلاحطلبان ميانه رو هم بينصيب از فضاي مجازي و مكتوب اين رسانه نيستند و اخبار آنها نيز پوشش داده ميشود. خبر در آستانه انتخابات رياستجمهوري گذشته به دليل آنچه برخي فشارها خواند، موقتا تعطيل شد و بعد از انتخابات انتشار خود را از سر گرفت. تهرانامروز؛ روزنامهاي كه همانند خبر و ملت ما به مواضع يكي از چهرههاي برجسته اصولگراي منتقد دولت نزديك است. اين روزنامه كه زماني لوگوي آن مورد اعتراض معاون مطبوعاتي وزارت ارشاد قرار گرفت، به لحاظ گرافيك و محتوا
بخش اصلي مخاطبان خود را طبقه متوسط جامعه تعريف كرده است. ملت ما؛ روزنامهاي كه شماره 29 آن امروز منتشر شده است، وابسته به محسن رضايي، دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام است كه بعد از وعدههاي فراوان بالاخره روي كيوسكها آمد و بيش از سايتهاي بازتاب و تابناك مواضع رضايي را پوشش ميدهد. اين روزنامه مدعي نمايندگي جريان سوم در كشور است كه شعار محسن رضايي در انتخابات رياستجمهوري هم بود. متمايل به اصلاحطلبان اطلاعات؛ همانند كيهان از قديمي ترين روزنامههاي كشور است و باز هم همانند كيهان در طول سالهاي مديد عمر خود تغييرات بسيار كم و ناچيزي را در گرافيك و قطع و
اندازه صفحات خود ديده است. شايد تنها تغيير محسوس باز هم همانند كيهان، تغيير نوبت انتشار آن از عصر به صبح باشد. اطلاعات بيشتر نماد يك بنگاه مطبوعاتي است كه با وجود نزديكي به طيف ميانه رو اصلاحطلب، به لحاظ تاثيرگذاري و نقش آفريني سياسي قابل مقايسه با كيهان نيست. اطلاعات هنگام انتخابات رياستجمهوري به صورت صريح از نامزدي حمايت نكرد. در پي حوادث بعد از انتخابات موضوع بركناري محمود دعايي از مدير مسئولي اين روزنامهها در سايتهاي دولتي مطرح شد. فرهيختگان؛ روزنامهاي به صاحب امتيازي دانشگاه آزاد اسلامي و نزديك به مواضع هاشمي رفسنجاني است كه در آستانه
انتخابات رياستجمهوري انتشار خود را آغاز كرد. اين روزنامه با جذب تيمي از روزنامهنگاران حرفهاي كار خود را شروع كرد. اما حوادث بعد از انتخابات و نزديكي آن به هاشمي رفسنجاني تغيير و تحولات عمدهاي را در اين روزنامه بهوجود آورد. به موازات تعديل تحريريه مواضع سياسي هم تعديل يافت و در حال حاضر تمركز آن بر روي دفاع از منافع دانشگاه آزاد و پوشش اخبار هاشمي رفسنجاني است. اصلاحطلبان ميانه رو هم بينصيب از اين رسانه مكتوب نيستند. دنياي اقتصاد؛ پر تيراژ ترين روزنامه اقتصادي كشور است كه در طول چندين سال عمر خود توانسته جايگاه مستحكم و مشخصي را در ميان اقتصاد
خوانان ايران براي خود فراهم كند. دنياي اقتصاد پوشش دهنده گرايشات اقتصادي مبتني بر اقتصاد بازار است و به لحاظ سياسي دو جناح سياسي كشور را پوشش ميدهد. دنياي اقتصاد همچنين تريبوني است براي اقتصاد دانان آكادميك كشور و چهرههاي برجسته. اصلاحطلب شرق؛ شاخص ترين روزنامه متعلق به اصلاحطلبان در شرايط فعلي است كه مواضع آنها را پوشش ميدهد. شرق قبل هنگام انتخابات توقيف بود و بعد از انتخابات دور جديد انتشار خود را در حالي از سر گرفت كه شرايط براي فعاليت آن بسيار متفاوت شده است. شرق ارگان سياسي و تئوريك اصلاحطلبان است كه همزمان منتقد برنامهها و سياستهاي دولت
است. مردمسالاري؛ تنها روزنامهاي كه به واقع مانند يك حزب عمل ميكند و بيانكننده مواضع حزب مردمسالاري است. مصطفي كواكبيان نماينده اصلاحطلب مجلس همانگونه كه هويت مستقلي براي خود تعريف كرده، اين هويت مستقل را به روزنامه خود نيز تعميم داده است. مردمسالاري همزمان كه پوشش دهنده لايههاي ميانه رو اصلاحطلبي است منتقد جدي سياستهاي دولت است و مواضع اصولگرايان منتقد را هم بر جسته ميكند. آفتاب يزد؛ از جمله روزنامههاي اصلاحطلب با سابقه است كه از زمان آغاز به فعاليت نزديك به مواضع جريان ارزشي چپ با محوريت مجمع روحانيون مبارز بود. اين روزنامه در حال حاضر
هم تمركز بيشتري روي مواضع روحانيون اصلاحطلب ميانه رو دارد و اخبار و مواضع آنها را پوشش ميدهد. آرمان؛ روزنامه ديگر اصلاحطلبي است كه رويكرد آن پوشش اخبار اصلاحطلبان و برجسته كردن نقدها عليه دولت است.