اتقاد ترامپ از اوضاع اقتصادی
رئیس‌جمهور سابق آمریکا درباره افول جایگاه دلار در جهان هشدار داد و گفت که آمریکا دارد به سوی جهنم می‌رود.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز درباره افول هژمونی دلار در دنیا هشدار داد و درباره وضعیت آمریکا گفت: «داریم به جهنم می‌رویم.»
ترامپ در این مصاحبه گفت: «کشورمان دارد به جهنم می‌رود و ما کدخدا نخواهیم بود. قدرت داریم، اما رو به افول است. در واقع، از نظر ارز کشورمان، قدرتمان دارد افت می‌کند و صحبتم فقط درباره ارزش ارزمان نیست، بلکه حرفم درباره [کاهش] استفاده از آن در سراسر دنیا است.»
وبگاه شبکه فاکس‌بیزنس نوشته ترامپ در این مصاحبه گفته که سقوط جایگاه دلار به عنوان ارز ذخیره‌ای جهان «[اتفاقی] بزرگتر از شکست در هر جنگی است.»
رئیس‌جمهور سابق آمریکا اضافه کرد: «آدم به فرودگاه‌ها نگاه می‌کند، به پایانه‌ها نگاه می‌کند، به جاده‌های کثیفمان و داغونمان و به هر چیزی دیگری نگاه می‌کند می‌بیند مثل یک کشور جهان سوم هستیم.»
دونالد ترامپ در بخش دیگری از این مصاحبه اضافه کرد: «ما یک ابزار خیلی قدرتمند داریم و آن هم دلارمان است. اما داریم می‌بینیم چه بر سرش می‌آید و کشورهای دیگر از آن استفاده نمی‌کنند. چین می‌خواهد یوان را جایگزین آن کند. این برایمان قابل تصور نبود. هیچ‌وقت قرار نبود اتفاق بیفتد ولی الان مردم دارند به آن فکر می‌کنند.»
نقش ترامپ در دلارزدایی
اظهارات ترامپ در حالی مطرح شده که بسیاری از کارشناسان مسائل اقتصادی و حقوقی توسل مفرط او به تحریم‌ها را یکی از اصلی‌ترین عوامل تضعیف جایگاه دلار و در کل، تضعیف نظام تحریم‌ها توصیف می‌کنند.
«دونالد ترامپ» بعد از به قدرت رسیدن در سال ۲۰۱۶ از تحریم‌ها به نحوی که آشکارا با دولت‌های قبل‌تر از او تفاوت داشت استفاده کرد. موسسه حقوقی «گیبسون دان» که در لس‌آنجلس مستقر است سال ۲۰۲۱ گزارش داد که طبق داده‌های گردآوری‌شده توسط این موسسه، دولت ترامپ در دوران ۴ ساله خود در کاخ سفید بیش از ۳۹۰۰ اقدام تحریمی مجزا علیه طرف‌های مختلف انجام داده است. (نقل از بلومبرگ).
مطابق این گزارش، مقایسه تعداد اشخاص و نهادهایی که به طور میانگین در هر سال در دوره‌های «جورج بوش»، «باراک اوباما» و «دونالد ترامپ» به فهرست تحریم‌ها اضافه شده‌اند نشان می‌دهد که ترامپ رکورد جدیدی در دفعات استفاده از تحریم ثبت کرده است. به طور مشخص، بوش و اوباما به طور میانگین در هر سال به ترتیب اسامی ۴۳۵ و ۵۳۳ شخص یا نهاد را به فهرست تحریم‌ها اضافه کرده‌اند، حال آنکه این رقم برای ترامپ ۱۰۲۷.۵ بوده است.
بخش زیادی از اقدامات تحریمی دولت ترامپ بعد از خروج آمریکا از برجام، علیه ایران انجام شده است. «مایک پامپئو»، وزیر خارجه سابق آمریکا در روزهای پایانی حضورش در این سمت در توییتر گفت که دولت ترامپ بیش از ۱۵۰۰ شخص و نهاد را در ایران هدف تحریم قرار داده و ایران را از ۷۰ میلیارد دلار محروم کرده است. (پامپئو، ۱۲ ژانویه ۲۰۲۱)
اما در خصوص ایران، فقط زیاده‌روی در تعداد موارد استفاده از تحریم‌ها نبود که رویکرد متفاوت ترامپ را رقم می‌زد، بلکه دولت او با نادیده گرفتن هشدارهای خیل زیادی از کارشناسان و متخصصان، در شدت تحریم‌ها هم طریق افراط در پیش گرفت و ظرف فاصله‌ای کوتاه حداکثر توان تحریمی آمریکا را علیه ایران بسیج کرد و به میدان آورد.
اعتراف بایدن به تضعیف سلطه دلار
بعد از اتمام دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ»، وزارت خزانهداری آمریکا در دولت «جو بایدن» رسماً اعتراف کرد که نحوه استفاده دولت قبلی آمریکا از تحریم‌ها به تضعیف سلطه آمریکا بر نظام مالی دنیا منجر شده است. خزانهداری آمریکا اکتبر ۲۰۲۱ گزارشی رسمی منتشر کرد که نشان می‌داد استفاده از تحریم‌ها از سال ۲۰۰۰ به این سو ۹۳۳ درصد افزایش پیدا کرده و به خصوص در دوران ترامپ موجب کاهش استفاده از دلار، حتی از سوی متحدان آمریکا شده است. (گزارش خزانهداری آمریکا، ۱۸ اکتبر ۲۰۲۱)
در بخشی از گزارش خزانهداری آمریکا آمده است: «دشمنان آمریکا-و برخی از متحدانمان- همین حالا در حال کاهش دادن استفاده از دلار و تماس خودشان با نظام مالی آمریکا در تراکنش‌های برون‌مرزی هستند. با آنکه چنین تغییراتی دلایل متعددی فراتر از تحریم‌های مالی آمریکا دارند، بایستی نسبت به اینکه چنین روندهایی ممکن است اثربخشی تحریم‌های ما را از بین ببرند هوشیار باشیم.» (همان منبع، ص ۲)
شاید تنها اشاره به تسریع روند دلارزدایی از اقتصاد روسیه از سال ۲۰۱۸ به این سو مثال خوبی باشد برای توضیح درباره نقشی که دولت ترامپ در تضعیف جایگاه نظام مالی آمریکا داشته؛ گزارش اکونومیست در ژانویه ۲۰۲۰ حاکی است بانک مرکزی روسیه از سال ۲۰۱۸ دارایی‌های خودش از اوراق قرضه خزانهداری آمریکا را از نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار به زیر ۱۰ میلیارد دلار رساند (نقل از اکونومیست، ژانویه ۲۰۲۰). این روند از آن زمان به بعد هم با همین سرعت ادامه پیدا کرد، به گونه‌ای که اول بهمن‌ماه همین امسال گزارش شد روسیه سهم خود را از سرمایه‌گذاری در بدهی‌های آمریکا در ماه نوامبر به میزان ۱.۳ میلیارد دلار کاهش داده و و به ۲.۴ میلیارد دلار رسانده است.
رئیس بانک مرکزی روسیه یکی از دلایل حرکت به سوی دلارزدایی از اقتصاد کشورش را تحریم‌ها دانسته و گفته بود: «احساس می‌کنم فضای جهانی در حال تغییر است. به تدریج داریم به سمت یک نظام پولی چند ارزی در دنیا حرکت می‌کنیم.» این اظهارات رئیس بانک مرکزی روسیه با اظهارات «مارک کارنی»، رئیس بانک انگلستان همخوان است که آگوست ۲۰۲۰ پیش‌بینی کرد که نظام مالی دلارمحور دوام چندانی نخواهد داشت.
انتقاد ترامپ از اوضاع اقتصادی
دونالد ترامپ در بخش دیگری از این مصاحبه به افزایش هزینه‌های زندگی در آمریکا و بدتر شدن اوضاع اقتصادی در این کشور در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن پرداخت و سیاست‌های اقتصادی او را در این مسئله موثر دانست.
او گفت: «به نظر من تورم به دلیل سیاست‌ها در زمینه انرژی ایجاد شد چون تأثیر زیادی دارد. انرژی چیزی است که همه چیز را در برمی‌گیرد. شما داخل فر دونات درست می‌کنید و ماشین‌هایی که آنها را تحویل می‌دهند [انرژی مصرف می‌کنند.] فرقی نمی‌کند چه کاری انجام دهید، مسئله تا حد زیادی به انرژی مربوط است.»
دونالد ترامپ از سیاست‌های بایدن در محدود کردن حفاری نفت در منطقه آلاسکا انتقاد کرد و آن را برای اقدامی «غم‌انگیز» برای خودش توصیف کرد.
حدود دو سال پیش رسانه‌های آمریکا گزارش داده بودند دولت بایدن بر خلاف ترامپ حفاری نفت در منطقه آلاسکا را محدود کرده و تنها 52 درصد از ذخایر ملی نفت در این منطقه را برای حفاری باز گذاشته است. این رقم در دوران ترامپ، 82 درصد بود.
ترامپ گفت: «آنها جلوی این کار را گرفتند و ما خیلی بیشتر حفاری می‌کردیم. ما به تنهایی نسبت به روسیه و عربستان سعودی نیروی بزرگتری بودیم. ظرف یک سال و نیم، ما به نیروی بزرگتری نسبت به هر دوی آنها روی هم رفته تبدیل می‌شدیم و کلی پول درمی‌آوردیم. می‌توانستیم بدهی‌هایمان را پرداخت کنیم و می‌توانستیم کارهایی انجام دهیم که هیچ‌کس تا به حال در این کشور ندیده است.»
در حالی که از رئیس‌جمهور سابق آمریکا بارها به دلیل نداشتن صلاحیت‌های ذهنی و روانی لازم برای اداره کاخ سفید انتقاد به عمل آمده بود او در این مصاحبه گفت که قصد دارد «عقلانیت» را به کاخ سفید برگرداند.
او گفت: «ما عقلانیت زیادی داریم و مشکل این است که آنها عقلانیت ندارند. نمی‌دانند دارند چه کار می‌کنند و کشورمان را به سوی نابودی می‌برند. ما این روند را خیلی سریع دگرگون خواهیم کرد.»/فارس