فراتر از توافق موقت را دنبال می‌کنیم
وزیر خارجه در نشست خبری با خبرنگاران به انتقاد‌ها درباره انعطاف ایران برای دستیابی به توافق موقت به جای توافق فراگیر پایان داد و گفت که ما هیچ‌گاه دنبال یک توافق موقت یا توافق کم در مقابل کم نبوده‌ایم و نخواهیم بود؛ موضعی که تأیید گزارش چند روز قبل «جوان» است که نوشته بود «منتظر توافق گسترده‌تر باشید.»
در نشست هفتگی دیروز سخنگوی وزارت امورخارجه با خبرنگاران و بعد از آن، طی دیداری که حسین امیرعبداللهیان به مناسبت روز خبرنگار ترتیب داده بود، خبرنگاران، ناصر کنعانی و حسین امیرعبداللهیان را آماج پرسش‌هایی حول مهم‌ترین موضوع این روز‌ها یعنی جزئیات آزادی اموال بلوکه شده ایران و تبادل زندانیان کردند. به گزارش خبرنگار «جوان»، بعدازظهر دیروز، حسین امیر عبداللهیان، ضمن تشریح خط مشی دولت در سیاست خارجی، یک بار دیگر بر مسیر دیپلماسی برای دستیابی به توافق تأکید کرد و گفت: «همواره گفته‌ایم هیچ‌گاه از مسیر دیپلماسی و مذاکره فاصله نگرفته‌ایم. از ابتدای کار دولت تصمیم آقای رئیس‌جمهور بر این شد که ما در دو مسیر بی‌اثر کردن تحریم‌ها و تلاش از مسیر دیپلماسی برای لغو تحریم‌های یکجانبه و غیرعادلانه امریکا اقدام کنیم. بخشی که مربوط به تلاش برای بی‌اثر کردن تحریم‌هاست، به محتوای برجام برمی‌گردد.» رئیس دستگاه دیپلماسی هرچند ادامه تلاش‌ها برای احیای برجام را تأیید کرد، ولی تلویحاً به یک نقص کلیدی این توافق که به معضل U-Turn نیز معروف شده، اشاره کرد: «حتی اگر برجام به صورت کامل خوب کار کند، نمی‌تواند دلار را تاچ کند. حتماً ما در هر نقطه‌ای از پیشرفت بازگشت طرف‌ها به تعهدات‌شان در برجام قرار بگیریم، باید بدانیم که تاچ نشدن دلار یک بخش آن با استفاده از ارز‌های ملی و مکانیسم‌هایی که در قالب برخی ائتلاف چندجانبه پیش می‌رود حل و فصل می‌شود و بخش دیگر را باید در مسیر تلاش برای بی‌اثر کردن تحریم‌ها و در چارچوب این سیاست دنبال کنیم.» به گفته وزیر خارجه دولت رئیسی، ایران ماه‌هاست گفتگو‌ها و مذاکرات و تبادل پیام‌های غیرمستقیم با طرف امریکایی را روی میز نگه داشته است. هرچند امیرعبداللهیان به روشنی نگفت که روی میز نگه داشتن پیغام‌وپسغام‌ها با طرف امریکایی برای بازگشت به یک توافق فراگیر است، ولی این را روشن کرد که هدف دیپلماسی تهران، محدود به توافقی محدود نیست که خبر آن طی روز‌های گذشته منتشر شده است: «ما هیچ‌گاه دنبال یک توافق موقت یا توافق کم در مقابل کم نبوده‌ایم و نخواهیم بود.» پیش از این، روزنامه جوان نیز در گزارشی که روز یک‌شنبه منتشر شد، نوشته بود که توافقی که به تازگی به دست آمده «بخشی از یک توافق غیربرجامی گسترده‌تر است.» امیرعبداللهیان البته گفته که هیچ ارتباطی بین موضوع زندانیان با اموال خود نزد بانک‌های خارجی قائل نیستیم: «در توافق تنظیم شده بین ما و طرف امریکایی با وساطت کشور ثالث صورتجلسه‌ای در خصوص چگونگی تبادل زندانیان به عنوان یک موضوع انسانی داریم و صورتجلسه جدا و دیگری داریم به عنوان مطالبه حق‌مان در آزادسازی اموال بلوکه شده ایران نزد برخی بانک‌ها.» رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: «در مسئله اخیر شاهدیم، پنج‌شنبه گذشته اموال و دارایی‌های ما نزد بانک‌های کره جنوبی به یک بانک اروپایی منتقل شد. در توافق اولیه که وجود داشت به دلیل اینکه حجم حدود ۶ میلیارد دلار دارایی انتقال آن توسط کره جنوبی شوک مالی به سیستم مالی کره وارد می‌کرد قرار شد پول طی چند مرحله منتقل شود ولی توافق شد، جز مبلغ محدودی که باید برای باز بودن حساب باقی بماند بقیه به بانک اروپایی منتقل شود. تبدیل این مبلغ به یورو یک روزه نخواهد بود. یک روند چند روزه و حداکثر چند هفته را پیش بینی کردیم و بعد به بانکی در یکی از کشور‌های منطقه که ما در آن حساب داریم، منتقل می‌شود. توافق ما این است که هر کالای غیرتحریمی که مایل هستیم و نیاز داریم از مسیر دارایی‌های خود دریافت کنیم.»
در سفر پیام دادند «جدی هستیم»
امیرعبداللهیان درباره زمان اعلام خبر آزادسازی اموال ایران و چرایی تأخیر طرف ایرانی در اعلام این خبر هم گفت: «ما زمانی می‌توانستیم خبر را اعلام کنیم که مطمئن باشیم نقل و انتقال وجه انجام شده است. وقتی عازم سفر پاکستان بودم از طرف ثالثی پیام دریافت کردم که امریکا گفته در توافق جدی هستیم و اگر تأخیری ایجاد شده مسئله فنی است و ملاحظه سیاسی نیست. ما باید کاری را که انجام شده، اطلاع رسانی کنیم. این موضوع حساسیت‌های زیادی دارد. ما در مرحله‌ای از مذاکرات به توافق خیلی نزدیک شدیم. ملاحظات ما به نتیجه رسیدن کاری است که انجام می‌شود.» رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شد که امریکا به هیچ عنوان طلبکار نیست و گفت: «ما مطالبه داریم که دارایی‌های ملت ایران با نظر یک طرف و رفتار یکجانبه‌گرایانه بلوکه شود. اگر امروز مبلغی آزاد و به حساب ما واریز می‌شود حق ماست. اینکه امریکا بگوید ایران عراق را اذیت می‌کرد، تصمیم گرفتیم بخشی از پول‌ها آزاد شود نادرست است. روابط ایران و عراق راهبردی است. اما وقتی نفت و گاز و برق به کشور همسایه صادر می‌کنیم و وجوه آن به حساب ما واریز می‌شود حق مسلم ماست که از دارایی‌های خود بهره‌برداری کنیم. این ادعای امریکا را برنمی‌تابیم. ایران در مسیر دیپلماسی گام برمی‌دارد و بازگشت همه طرف‌ها به برجام است بله هست و این مسیر را دنبال می‌کنیم و امیدواریم در زمانی به نقطه نهایی کار برسیم اعلام کنیم.» امیرعبداللهیان در بخش دیگری از سخنانش به پرسشی درباره حق‌آبه هیرمند گفتد: «هفته گذشته بر مبنای قرارداد ۱۳۵۱ با همکاری هیئت حاکمه موقت افغانستان هیئت فنی ایران از وضعیت آب در سد کجکی بازدید کرد. این هیئت اکنون به تهران بازگشته و ما منتظر هستیم که گزارش فنی آن‌ها را دریافت کنیم. گزارش اولیه بیانگر خشکسالی در این منطقه و در مسیر است. به پیگیری‌ها برای تأمین حق‌آبه از هیرمند ادامه می‌دهیم. به طرف مقابل گفته‌ایم باید تیم ما از سرچشمه بازدید کند.»
کنعانی: ممکن است میز برجام هم باز شود
ساعتی پیش از جلسه پرسش و پاسخ امیرعبداللهیان، سخنگوی دستگاه دیپلماسی نیز گفت: «روند آزادسازی متقابل زندانیان و آزادسازی منابع مالی متعلق به دولت و ملت ایران طبق توافق طرفین در چارچوب توافق صورت گرفته انجام خواهد شد. دولت ایران تضمین لازم را برای اجرای مفاد این تفاهم توسط طرف امریکایی دریافت کرده است و این روند در چارچوب خود پیش می‌رود و ورود به جزئیات در این مقطع کمک‌کننده نیست.» ناصر کنعانی همچنین تلویحاً، احتمال تأثیر توافق اخیر در احیای برجام را رد نکرد و گفت: «روند تبادل و آزادسازی منابع مالی ایران با موضوع مذاکرات برجامی ارتباط مستقیمی ندارد ولی موضوعات می‌توانند بر هم تأثیر و تأثر داشته باشند. پیشرفت یک روند می‌تواند در تنش‌زدایی و باز کردن مسیر‌های دیگر کمک‌کننده باشد.» کنعانی توضیح داد: «از طریق واسطه با دولت امریکا مذاکره کرده و به تفاهم رسیدیم و یک بازه زمانی مشخص برای تحقق هر دو موضوع در نظر گرفته شده است. در این چارچوب اصل برای دولت ایران و دستگاه دیپلماسی اخذ تضمین لازم و کافی برای تحقق این دو هدف بود. در این زمینه تلاش کردیم و تضمین‌های لازم را گرفتیم و این نیازمند بازه زمانی مشخصی است که در نظر گرفته شده و در این چارچوب طرح جزئیات در این مقطع زمانی برای ما و دو هدفی که در نظر داریم کمک کننده نیست.» وی گفت: «علاقه‌مندیم روند را براساس توافق دنبال کنیم، نتیجه لازم را در چارچوب هدف‌گذاری انجام شده و تفاهم به دست آمده بگیریم. طرفین توافق کرده بودند این روند را خارج از روند رسانه‌ای دنبال کنند. ما به چارچوب تفاهم پایبندیم و امیدواریم در بازه زمانی دو هدف ایران محقق شود.»
منبع: روزنامه جوان