لگد نتانیاهو به رابطه واشنگتن- تل‌آویو
گفت‌وگوی اخیر رئیس‌جمهور امریکا با یکی از شبکه‌های خبری این کشور و انتقاد صریح وی از کابینه نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی آن‌هم با استفاده از تعبیر «افراطی‌ترین»، نوعی از موضع‌گیری را برجسته کرد که در اظهارات برخی دیگر از چهره‌های امریکایی نیز تکرار شد. اگرچه همچنان شواهدی از تغییر رویه صهیونیست‌ها مشهود نیست، اما تحلیلگران از جمله چهره شناخته‌شده‌ای، چون توماس فریدمن بازنگری روابط دو طرف را اجتناب‌ناپذیر می‌دانند.
روابط پر فراز و نشیب امریکا و رژیم صهیونیستی با روی کار آمدن دولت افراطی بنیامین نتانیاهو که در بدنه این رژیم هم منتقدان فراوانی دارد، به دنبال شدت گرفتن اعتراضات ساکنان اراضی اشغالی به اصلاحات مدنظر کابینه فعلی، تا جایی فضا را ملتهب کرده که شخص رئیس‌جمهور امریکا با صراحت به آن پرداخت. جو بایدن روز یک شنبه در مصاحبه‌ای انتقادی درباره دولت تل‌آویو با شبکه امریکایی سی‌ان‌ان، دولت اسرائیل را «افراطی‌ترین» توصیف کرد. بایدن چندین بار خواستار اجماع بین دولت و اپوزیسیون اسرائیل در مورد طرح‌‌‌هایی شد که دولت میگوید برای دستیابی به اصلاحات قضایی است، در حالی که اپوزیسیون میگوید که طرح‌‌‌ها اسرائیل را به دیکتاتوری تبدیل می‌کنند. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی در کاخ سفید از کابینه کنونی خواسته به حق تظاهرات مسالمت‌آمیز در داخل اراضی اشغالی احترام بگذارد. در این موضع‌گیری که در قالب بیانیه آمده، تأکید شده که کاخ سفید از یک گفت‌وگوی دموکراتیک سازنده در رابطه با اصلاحات قضایی حمایت کرده که کابینه نتانیاهو در تلاش برای تصویب آن است. کاخ سفید ادامه داد: «چنین بحث‌ها یا گفتگو‌های داخلی پدیده‌ای درست و بخشی از یک دموکراسی پویا است. یک بحث عمومی بزرگ در اسرائیل در مورد طرح کابینه برای سیستم قضایی وجود دارد.» ناامیدی بایدن در اظهارات این هفته توماس نایدس، سفیر مستعفی امریکا در اراضی اشغالی نیز منعکس شد. نایدس در مصاحبه‌ای با وال‌استریت‌ژورنال که دوره خود را خلاصه می‌کرد، گفت: «من فکر می‌کنم اکثر اسرائیلی‌ها می‌خواهند که ایالات متحده در کار آن‌ها باشد.» نایدس گفت که پیوند ویژه کشورش با اسرائیل این حق را به آن‌ها می‌دهد که زمانی که فکر می‌کنند اوضاع از ریل خارج می‌شود، اظهارنظر کنند. او خاطرنشان کرد که از نتانیاهو خواسته است تلاش کند در مورد اصلاحات قضایی پیشنهادی دولتش به اجماع دست یابد، زیرا او نگران است که نخست‌وزیر کار‌ها را با عجله انجام دهد که در نهایت می‌تواند پیامد‌های بزرگی داشته باشد. رسانه‌های عبری زبان به طور ویژه به موضع دولت بایدن واکنش نشان دادند و بیانیه اخیر را غیرمعمول و بی‌سابقه در تاریخ روابط واشنگتن و تل‌آویو ارزیابی کرده‌اند. سایت عبری واللا در خصوص اهمیت این بیانیه نوشت: «اینگونه اظهارات معمولاً مختص دولت‌های «غیر دموکراتیک» است. این بیانیه نشان‌دهنده نگرانی شدید دولت جو بایدن در مورد تشدید بحران داخلی در اسرائیل و پیامد‌های آن بر دموکراسی است.»
آمیخای شیکلی، وزیر دیاسپورا و برابری اجتماعی، پا از انتقاد فراتر گذاشت و عملاً انگشت اتهام را در زمینه نقش داشتن در اعتراضات داخلی اراضی اشغالی به سمت کاخ سفید گرفت. او دولت امریکا را به «ایفای نقش مهم» در دامن زدن به اعتراضات علیه طرح بحث‌برانگیز اصلاحات قضایی متهم کرد. این عضو حزب لیکود دیروز گفت: «دولت بایدن با یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون رژیم صهیونیستی رابطه نزدیک داشته و روابط عمیقی بین آن‌ها وجود دارد. جالب است که اظهارات بایدن درباره اسرائیل همزمان با زمانی می‌شود که نیاز به سرکوب اعتراضات باشد.» این عضو کابینه نتانیاهو تصریح کرد: «به نظر می‌رسد که اظهارات بایدن از قبل تنظیم و برنامه‌ریزی شده است. ایالات متحده نقش مهمی در دامن زدن به اعتراضات دارد.» این در حالی است که پارلمان رژیم صهیونیستی بند کلیدی لایحه بحث‌برانگیز «اصلاحات قضایی» را که اختیارات دیوان عالی را محدود می‌کند، تصویب کرد. متنی که دو شنبه شب در اولین قرائت به تصویب رسید، با هدف از بین بردن امکان تصمیم‌گیری دستگاه قضا درباره معقولانه بودن تصمیمات کابینه است. همه این‌ها یک معنی دارد: «دیوان عالی در تصمیمات حکومتی به بهانه غیرمنطقی بودن آن‌ها براساس قانونی و قانون اساسی نمی‌تواند مداخله کند.»
فروپاشی یک ائتلاف تاریخی
توماس فریدمن، روزنامه نگار معروف امریکایی در گزارشی در این باره نوشته که با توجه به طرح اصلاحات قضایی، نمی‌توان مانع ارزیابی مجدد روابط میان واشنگتن و کابینه نتانیاهو شد. فریدمن که مواضع نزدیک به بایدن دارد، نوشت: «چنین بازنگری، بر اساس ارزش‌های امریکا، یک گام ضروری پیش از خروج اسرائیل از ریل است. تردید ندارم که بایدن با تأسف این پیام را به اسحاق هرتزوگ رئیس اسرائیل که به زودی به واشنگتن سفر می‌کند، خواهد رساند که منافع و ارزش‌های امریکا و اسرائیل تا چنین حدی با یکدیگر متفاوت باشد، نمی‌توان از بازنگری در روابط جلوگیری کرد.»وی در ادامه آورده است: «برای اطلاع از عمق شکاف و تنش میان دو طرف باید به گفت‌وگوی اخیر بایدن با سی‌ان‌ان توجه کرد، چراکه وی گفت که کابینه نتانیاهو تندرو‌ترین کابینه اسرائیل است و ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی کابینه نتانیاهو نیز در پاسخ به این اظهارات گفت که بایدن نباید در امور اسرائیل مداخله کند و اسرائیل بخشی از کشور امریکا نیست.» به گفته فریدمن، کاخ سفید معتقد است که کابینه اسرائیل به شیوه‌ای افراطی و بی‌سابقه، تحت پوشش اصلاحات قضایی منافع و ارزش‌های مشترک میان دو طرف را هدف قرار می‌دهد. البته منظور از این بازنگری، بازنگری در روابط نظامی و امنیتی نیست، بلکه منظور از آن بازنگری در دیدگاه سیاسی درباره رژیم صهیونیستی است. فریدمن همچنین گفت: «واقعیت این است که بایدن برای چنین اقدامی قبل از انتخابات ۲۰۲۴ آماده بوده و معتقد است که از حمایت اکثر امریکایی‌ها و یهودیان امریکایی و حتی حمایت اکثر یهودیان اسرائیل برای اتخاذ چنین اقدامی برخوردار است.»پایگاه المانیتور هم گزارشی را به این موضوع اختصاص داد و نوشت که روابط اسرائیل و ایالات متحده در حالی که نتانیاهو به بازنگری قضایی خود ادامه می‌دهد، متلاشی می‌شود. در این گزارش آمده است که روابط اسرائیل با واشنگتن به دلیل تصمیم دولت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، برای پیشبرد اجزای طرح بازنگری قضایی خود، با چشم‌پوشی از مذاکرات سازش، به شدت متشنج شده است. واشنگتن به انتقاد از کابینه فعلی ادامه می‌دهد و دعوت از نخست‌وزیر برای سفر به کاخ سفید در هیچ کجای افق دیده نمی‌شود. یک منبع ارشد سیاسی سابق اسرائیل که نخواست نامش فاش شود به المانیتور گفت: «اگر به من می‌گفتید که رئیس‌جمهور امریکا چنین حرف‌هایی می‌زند، شما را برای معاینه روانپزشکی می‌فرستادم. تمام جهان نظاره‌گر فروپاشی ائتلاف تاریخی اسرائیل و ایالات متحده است. به نظر می‌رسد امریکایی‌ها دیگر از اسرائیل انتظاری ندارند، آن‌ها از بیان نظر خود با صدای بلند دریغ نمی‌کنند. این چیزی جز یک فاجعه نیست.»
منبع: روزنامه جوان