چرا تن ماهی ۹۵هزار تومان شد؟
افزایش شدید قیمت کنسرو تن ماهی به یکی از داغ‌ترین اخبار حوزه موادغذایی در یکی، دوماه اخیر تبدیل شده است.
افزایش شدید قیمت کنسرو تن ماهی به یکی از داغ‌ترین اخبار حوزه موادغذایی در یکی، دوماه اخیر تبدیل شده است. بازه قیمت تن ماهی ظرف مدت کوتاهی یکباره از ۴۰تا ۶۰هزار تومان (۴۰هزار تومان برای انواع ساده و ۶۰هزار تومان برای انواع دارای افزودنی) به محدوده ۷۵تا ۹۵هزار تومان تغییر و شوک بزرگی را به بازار وارد کرد.
شگفت‌زدگی مصرف‌کنندگان بیشتر از این جهت بود که زمزمه‌های افزایش قیمت مصوب تن ماهی از مدت‌ها پیش به گوش می‌رسید، اما مصرف‌کنندگان، خود را برای قیمت ۴۵تا ۵۰هزار تومانی آماده کرده بودند و نه قیمت ۷۴.۹۰۰تومانی که در نهایت سازمان حمایت و تولیدکنندگان بر سر آن به توافق رسیدند. نتیجه قیمت مصوب ۷۵هزار تومانی برای تن ساده این شد که قیمت انواع طعم‌دار و دارای افزودنی که نرخ مصوب ندارند در بازار تا ۹۵هزار تومان و بیشتر هم بالا رفت. اما این قیمت‌های سرسام‌آور از کجا آمد و چرا تن ماهی اینقدر گران شد؟
پاسخ این پرسش به‌طور خلاصه رشد شدید قیمت ماهی تن است، اما جزئیات این افزایش قیمت در نوع خود جالب توجه است. بیش از ۷۰درصد هزینه تمام‌شده تولید کنسرو تن ماهی به قیمت ماهی تن برمی‌گردد.
به‌گفته نایب‌رئیس سندیکای صنایع کنسرو کشور، طی ۷ماه گذشته قیمت هر کیلو ماهی تن بیش از ۱۸۰درصد رشد داشته و از کیلویی ۵۲هزار تومان به کیلویی ۱۵۰هزار تومان رسیده که در کنار افزایش دیگر هزینه‌های تولید ازجمله دستمزد، قیمت حامل‌های انرژی، حمل‌ونقل و ورق فولاد، هزینه هنگفتی را به تولیدکنندگان تحمیل کرده است، اما جهش یکباره قیمت ماهی تن آن‌هم در شرایطی که حدود ۸۰درصد ماهی موردنیاز صنایع از صید داخل تامین می‌شود، به چه دلیل اتفاق افتاده است؟
موضوع این است که قبلا تن ماهیان با قرار گرفتن در گروه کالایی ۲۲از ارز تالار دوم برای واردات استفاده می‌کردند، اما این شرایط یکباره تغییر کرد و تن‌ماهیان با انتقال به گروه کالایی ۲۱مشمول دریافت ارز ۲۸.۵۰۰تومانی شدند. این تغییر در شرایطی رقم خورد که دولت برای تامین ارز ۲۸.۵۰۰تومانی واردات کالاهای اساسی‌تر نیز با مشکلات جدی مواجه است و در نتیجه واردکنندگان باید مدت‌ها در صف تخصیص ارز بمانند.
مسعود بختیاری، نایب‌رئیس و عضو هیأت‌مدیره سندیکای صنایع کنسرو در گفت‌وگو با همشهری از مذاکراتی خبر داد که یک‌ماه پیش میان این سندیکا با وزارت جهادکشاورزی در زمینه بازگشت تن ماهیان به گروه کالایی ۲۲ انجام شده، تا با تامین ارز از تالار دوم، روند واردات سرعت گیرد، اما این تقاضا با گذشت حدود یک‌ماه همچنان بی‌پاسخ مانده و در کنار مشکلات تامین ارز، هزینه دموراژ نیز به واردکنندگان تحمیل شده است.
این تأخیر در شرایطی است که انتظار می‌رود با استقرار وزیر جدید جهادکشاورزی، اجرای فرایندهای قانونی روند سریع‌تری به‌خود گیرد و در شرایطی که قیمت مرغ و گوشت همچنان در حال افزایش است، با یک تغییر گروه ساده، دست‌کم جلوی رشد قیمت تن ماهی گرفته شود. نکته مهم دیگر در این زمینه این است که بخش اعظمی از ماهی مورد نیاز صنایع کنسروسازی را صید داخلی تامین می‌کند و این انتظار وجود دارد که صید داخل با قیمت مناسب‌تری به‌دست صنایع برسد؛ درحالی‌که این‌چنین نیست. گفته می‌شود درحالی‌که تولیدکنندگان، هر کیلو ماهی تن وارداتی را با قیمت ۱۵۰هزار تومان می‌خرند، اتحادیه تعاونی‌های صیادی ماهی تن صید داخل را در رقابت با انواع وارداتی بالاتر از ۱۵۰هزار تومان قیمت‌گذاری کرده‌اند و این مشکل باعث شده ترجیح صنایع بر واردات باشد، اما واردات نیز پشت سد تخصیص ارز مانده‌اند و دود این دور باطل به چشم مصرف‌کننده‌ای می‌رود که ناچار است برای یک قوطی تن ماهی که در بهترین شرایط ۹۰گرم ماهی در آن وجود دارد، حدود ۱۰۰هزار تومان هزینه کند.