گفتوگوی «فردا» با ابوالفضل حسنبیگی
از آرمانگرایی تا واقعگرایی؛ ایران باید بیشترین بهره را از جهان چندقطبی ببرد
یک کارشناس مسائل سیاست خارجی گفت: ما در دنیای جدیدی قرار داریم که باید با واقعگرایی بیشترین بهره را از جهان چندقطبی ببریم که اگر چنین شود، بسیاری از مشکلات کنونی هم حل میشود
گروه سیاست سایت فردا: خبرهای منتشرشده در روزهای اخیر نشان از آن دارد که گشایشهایی در عرصه سیاست خارجی در حال پدیدآمدن است. حالا در این شرایط چه باید کرد؟ مرز آرمانگرایی و واقعگرایی کجاست و کدام در شرایط کنونی اولویت است تا منافع ملیمان تأمین شود؟
ابوالفضل حسن بیگی، نماینده پیشین مجلس و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «فردا» گفت: «امروز حقیقتی را در جهان مشاهده میکنیم و آن چندقطبیشدن جهانِ معاصر است و در این بین اروپاییها سعی میکنند حضورشان در سطح بینالمللی را وسیعتر کنند و به تدریج خود را منفک از آمریکاییها نشان دهند. روسیه هم میخواهد جایگاه از دسترفته خود را بازیابد و دیگر کشورها هم صرفا به یک سمت متصل نیستند و همه میخواهند با همه تعامل داشته باشند. چین هم بر اساس طرحی که از حدود پنجاه سال قبل شروع کرد، بنایش تعامل مثبت به همه کشورها بود و در این بین زورگوییهای آمریکا را تحمل کرد تا بتواند به جایگاه موردنظر خود برسد که اکنون تا حدی این مهم رخ داده است».
او ادامه داد: «در این بین ایران هم راهی ندارد جز آنکه بتواند علاوه بر تقویت توان دفاعی و موشکی و بازدارندگی، تعملات خود با دنیای چندقطبی را گسترش دهد. در سالهای گذشته، وقتی ترامپ در آمریکا روی کار بود، عربستان بسیار تحقیر میشد. این کشور از ناحیه یمن هم ضربات بسیاری دید اما وقتی بایدن در آمریکا رئیسجمهور شد این کشور سعی کرد ارتباط خود را گسترش دهد و امروز میبینیم عربستان هم با روسیه ارتباط دارد، هم نیمنگاهی به پیمان شانگهای دارد و هم همچنان ارتباط خود با اروپاییها و آمریکا را حفظ کرده است. ایران هم میتواند در عرصه بینالمللی به سمت سیاست موازنه قدرت برود و ارتباطاتش را گسترش دهد».
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «امروز در منطقه سه کشور میخواهند قدرت خود را تثبیت کنند و در قدرت اول منطقهبودن با یکدیگر رقابت دارند؛ ایران، ترکیه و عربستان. ایران دارای سه مؤلفه مهم جمعیت، ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک است که با تکیه بر این سه مؤلفه و البته گسترش روابط خود میتواند به جایگاه بیبدیلی دست یابد. جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر آرمانهای مطرحشده از سوی امام و در ادامهاش رهبر انقلاب توانسته مواضع خود را روشن کند و به جایگاه خوبی هم برسد».
او درباره برجام تصریح کرد: «ببینید برجام یک سند مهم در تاریخ دیپلماسی ایران است که اکنون هم دولت سیزدهم با آنکه منتقد آن بود اما در پی احیای آن است اما متأسفانه در هر انتخابات به دلیل بحثهای سیاسی و جناحی برخی منافع ملی را ذبح میکنند و قلب واقعیت میکنند و هرچه میگویند تا رأی جمع کنند. سیاست کلی نظام همواره در حوزه سیاست خارجی درست بوده است و برجام هم بخشی از سیاستهای جمهوری اسلامی بوده است و امروز همه کشورها و حتی دشمنان ما اذعان دارند که سیاستهای ایران درست بوده و آمریکا در بسیاری از زمینهها شکست خورده است اما متأسفانه دولت آقای رئیسی در برخی زمینهها دچار تأخیر است. مثلا نباید اجازه میداد دلار به این نرخ برسد زیرا وضعیت نابسمان اقتصادی بر موضوع دیپلماسی هم تأثیر میگذارد و دشمنان از این شرایط سوءاستفاده میکنند. یا آنکه ایران میتوانست از برجام منهی آمریکا و تنها با حضور روسیه، چین و کشورهای اروپایی استفاده کند و اتفاقا اگر چنین میشد، آمریکا هم نرمش به خرج میداد و عقب مینشست اما دیر اقدام شد و اروپاییها در این شرایط عقب رفتند و آمریکاهایی هم دندانشان را تیز کردند».
حسنبگی در پایان گفت: «در نهایت باز هم میگویم که ما در دنیای جدیدی قرار داریم که باید با واقعگرایی بیشترین بهره را از جهان چندقطبی ببریم که اگر چنین شود، بسیاری از مشکلات کنونی هم حل میشود».