قدرت امام وردی در گفتگو با «فردا»:
تفاوت های تورم احساسی از تورم آماری!
تورم احساسی بیشتر از اعلامی است. مردم عمدتا آمار ها را باور ندارند و اعتمادشان را به دولت از دست میدهند. بزرگترین مشکلی که یک دولت میتواند با آن درگیر باشد این است که اعتماد عمومی را در آمار ها از دست بدهد.
گروه اقتصاد فردا: براساس افکارسنجی انجامشده توسط مرکز پژوهشهای مجلس در مردادماه ۱۴۰۱، میانه نرخ تورم احسـاسشده توسط مردم ۸۶ درصد بوده است. یعنی پنجاه درصد از نمونه آماری، تورمی بیش از ۸۶ درصد را احساس میکردهاند. میانگین تورم احساسشده هم حدود ۱۱۶ درصد بوده است. این درحالی است که بانک مرکزی و مرکز آمار نرخ تورم نقطه به نقطه این ماه را به ترتیب ۴۶ و ۵۱ درصد اعلام کردهاند.
گزارش مرکز پژوهشها با ارائه نتایج افکارسنجی خود میگوید «تفاوت در نرخ تورم احساسشده و نرخ تورمی اعلامی نهادهای رسمی در میانمدت خدشه جدی به اعتماد مردم به آمارهای رسمی کشور وارد میکند.»
سوال جدی اما اینجاست که تفاوت تورم آماری با آنچه مردم احساس میکنند از کجا ناشی میشود و چه دلیلی دارد؟ قدرت امام وردی، استاد اقتصاد، در گفتوگو با «فردا» به این سوال پاسخ داد و گفت: «میزان تورمی که دولت محاسبه می کند طبق شاخص های قیمتی است که تحت عنوان قیمت مصرف کننده محاسبه می شود. دولت از سبد کالایی مصرف کننده ها که نزدیک 500 کالاست طبق دفتر بانک مرکزی بر اساس شاخص های هزینه شهری و روستایی تورم را محاسبه می کند و سالانه نزدیک 220هزار میزان قیمت های مختلف را در برمی گیرد. این مسئله مانند دمای هواست که در هر شهر متفاوت است و شهروندان هوای مختلفی را احساس می کنند. این عددی که به دست می آید مانند هواست و نسبت به نقاط مختلف متفاوت است و جامعه بر اساس میانگین های اعلامی تورم را احساس نمی کند. مثلا اگر شاخص قیمت یک ماه را با ماه قبل به دست بیاوریم تورم ماهیانه به دست می آید، اگر تورم اردیبهشت امسال را با پارسال حساب کنیم، تورم نقطه به نقطه به دست می آید، اگر تورم را دوازده ماهه حساب کنیم عدد تورم سالیانه به دست می آید.»
وی در ادامه نسبت به علت بروز بیشتر تورم احساسی در جامعه افزود: «تورم احساسی مثل دمای هواست که اشاره کردم؛ مثلا در اخبار اعلام می شود سردی هوا یک درجه زیرصفر است اما شما بالا کوه هستید و میزان دمایی که احساس می کنید منفی 10 درجه است؛ در اینجا نسبت هزینه کالاهای مصرفی پرمصرف برای نقاط مختلف فرق می کند و در طبقات پایین دست با بالادست متفاوت است. در اینجا باید میزان را طبقات فرودست در نظر بگیرند البته چون این قشر بیشتر موادغذایی شان محاسبه می شود و تورم در این اقلام بالاتر است تورم احساسی از تورم آماری اعلام شده بیشتر می شود. درصدی از جمعیت که این تورم را احساس می کنند در طبقات پایین تری از نظر قتصادی قرار دارند وبه علت فراوانی افراد این طبقه که معتقدند تورم احساسی بیشتر از اعلامی است، رقم تورم احساسی بیشتر در جامعه پذیرفته می شود.»
امام وردی در پایان درباره اثرات تفاوت تورم اعلامی با تورم احساسی بر جامعه گفت: «این مسئله شاخصی از میزان نابرابری را نشان می دهد، جامعه نیز دولت را مقصر می داند و معتقد است آمار ها دروغ است. این شاخص ها به طبقاتی شدن جامعه دامن می زند. وقتی افراد حس می کنند در جامعه ای زندگی می کنند که دولت حتی آماری هم که تولید می کند برای طبقات درآمدی بالاست و افراد حس می کنند در جامعه طرد شده هستند؛ طبیعتا اثرات منفی به لحاظ مسائل اجتماعی و روانی می گذارد. در مکالمات معمولی بین مردم می بینید که عمدتا آمار ها را باور ندارند و اعتمادشان را به دولت از دست می دهند. بزرگترین مشکلی که یک دولت می تواند با آن درگیر باشد این است که اعتماد عمومی را در آمار ها از دست بدهد.»