شکست زودهنگام مأموریت امریکایی- اسرائیلی

نگرانی تل‌آویو نسبت به تحولاتی که در پی ازسرگیری رابطه ایران و عربستان و پیامدهای آن بر روند مناسبات جهان عربی جریان دارد، رو به افزایش است. دو موضع‌گیری وزیر خارجه و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که اولی توافق ایران و عربستان را تنها تلاشی از سوی ریاض برای ترغیب واشنگتن برای مشارکت بیشتر در منطقه خوانده و دومی حضور سوریه در نشست اخیر اتحادیه عرب را برنتابیده، گویای وضعیتی است که از تزلزل بیش از پیش موقعیت منطقه‌ای رژیم صهیونیستی حکایت می‌کند.

بی‌اعتنایی اعراب نسبت به اسرائیل

روی نقشه و در صحنه عمل، رژیم صهیونیستی به تدریج در حال قرار گرفتن در نقطه انزواست و کنترل بسیاری از امور در منطقه را از دست داده است. چه آنکه در جغرافیای مورد نظر یعنی خاورمیانه، فضایی شکل گرفته که تل‌آویو در آن قافیه را باخته است. کشورهای عربی در ماه‌ها و هفته‌های اخیر نشان داده‌اند که به خواسته‌های رژیم صهیونیستی و در رأس آن «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر این رژیم و زمین بازی‌ای که برای عادی‌سازی رابطه با اعراب به راه انداخته، بی‌اعتنایی کرده‌اند و بر این سیاق، اهمیتی به رویکردی که اسرائیلی‌ها در این ستیزه در پیش گرفته‌اند، نمی‌دهند. این در حالی است که مقام‌های صهیونیستی برای تغییر این روند، روزهای پرکاری را می‌گذرانند و می‌کوشند به بازیگر اصلی سناریویی تبدیل شوند که از تل‌آویو، سیمای یک مدافع امنیت و دلسوز منافع کشورهای عربی بسازند. اما سؤال اینجاست این نقش‌آفرینی اسرائیل تا چه حد مدیون انگاره‌های غیر واقعی مقام‌های صهیونیستی و تا چه حد مرهون نخ‌های نامریی هم‌پیمان غربی آن یعنی ایالات متحده امریکاست که فراتر از مرزهای خاورمیانه، در حال تلاش برای شکل دادن به ائتلافی علیه جمهوری اسلامی است؟

پاسخ در واشنگتن

پاسخ به این پرسش را می‌توان در واشنگتن جست‌و‌جو کرد؛ جایی که مقام‌های امریکایی نگاه نگران خود را به تحولات خاورمیانه پساتوافق ایرانی- سعودی دوخته و برای تغییر روندهای جاری به تکاپو افتاده‌اند. سفر اخیر «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی امریکا به عربستان و پیشنهاد پرسودی که به رهبران ریاض داد تا بلکه شتاب سیاست خارجی مسالمت‌جویانه‌اش در قبال ایران را کم کند، در همین چهارچوب قابل ارزیابی است. وقتی «خالد الفالح»، وزیر سرمایه‌گذاری سعودی با این گفته که «رابطه عربستان با امریکا به قیمت تمام شدن روابط این کشور با سایر کشورها نخواهد بود، بلکه تصمیمات سعودی بر اساس منافع خود است» آب پاکی را روی دست فرستاده امریکا ریخت، انتظار می‌رفت که اسرائیلی‌ها از در دیگری وارد شوند.

این چنین بود که از یک سو «الی کوهن»، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی هدف ریاض از توافق با تهران را زیر سؤال برد و آن را به اقدامی برای ترغیب امریکایی‌ها جهت تقویت هم‌پیمانی‌شان با حاکمان سعودی تقلیل داد و از سوی دیگر نیز «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از بازگشت سوریه به نشست اتحادیه عرب پس از قریب به 12 سال ابراز نارضایتی کرد و در پیامی به برخی کشورها مدعی شد که بازگشت دمشق به اتحادیه عرب مانع حملات این رژیم به خاک سوریه نخواهد شد. این در حالی بود که کشورهای عربی در خلال نشست اخیر جده و نیز در بیانیه پایانی، حمایت صریح خود از دولت دمشق سوریه و شخص بشاراسد را اعلام کرده و بر لزوم هم‌گرایی کشورهای عربی در حمایت از سوریه برای برقراری ثبات و امنیت و پایان تروریسم و خروج نیروهای خارجی غیرقانونی از این کشور تأکید کردند. همچنین برای نخستین بار بود که عربستان کوشید از طرح موضوعات مشابه ادعای ایران‌ستیزان پرهیز کند و نشان دهد که قصدی برای دمیدن در آتش فتنه‌ای را ندارد که رژیم صهیونیستی همواره کوشیده آن را علیه ایران روشن نگه دارد.

تلاش برای عادی‌سازی!

با وجود روشن شدن ابعاد پیدا و پنهان مناسبات کشورهای عربی با یکدیگر و همچنین در قبال جمهوری اسلامی، دولت امریکا همچنان به تلاش‌های خود برای کمک به وضعیت متزلزل اسرائیل در منطقه ادامه می‌دهد. همین چند روز پیش بود که نشریه امریکایی «اکسیوس» از تلاش واشنگتن برای رسیدن به توافق صلح و عادی‌سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل خبر داد و به نقل از دو مقام دولتی امریکا نوشت: «دولت بایدن در نظر دارد ظرف شش تا هفت ماه آینده و قبل از مبارزات انتخابات ریاست جمهوری، طرح استقرار صلح و عادی‌سازی روابط این دو کشور را به انجام برساند». این همان طرحی بود که رژیم صهیونیستی در سال‌های اخیر در روند عادی‌سازی رابطه خود با کشورهای عربی در پیش گرفته بود اما حالا به نظر می‌رسد که توافق اخیر تهران و ریاض برای ازسرگیری رابطه، این تلاش‌ها را ناکام گذاشته است. چه آنکه عادی‌سازی رابطه با کشورهای عربی در شرایطی که صف‌بندی‌های منطقه‌ای در سال‌های اخیر سمت و سویی ضد ایرانی داشت، تا حدی ممکن به نظر می‌رسید زیرا در سال‌های گذشته از نگاه برخی از بازیگران عربی، ایران مخاطب اصلی جبهه‌بندی برخی از کشورهای عربی به شمار می‌رفت اما چنان که پیداست صلح ایران و عربستان سعودی و به جریان افتادن موج آشتی بازیگران عربی با ایران، رؤیای اسرائیل و امریکا را بر باد داده است تا رسانه‌های عربی در واکنش به سفر اخیر فرستاده امریکا به منطقه برای موج‌سازی دوباره علیه ایران چنین بگویند: «خوش آمدید اما دیر آمدید.»

روزنامه ایران