دام دو قطبی

گروه سیاست سایت فردا: در بسته خبری پیش رو به بررسی مهم‌ترین عناوین مطبوعات کشور پرداخته می‌شود.

کیهان: مجلس پیشگام رسیدگی به ادعای شاسی بلندها بود اما رسانه‌ها دنبال تسویه حساب‌اند

جدیت و حساسیت رئیس مجلس و دیگر نمایندگان مردم در بهارستان برای روشن شدن ابعاد جنجال‌آفرینی با ادعای اعطای خودرو به شماری از نمایندگان با واکنش مثبت رسانه‌ها روبرو شده است.

در یک نمونه روزنامه کیهان در این زمینه نوشته: در محاکم قضایی مرسوم است که وقتی فردی به‌عنوان شاهد بخواهد در مورد واقعه‌ای شهادت دهد، سوگند می‌خورد که «جز حقیقت نگوید» و «تمام حقیقت را بگوید». عمل به عبارت دوم در بسیاری از موارد مهم‌تر از عبارت اول است. در ماجرای جنجالی خودروهای شاسی‌بلند که این روزها خبر داغ رسانه‌ها شده است‌، واقعیت‌های زیادی وجود دارد که تمام آنها گفته نمی‌شود. آنچه برخی بر آن تاکید می‌کنند و با تکنیک‌های مختلف آن را در چشم مخاطب برجسته می‌کنند‌، واگذاری تعدادی خودروی لوکس به نمایندگان مجلس است. آنچه به آن پرداخته نمی‌شود این است که مجلس خود پیشگام رسیدگی به این موضوع و محکومیت آن بوده است. لکن رسانه‌هایی که به‌دنبال تسویه حساب سیاسی و نه انجام رسالت آگاه‌‌سازی افکار عمومی هستند، این قسمت از حقیقت را پنهان می‌کنند و به آن ضریب نمی‌دهند. اینکه رویه تبعیض‌آمیز از ابتدا با مخالفت‌هایی از درون مجلس مواجه شده و حتی به نقلی مسئول وقت امور رفاهی مجلس به‌خاطر همین موضوع برکنار شده است. اینها مواردی هستند که هرکدام در نوع نگاه و قضاوت افکار عمومی تاثیرگذارند و البته صاحبان برخی رسانه‌ها نمی‌خواهند مردم به آنها توجه کنند.

هشتگ براندازان برای بایکوت اینترنشنال

استعفاهای پی‌درپی از شورای همبستگی براندازان و تشدید اختلافات میان عناصری که هر یک خود را رهبر اپوزیسیون قلمداد می‌کنند باعث شده تا تعارف را کنار گذاشته و شمشیر از رو برای یکدیگر ببندند.

روزنامه جوان در این ارتباط نوشته: در روز‌های گذشته فراخوان شکل‌گیری یک کمپین در فضای مجازی منتشر شد که از مخاطبان خود می‌خواست از یک‌شنبه شب با زدن هشتک «بایکوت اینترنشنال» به کمپین اعتراض به این شبکه فارسی زبان سعودی-غربی بپردازند. دلیل این اعتراض «تریبون دادن به تروریست‌های تجزیه‌طلب و مجاهد و انحراف انقلاب ملی ایران و دشمنی با ملت و کشور ایران و رهبرسازی دروغین از دشمنان ملت ایران» عنوان شد. در این کمپین، افراد با اعلام بیزاری و برائت از شبکه اینترنشنال، بیان می‌کنند که از دنبال کردن حساب‌های کاربری متعلق به این شبکه در فضای مجازی صرف نظر و دیگران را هم دعوت به این کار می‌کنند. نکته جالب توجه این است که بیشتر کاربران شرکت‌کننده در این کمپین از مخالفان جمهوری اسلامی و حامیان سلطنت پهلوی هستند. اختلافات میان براندازان در هفته‌های اخیر تا فروپاشی شورای همبستگی‌شان پیش رفت. اسماعیلیون جدا شد، پهلوی راه خودش را رفت و بنیادی هم قهر کرد و باقی هم پراکنده و از هم پاشیده شدند. سرریز این اختلافات و جدا شدن‌ها به تیم‌های سایبری‌شان در فضای مجازی رسید و با فحاشی و جدال مجازی حسابی از خجالت هم درآمدند. کمپین بایکوت اینترنشنال هم بخشی از برون‌ریزی همین اختلافات است.

رسالت: برخی حیات سیاسی خود را در دوقطبی بر سر رفراندوم و حجاب می‌دانند/ انتخابات آزاد فارغ از مداخله بیگانگان به‌ویژه آمریکاست

امسال سال انتخابات است و مشارکت بالای مردم در آن به مقدمات و شرایطی نیاز دارد که بخشی از آنها در کارآمدی منتخبان و بخشی دیگر به فضای انتخابات و... برمی‌گردد.

روزنامه رسالت در این باره نوشته: رقبای ما از نگاه مردم و نخبگان، گرفتار بحران گفتمانی، اندیشگی و بی‌آیندگی هستند. داوری جامعه نسبت به آنها در طول سال‌هایی که مسئولیت پذیرفتند، ناکارآمدی، ناکاربلدی و برباددادن تجربیات مفید انقلابی است. آنها گرفتار بحران مشروعیت و مقبولیت هستند. آنها این ناکارآمدی و بحران‌هایی که در آن دچار هستند را می‌خواهند به حساب نقد جمهوریت و اسلامیت نظام فاکتور کنند. برای توجیه این بحران‌ها نظارت استصوابی، رفراندوم، آزادی، حجاب اختیاری و... را بهانه کرده‌اند، حیات خود را در آفرینش و خلق دوقطبی‌‌های کاذب می‌دانند. نباید در انتخابات «ضریب‌دهنده» و «تقویت‌کننده» اخبار دشمن باشیم اگر به این دام بیفتیم حلقه‌های «هم‌رسانی‌کننده» ضربات دشمن را تکمیل می‌کنیم. با هوشمندی نباید اجازه داد کسانی که بدهکار مردم و ملت بودند در مسند طلب‌کاری بنشینند و باب روضه‌خوانی درباره مصائبی که خود پدیده آورده‌اند را باز کنند. انتخابات وقتی آزاد است که فارغ از مداخله بیگانگان به‌ویژه آمریکا باشد. اگر هر ضلع از اضلاع رقابت به گونه‌ای عمل کند که نشان دهد منافع ملت را نمایندگی نمی‌کند و تنها منافع دشمن را نمایندگی می‌کند مشروعیت حضور در رقابت‌های انتخاباتی را نخواهد داشت.

جام جم: به‌جای مدل اروپایی برجام، مدل چینی توافق منطقه‌ای در حال پیاده‌سازی است/ احیای برجام امکان‌پذیر نیست

همزمان با سالروز خروج آمریکا از برجام تحلیل‌های گوناگونی درباره آینده این توافق و امکان احیای آن مطرح شده است. روزنامه جام جم در این رابطه نوشته: اظهارات جدید مقامات آمریکایی و تهدیدات گستاخانه تروئیکای اروپا و حتی تحرکات اسرائیل را می‌توان مقدمه عبور از سیاست اعلامی دولت بایدن درباره برجام و ورود به فاز دیگری در مقابله با برنامه هسته‌ای ایران دانست. غرب اراده کافی برای احیای این توافق ندارد و به‌جای مدل اروپایی برجام، مدل چینی توافق منطقه‌ای در حال پیاده‌سازی است. در مدل دوم، عملا واشنگتن نقشی در سازوکارهای امنیتی و دیپلماتیک نداشته و صرفا می‌تواند مجری درخواست هم‌پیمانان منطقه‌ای خود برای اعطای معافیت‌های تحریمی باشد. درصورتی‌که آمریکا و اروپا این واقعیت که توافقات جدید منطقه‌ای می‌تواند جایگزین برجام شود را بپذیرند، عملا صادرات نفت ایران به بسیاری از کشورها آزاد شده و پول‌های بلوکه‌شده در کشورهای مختلف هم آزاد می‌شود. احیای برجام ۲۰۱۵ چندان امکان‌پذیر نیست اما آنچه باعث شده است که فعلا آمریکا و اروپا بر تقابل با ایران بر سر برنامه هسته‌ای متمرکز نشوند، جنگ اوکراین است که نمی‌خواهند با تمرکز بر پرونده دیگری به روسیه امکان تنفس دهند.

بی‌حجابی یا ترویج بی‌حجابی؟

جلیل محبی، کارشناس فرهنگی در روزنامه همشهری نوشته: آنچه در آرای دادگاه‌ها درخصوص عدم‌رعایت حجاب شرعی وجود دارد در ظاهر نوعی تشتت دیده می‌شود که بدون نگاه تخصصی حقوقی تضاد به‌نظر می‌آید. برخی احکام حاوی صدور حکم براساس تبصره ماده638 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) است که مقرر داشته عدم‌رعایت حجاب شرعی موجب حبس از 10روز تا 2ماه یا جزای نقدی از 2تا10میلیون ریال می‌شود که مجازات حبس آن به‌علت قانونی به مجازات‌های جایگزین حبس تبدیل می‌شود. برخی دیگر از احکام حاوی ماده639 است که مجازات سنگین‌تری دارد که به مجازات جایگزین حبس نیز تبدیل نمی‌شود و فقط دادگاه درصورت وجود جهات تخفیف مجازات می‌تواند آن را تخفیف دهد که درصورت تکرار یا تعدد جرم آن تخفیف نیز محدود می‌شود. این ماده درخصوص ترویج فساد است. در عمل آنچه رخ می‌دهد، آن است که افرادی که دارای چهره اجتماعی بوده یا دارای مخاطبان فراوان در فضای مجازی هستند یا به هر ترتیب رفتار آنها بازتاب اجتماعی در فضای رسانه دارد، خودآگاه می‌دانند که آنچه انجام می‌دهند دیگران را به این سمت وسو سوق می‌دهد و بی‌حجابی را در کشور دامن می‌زند. ترویج گفتاری بی‌حجابی ازجمله حمله رسانه‌ای به نهادهای قانونی که با بی‌حجابی برخورد می‌کنند، درصورتی که از قرائن و امارات اینگونه برداشت شود که فرد به‌دنبال اصلاح رویه‌های قانونی نیست و صرفا می‌خواهد این عمل در جامعه ترویج شود نیز مشمول ماده639 بوده و ترویج فساد محسوب می‌شود. از این جهت بین احکامی که دادگاه‌ها صادر می‌کنند، تضادی وجود ندارد و افرادی که به مجازات سنگین محکوم می‌شوند، افرادی‌ هستند که عملشان فردی نبوده و بالقوه دارای بازتابی در اجتماع است که بی‌حجابی را ترویج می‌کند.

کیهان: سنت ناپسند خلاف‌گویی‌های روحانی ادامه دارد

«من هم مثل همه مردم ایران مطلع شدم که صبح جمعه قیمت بنزین تغییر کرده است...» اظهارنظری بود که پس از 12 روز ناآرامی به‌دنبال افزایش قیمت بنزین در سال 98 از سوی حسن روحانی بیان شد. جمله‌ای که بعد از چند سال هنوز فراموش نشده است.

کیهان در این خصوص نوشته: اگر آقای روحانی به بیماری فراموشی مبتلا نباشد دست کم یک خلاف‌گویی آشکار از ایشان سر زده بود که در شرایط ملتهب آن روز مصداق نمک پاشیدن به زخم مردم بود. این سنت ناپسند همچنان ادامه دارد. آخرین مورد آن مربوط به دیدار هفته گذشته(13 اردیبهشت 1402) آقای روحانی با وزیران و مدیران ارشد دولت تدبیر و امید(!) است. آقای روحانی در این دیدار ادعا کرد: «ما واکسن کرونا به ‌اندازه کافی آماده کردیم و رقم بالایی را سفارش دادیم.» برخلاف ادعای آقای روحانی نرخ دلار در اواخر سال 1391 طبق گزارش بانک مرکزی نه 3900 تومان که 3573 تومان بود و در زمان استقرار کابینه ایشان در شهریور 1392 این نرخ به 3177 تومان رسید. رئیس‌‌جمهور سابق در دیدار با وزیران و مدیران ارشد دولت خود، اظهارات و ادعاهای دیگری نیز کرده که تقریبا به ‌اندازه موارد فوق مستند و دقیق است. ما هنوز امید داریم که این اظهارات خلاف واقع ناشی از فراموشکاری ایشان باشد چرا که این حجم از خلاف‌گویی برای یک شخصیت روحانی تأسف‌آور است و صلاحیت ایشان را برای تصدی مسئولیت‌های کم اهمیت نیز مخدوش می‌سازد.

همشهری عنوان کرد: ریزش اعتماد به سلبریتی‌ها

در ادوار مختلف به‌خصوص در مقاطع خاص سیاسی و اجتماعی بحث درباره جایگاه سلبریتی‌ها در جهت‌دهی به افکار عمومی بالا می‌گیرد.

روزنامه همشهری نیز به این موضوع پرداخته و اشاره کرده که نظرسنجی‌اش نشان می‌دهد مرجعیت اجتماعی سلبریتی‌ها در حال افول است. این روزنامه نوشته: چه شد سلبریتی‌هایی که در عرصه هنرنمایی خاص خود از چارچوب کلمات فیلمنامه و نمایشنامه یا تاکتیک‌های تعیین شده توسط مربی و صاحبان باشگاه‌های ورزشی پا را فراتر نمی‌گذارند، یکباره به مرجع رفتارهای اجتماعی توده جامعه تبدیل شدند؟ این مرجعیت اجتماعی سلبریتی‌ها که به قول بسیاری از صاحب‌نظران رو به افول گذاشته و هر روز کمرنگ‌تر از گذشته می‌شود، دلایل و اما و اگرهای بسیاری دارد.

دنیای اقتصاد: سیرک بزرگ آمریکا با کلید واژه آزادی آغاز شده است

اعلام نامزدی جو بایدن برای انتخابات ریاست‌جمهوری۲۰۲۴، آغازی برای شروع مبارزات انتخاباتی میان احزاب این کشور است.

سیدمحمدکاظم سجادپور، استاد دانشگاه روابط بین‌الملل در این خصوص در روزنامه دنیای اقتصاد نوشته: بایدن به‌عنوان فردی که رسالت حظ قدرت برای خود و دموکرات‌ها را دنبال می‌کند، در اعلام کاندیداتوری مجدد خود بر مفهوم آزادی تاکید کرد و اینکه جناج مخالف می‌خواهد آزادی را از آمریکا بگیرد و با خوانش مضیق و انحصارگرایانه، شرایطی را پیش آورد که با روح و ارزش‌های آمریکایی در تضاد است.

مطالعات ریاست‌جمهوری نشان می‌دهد که تمام روسای‌جمهور حاکم در دوره اول برای دوره دوم خود را کاندیدا کرده‌اند. ظاهرا تنها مورد استثنا 1876 است. در عین حال غالبا در دوره دوم پیروز شده‌اند و جمعا در بیش از 200سال گذشته 11مرتبه باخت نصیب رئیس‌جمهور حاکم در دور دوم شده است.

یک‌بار بایدن در 2020 ترامپ را شکست داده است. بنابراین او با حریفی روبه‌رو است که قبلا ناتوانی خود را نشان داده است. در عین حال بایدن پیرمردی است که پیرترین رئیس‌جمهوری آمریکا قلمداد می‌شود؛ اما رقیب او هم چندان جوان نیست. همراه با این خصوصیت‌ها مهم‌ترین مساله چگونگی بسیج مردم آمریکاست. به نظر می‌رسد مفهومی که در عنوان فرعی کتاب کاپلان آمده است، جدی است: ترس.

هر دو از این مفهوم و واژه استفاده خواهند کرد. ترامپ از ترس از دست رفتن آمریکا به خاطر تسلط لیبرال‌ها و بایدن از ترس از بین رفتن آزادی‌های فردی توسط انحصارگرایان جمهوری‌خواه استفاده خواهند کرد. شاید بتوان گفت همراه با اقتصاد درک از آزادی و شرایط آمریکا بحث جدی برای بسیج مردم آمریکاست.

هر چه هست سیرک بزرگ اجتماعی و سیاسی آمریکا با کلید واژه آزادی آغاز شده، ولی تا پایان سیرک وقت زیادی هست. سرنوشت این سیرک با دیگر سیرک‌ها متفاوت است.