ماجرای دور زدن کنکور با پول‌های هنگفت
به اعتقاد کارشناسان طرح جذب دانشجو از دانشگاه‌های خارج از کشور، با نگاه درآمدزایی به آموزش و تحصیل دنبال می‌شد که این موضوع بر خلاف قانون اساسی و اهداف انقلاب و پیشرفت کشور بود، اما وزارت بهداشت از تصمیمات جدید خود برای جلوگیری از دور زدن کنکور خبر داده است.
در سال های اخیر صدور اجازه ورود دانشجویان انتقالی خارج از کشور به دانشگاه های سراسر کشور به دلایلی واهی همانند افزایش قیمت ارز، موجب بروز مشکلات جدی برای دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور شد. چندی پیش حدود ۱۵ هزار نفر از دانشجویان ایرانی محصل در خارج از کشور با شکایت به دیوان عدالت اداری قصد ابطال مصوبه وزارت بهداشت درباره ممنوعیت انتقال دانشجویان خارج از کشور بعد از ژانویه ۲۰۱۹ را داشتند.
این موضوع درحالی به سوژه داغ بین دانشجویان علوم پزشکی تبدیل شده بود که مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرده بود در طول سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ با درخواست انتقال حدود ۴۷۰۰ نفر از دانشجویان در سه رشته پرطرفدار پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی موافقت شده است که معادل پذیرش یک سال کشور در این رشته‌ها در دهه ۸۰ است. در ادامه گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است، تقریباً به ازای هر ۱۰ نفر دانشجوی ثبت نام شده در رشته‌های فوق الذکر در دانشگاه‌های کشور (اعم از دولتی و آزاد اسلامی) در مدت مشابه یک نفر دانشجوی ایرانی از خارج به داخل منتقل شده است.
موضوع نقل‌وانتقال دانشجویان علوم پزشکی با توجه به افزایش شیوع ویروس کرونا و بالا رفتن قیمت ارز این روزها باعث شده بود تا دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در خارج از کشور تصمیم به بازگشت بگیرند و از سوی دیگر این موضوع شرایط را برای فعالیت بیشتر مؤسسات اعزام دانشجو فراهم کرد.
از سوی دیگر هر سال که کنکور برگزار می‌شود موجی از ابراز تمایل به تحصیل در خارج از کشور نیز در میان داوطلبان به ویژه آنهایی که نتوانسته‌اند از سد کنکور بگذرند، راه می‌افتد. موضوعی که اعتراض شورای صنفی دانشجویان دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی را درپی داشت. به طوری که شوراهای صنفی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور طی نامه‌ای به وزیربهداشت، درمان و آموزش نسبت به هرگونه تصمیم جدید برای انتقال دانشجویان ایرانی از دانشگاه‌های خارجی اعتراض خود را اعلام کردند.
دو سوال مهم از وزارت بهداشت
اعتراض به این اقدام که مصداق بی عدالتی بود باعث شد تا نمایندگان مجلس نیز به این موضوع ورود کنند. حجت‌الاسلام شجاعی، نماینده مجلس به بحث پذیرش دانشجوی دندانپزشکی از مسیرهای بدون کنکور سراسری به دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت متاسفانه در جلسه ستاد راهبردی اجرای نقشه جامع علمی کشور تفاوت حداقل ۳ هزار نفری در تعداد دانشجوی در حال تحصیل میان آمار ارائه شده توسط وزارت بهداشت و کارشناسان شورای عالی انقلاب فرهنگی دیده می‌شود. تفاوت حداقل ۳ هزار نفری در تعداد دانشجوی در حال تحصیل میان آمار ارائه شده توسط وزارت بهداشت و کارشناسان شورای عالی انقلاب فرهنگی دیده می‌شود.
همچنین وی اظهار کرد که وزارت بهداشت باید به دو سؤال بزرگ پاسخ دهد، اول اینکه این اختلاف هزار نفری از چه مسیری وارد دانشکده‌های دندانپزشکی شده‌اند و دوم اینکه اگر ظرفیتی برای تربیت دانشجو هست چرا وزارت بهداشت تا این حد در برابر اضافه شدن ظرفیت پذیرش از طریق کنکور سراسری مقاومت می‌کند؟
با یک جریان انحرافی فکری رو به رو هستیم
با جدی تر شدن موضوع ورود دانشجویان خارج از کشور به دانشگاه های علوم پزشکی، دیده بان شفافیت و عدالت نیز به این موضوع ورود کرد. هامون سبطی فارغ‌التحصیل رشته پزشکی از دانشگاه تهران و دبیر کمیسیون آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت در این خصوص گفت: ما با یک جریان انحرافی فکری رو به رو هستیم که در پی جذب سرمایه‌های مردم هستند. از آنجا که مردم ایران برای تحصیل فرزنشان اهمیت زیادی قائل هستند و حاضرند برای تحصیل خوب فرزندشان پول زیادی خرج کنند این جریان انحرافی حدود یک دهه است به این فکر افتاده که هرگونه امکان آموزش برتر و دولتی را با دریافت پول از مردم همراه کند.
نگاه درآمدزایی به آموزش و تحصیل
دبیر کمیسیون آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت ادامه می‌دهد: استعداد مردم سرمایه‌های کشور هستند نه پول جیب آنها! سرمایه اصلی هر کشور استعدادهای آن کشور در زمینه‌های مختلف است. این جریان به این سمت حرکت می‌کند که حضور نخبه‌ها در عرصه‌های علمی، سیاسی و فرهنگی ضعیفتر شود و گروهی پولدار که بین آنها افراد با استعداد زیاد نیستند آموزش را تصاحب کنند.
سبطی با بیان اینکه این روند از تاسیس مدارس غیرانتفاعی آغاز شده است تصریح می‌کند: طرح جذب دانشجو از دانشگاه‌های خارج از کشور نگاه درآمدزایی به آموزش و تحصیل است و بر خلاف قانون اساسی و اهداف انقلاب و پیشرفت کشور است. ما گزارش‌های زیادی داریم که افرادی که از خارج کشور به ایران باز می‌گردند نه تنها صلاحیت علمی ندارند بلکه آموزه ها و رفتارهای غلطی را به دانشگاه‌های برتر ما مانند دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتقل کرده‌اند.
سبطی با بیان اینکه ورورد این افراد از روش‌های غیرمتعارف مانند تحصیل در خارج و ورود آسان به داخل کشور دور زدن ۶۰۰ هزار نفر شرکت کننده در کنکور سراسری است تصریح می‌کند: این موضوع نمود بارز سرمایه‌سالاری و ویژه خواری و بی‌عدالتی آموزشی است و ما جداً تعجب می‌کنیم که چطور در این دولت وزیر بهداشت راه ورود آسان به دانشگاه‌های علوم پزشکی را باز کرده است؟
انتقادها به این موضوع باعث شد تا وزارت بهداشت برای ورود دانشجویان خارج کشور به داخل کشور برنامه ریزی جدی تری انجام دهد و با وقوع جنگ در اوکراین نیز از دانشجویان ایرانی که تصمیم داشتند به ایران بازگردند و در ایران ادامه تحصیل دهند آزمون ارزشیابی گرفته شود.