پرونده‌های اقتصادی و امنیتی روی میز ایران وعراق
عبداللطیف رشید رئیس‌جمهور عراق روز گذشته به تهران سفر و با مقامات ارشد کشورمان دیدار کرد
«عبداللطیف رشید»، رئیس جمهور عراق روز گذشته برای نخستین بار از زمان تصدی مسئولیت ریاست جمهوری به تهران سفر کرد و با مقام‌های عالی رتبه جمهوری اسلامی دیدار و گفت‌و‌گو کرد. گفت‌و‌گو با هدف عمق بخشیدن به روند همکاریهای همه جانبه تهران و بغداد که در چهارچوب رابطه راهبردی دو کشور صورت گرفته است، واقعیتی است که آیت‌الله رئیسی هم در دیدار روز گذشته با «عبداللطیف رشید» به آن اشاره داشت و گفت: «روابط ایران و عراق نه روابطی معمول بلکه راهبردی است». اهمیت رابطه تهران و بغداد از این واقعیت نشأت می‌گیرد که عراق به عنوان دروازه غربی ایران و تنها نقطه اتصال سرزمینی کشور به حوزه عربی آمیختگی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی گسترده‌ای با ایران دارد و همین امر روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور را به موقعیتی ممتاز و مثال زدنی تبدیل کرده است.
توافق برای افزایش همه‌جانبه همکاری‌ها
وجوه برجسته این همکاری در زمینه‌های تجاری، سیاسی و منطقه‌ای در سخنان رئیسی در نشست خبری مشترک با همتای عراقی خود مورد توجه ویژه قرار گرفت. رئیس جمهور در این نشست خبری از انجام مذاکرات سازنده با «عبداللطیف رشید» خبر داد و اراده دو کشور را مبتنی بر توسعه روابط در تمام حوزه‌ها دانست. آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه روابط ایران و عراق یک روابط معمول نبوده، بلکه روابطی راهبردی است، تصریح کرد که «سطح روابط تجاری و اقتصادی دو کشور بیش از ۱۰ میلیارد است که می‌تواند به سطوح بالاتری ارتقا یابد». بنا به تأکید رئیس جمهور روابط تهران و بغداد در حوزه زیرساختی همچون آب، برق، گاز و انرژی باید به نحوی ادامه یابد که استفاده از ظرفیت‌های موجود نیازهای دو طرف را به طور کامل مرتفع کند. بدون تردید عراق مهم‌ترین شریک تجاری ایران در میان همسایگانش به شمار می‌آید؛ کشوری که فارغ از وجه استراتژیک روابط سیاسی، نوع همکاریهای اقتصادی و تجاری‌اش با تهران، آن را در سلسله مراتب همسایگی برای کشورمان به خودی خود خاص‌تر و به تبعش مهم‌تر از دیگر کشورهای منطقه ساخته است. افزایش سطح تراز تجاری و اقتصادی از 145 میلیون دلار به 12 میلیارد دلار در سال گذشته نشان می‌دهد دو طرف به درستی در روند محقق کردن هدف تجاری 20 میلیارد دلار گام بر می‌دارند.
نقش مهم تفاهمنامه امنیتی
آیت‌الله رئیسی در سخنان خود همچنین به تفاهمنامه امنیتی میان ایران و عراق و نقش آن در ارتقای امنیت منطقه اشاره کرد و امنیت عراق برای جمهوری اسلامی را حائز اهمیت دانست و تأکید کرد که کوچک‌ترین ناامنی در عراق ناامنی در ایران محسوب می‌شود. رئیس جمهور با مضر خواندن حضور نیروهای بیگانه و امریکایی‌ها در منطقه یادآور شد که روابط خوبی بین ایران و عراق برقرار است و حتماً به همکاریهای دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد انجامید. توافقنامه امنیتی تهران و بغداد که در اسفندماه سال گذشته به امضای مقام‌های دو کشور رسید، اقدامی برای کاهش و مدیریت چالش‌های امنیتی ناخواسته میان دو کشور به شمار می‌آید که ریشه در اقدامات تخریبگرانه جریان‌های ضد ایرانی و اپوزیسیون حاضر در اقلیم کردستان دارد و اینک رئیس جمهور بر لزوم اجرای همه جانبه آن تأکید دارد.
ضرورت مبارزه با تجارت مواد مخدر
افزایش همکاری ایران و عراق برای مقابله با تجارت مواد مخدر ضرورت دیگری بود که از سوی «عبداللطیف رشید» مطرح شد. پیشنهادی که آیت‌الله رئیسی هم به استقبال آن رفت و واقعیت قرار گرفتن جمهوری اسلامی در خط مقدم مبارزه با مواد مخدر را به کشورهای اروپایی یادآور شد. او در این رابطه گفت: «روزی به مقامات کشورهای اروپایی گفتم که اگر ایران نبود، شما در مواد مخدر غوطه‌ور بودید و باید در این زمینه قدردان جمهوری اسلامی باشید. ایران از ابتدای انقلاب تاکنون کارنامه درخشانی در مبارزه با مواد مخدر دارد و کشورهای منطقه هم باید همکاری واقعی برای مبارزه با جرایم سازمان یافته و مواد مخدر داشته باشند».
بروز تهدیداتی که در پی تغییر مسیر جهانی قاچاق مواد مخدر به سمت و سوی عراق صورت گرفته است، ایران و عراق را در روند مبارزه با این پدیده خسارت بار به یکدیگر نزدیک کرده است. دیر زمانی نیست که مسیر زمینی قاچاق از افغانستان به ایران به مسیر دریایی از طریق پاکستان و سپس آب‌های خلیج فارس و از آنجا به عراق تغییر یافته و از طریق عراق بعضاً بخشی از مواد مخدر به ایران رسیده است. بنابراین این امر وضعیتی را رقم زده که به سوء‌استفاده باندهای قاچاق از خاک عراق انجامیده و مقام‌های ایرانی و عراقی را به چاره اندیشی واداشته است.
بهره‌مندی از حقابه اروند رود
توجه به حقوق حقابه ایران و بهره‌مندی از اروند مطابق قراردادهای موجود محور دیگر مواضع رئیس جمهور پس از دیدار با همتای عراقی‌اش بود. آیت‌الله رئیسی با تأکید بر اینکه تأکید حقابه کشورهای منطقه باید مانند دیگر دخایر و منابع کشورها، محترم شمرده شود، تصریح کرد: «ما همچنان که بر بهره‌برداری ایران از اروند تأکید داریم، حقابه عراق را نیز طبق قراردادهایی که در گذشته به امضا رسیده، محترم می‌شماریم و حتماً هر دو کشور باید به این حق متعهد و پایبند باشند تا مشکل و اخلالی ایجاد نشود». به گفته رئیس جمهور در نشست با «عبداللطیف رشید» قرار شد پیرو مذاکرات وزرای نیروی دو کشور، مذاکرات بین دو وزیر ادامه یابد تا بتوانند مسائل فیمابین را چه از نظر فنّی و چه به لحاظ حقوقی و مدیریتی حل کنند.
تأکید رئیس جمهور بر لزوم پایبندی به اجرای تعهدات فی مابین در چهارچوب این توافق و ناظر به بهره‌برداری مشترک از این آبراه در مسیر‌های قابل کشتیرانی، رونق مجدد بازرگانی و تجاری بنادر آبادان و خرمشهر ایران و بصره و زبیر عراق است.
رابطه‌ای استوار
«عبداللطیف رشید» رئیس جمهور عراق در نشست مطبوعاتی هدف از سفر خود به تهران را تأکید بر روابط تاریخی دو کشور دوست و همسایه و گسترش آن در همه حوزه‌ها دانست. او با بیان اینکه ایران و عراق تاریخ و جغرافیای مشترکی دارند، به روابط خوب دو کشور در حوزه تجارت اشاره کرد و آن را استوار و غیرقابل تغییر دانست. رئیس‌جمهور عراق همچنین از کمک‌های جمهوری اسلامی در مبارزه با رژیم دیکتاتوری سابق و پناه دادن به کردها در جریان حمله شیمیایی به حلبچه تقدیر کرد و با تأکید بر تقویت روابط تهران- بغداد در تمامی حوزه‌ها برای حل مسائل و مشکلات دو کشور، خواستار توجه به حقابه عراق از رودخانه‌های منتهی به دجله و فرات و همکاری ایران و عراق در زمینه مبارزه با تجارت مواد مخدر شد.
تأکید بر گسترش همکاریهای اقتصادی، ترانزیت و امنیتی
رئیس جمهور در نشست هیأت‌های عالی‌رتبه ایران و عراق سفر همتای عراقی خود به ایران را گام بلندی در ارتقای روابط خواند و گفت: «روابط دو کشور و نیز اجرای موافقتنامه‌های فیمابین از روند رو به رشد و رضایت‌بخشی برخوردار است، اما با وجود این ظرفیت‌های زیادی برای توسعه روابط در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی وجود دارد». رئیسی بر گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های اقتصادی، انرژی، ترانزیت و حمل و نقل، تبادلات تجاری و همکاریهای امنیتی و نیز اهمیت تسریع در اجرای توافقات موجود میان دو کشور تأکید کرد.
روزنامه ایران