تحریک «مذاکرات» هستهای با کنش ایران
نشانهها از تحرک به جسم بیجان مذاکرات هستهای خبر میدهند. یک سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا گفته که ایران از منابع بلوکه شده در کرهجنوبی میتواند برای خرید اقلام بشردوستانه استفاده کند؛ صحبتی که در تهران، نورنیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی نیز آن را تأیید کرده است.
توئیت هفته قبل لارنس نورمن، خبرنگار روزنامه والاستریتژورنال که گفته بود «روند نصب دوربینهای آژانس در ایران به گونهای است که میتواند توافق اخیر ناظر هستهای سازمان ملل با تهران را به خطر بیندازد»، نشان داد که تهران در حال تحرک به مذاکرات هستهای از طریق کنش منفی است. توافق اواسط اسفند ۱۴۰۱ ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که امریکاییها هم از آن استقبال کردند، میتوانست پلی به سمت شروع مذاکرات ایران و ۱+۵ و احیای توافق هستهای باشد، ولی با گذشت حدود یک ماه و نیم، تا اوایل اردیبهشتماه چنین اتفاقی نیفتاد. ظاهراً همین باعث شد که ایران با کنش منفی، به احیا نشدن مذاکرات هستهای شوک بدهد. حالا به فاصله کمی از گزارش والاستریتژورنال که از همکاری کم ایران با آژانس خبر داده بود، بحثها درباره آزاد شدن حدود ۷ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران در کرهجنوبی به طور جدیتری مطرح است. یک سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا گفته که ایران میتواند از این مبالغ برای خرید اقلام بشردوستانه استفاده کند. اینکه اقلام بشردوستانه شامل چه چیزهایی است و آیا ایران با آزادسازی مشروط داراییهایش موافقت کرده یا نه، مشخص نیست، ولی اصل موضوع را طرف ایرانی هم تأیید کرده است. پیش از موضع سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا، «نورنیوز»، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در خبری اختصاصی از گفتوگوی غیرمستقیم ایران و امریکا در خصوص آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران در کرهجنوبی و توافق اولیه برای انتقال این وجوه به یک یا چند بانک در کشورهای منطقه خبر داده بود. همچنین خبرگزاری امریکایی انبیسی از قول مقامات آگاه گزارش داده که دو طرف در حال بررسی پیشنویس طرحی شامل تبادل زندانیان و آزادیسازی میلیاردها دلار از پولهای بلوکه ایران در بانکهای کرهجنوبی هستند.
بایدن دنبال توافق محدود
گزارشها درباره آزادسازی داراییهای ایران، با سفر دوشنبه قبل یون سوک یول، رئیسجمهور کرهجنوبی به امریکا و نشست او با جو بایدن، رئیسجمهور این کشور همزمان شد. از طرف دیگر، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه نیز آخر هفته قبل، به عمان سفر کرد و در آنجا از «ابتکار عمان در مسیر مذاکرات» سخن گفت. اینکه پیشنهاد طرف عمانی برای احیای مذاکرات چیست، مشخص نیست، ولی پیش از این، اواسط فروردینماه ۱۴۰۲، برخی دیپلماتها به اکسیوس گفته بودند که بایدن طرحی را برای توافق موقت با ایران در اختیار اسرائیل و چند کشور اروپایی گذاشته که به جای احیای برجام، شامل تعلیق بعضی تحریمها در قبال متوقف شدن بخشهایی از برنامه هستهای ایران میشود، به تازگی هم نشریه روسی «نزاویسیمایا گازتا» هم نوشت که دولت جو بایدن در حال بررسی یک «توافق هستهای» کوتاه شده با ایران است تا حداقل محدودیتهایی را بر توسعه آن اعمال کند.
مخالفان توافق هم فعال شدند
یک نشانه دیگر از فعال شدن تحرکات حول مذاکرات هستهای با ایران، فعال شدن مخالفان توافق در کنگره است. هرچند بایدن با عبور از برجام، دنبال یک توافق موقت و محدود است، ولی همین طرح نیمبند نیز در امریکا مخالفانی دارد که از روز جمعه تلاش برای متوقف کردن آن را شروع کردهاند. واشنگتنفریبیکن دیروز از قول منابع مطلع گزارش کرد که کنگره امریکا در حال آمادهسازی مجموعهای از لوایح است که به طور مؤثری هر امیدی را که دولت بایدن برای دستیابی به یک توافق هستهای اصلاح شده با ایران داشته باشد، از بین میبرد. بر اساس نسخههایی از این قانون که واشنگتنفریبیکن به آن دست یافته، جمهوریخواهان مجلس از روز جمعه شروع به ارائه مجموعهای از شش لایحه کردهاند که برای گسترش تحریمها علیه ایران و محدود کردن توانایی کاخ سفید برای لغو تحریمها در معاملات آتی طراحی شدهاند. این لوایح که اعضای کمیته مطالعات جمهوریخواه محافظهکار آن را حمایت میکنند، ارتش، رهبران دولتی و بخش مالی ایران را هدف قرار میدهد. کوین هرن، رئیس کمیته مطالعاتی گفت که این اقدام قانونی هشداری به کاخ سفید است که جمهوریخواهان «تلاشهای مستمر دولت بایدن برای ورود مجدد به توافق ایران را فراموش نکردهاند». بستهای که کمیته مطالعاتی تدارک دیده، دولت بایدن را از استفاده از اختیارات اجرایی برای لغو یکجانبه تحریمها علیه تهران بازمیدارد.
منبع: روزنامه جوان