بهانه عجیب برای ماندن سربازان ترک در سوریه

اردوغان، اشتیاق زیادی برای دیدار با اسد دارد، اما رئیس جمهور سوریه، مجموعه‌ای از شروط منطقی را مطرح کرده و بدون تحقق آن شروط، حاضر نیست با همتای ترک خود پشت یک میز بنشیند.

این روزها در ترکیه، تمام توان و تمرکز دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه، روی کمپین های تبلیغاتی و تلاش برای پیروزی در انتخابات متمرکز شده است.

با این حال، یک پرونده سیاست خارجی، بیش از دیگر پرونده ها زیر بغل وزیر امور خارجه و رئیس سرویس اطلاعاتی میت ترکیه این سو و آن سو برده می شود. پرونده ای درباره امکان سنجی و بررسی راهکارهای عادی سازی روابط آنکارا – دمشق.

نشست چهارجانبه وزرای دفاع ایران، روسیه، سوریه و ترکیه در مسکو، فرصتی فراهم آورد تا یک بار دیگر مهمترین مسائل مرتبط با امنیت سوریه مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. دولت ترکیه امیدوار بود تا در این نشست، خلوصی آکار وزیر دفاع و هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت ترکیه، با دست پر بازگردند. اما نگاهی به مواضع تیم اردوغان و رسانه های تحت امر حزب عدالت و توسعه نشان می دهد که آنکارا هنوز هم امتیازی به دست نیاورده و دولت اسد برای عادی سازی رابطه با ترکیه، تردید دارد.

حالا همه می دانند که اردوغان، اشتیاق زیادی برای دیدار با اسد دارد، اما رئیس جمهور سوریه، مجموعه ای از شروط منطقی را مطرح کرده و بدون تحقق آن شروط، حاضر نیست با همتای ترک خود پشت یک میز بنشیند.

کشور ترکیه , آخرین تحولات سوریه , رجب طیب اردوغان ,

ابهام در پرواز هیات دیپلماتیک آنکارا به سوی دمشق

چند ماه پیش، قرار بود که هیاتی از رفقای اردوغان به ریاست دوغو پرینچک، برای اثبات حسن نیت ترکیه به دمشق برود و با شخص بشار اسد رئیس جمهور سوریه دیدار کند. اما این سفر هنوز هم انجام نشده و چندین دور مذاکره به خاطر برخی تصمیمات متناقض اردوغان، بی نتیجه مانده است.

پرینچک قاطعانه اعلام کرده بود که همه چیز مهیاست و او به اتفاق چند تن از معاونین خود و اعضای برجسته حزب عدالت و توسعه در دمشق، مهمان اسد خواهد بود. اما ظاهراً دو گروه از ماموران امنیتی و کارشناسان خارجی ترکیه که قرار بود جاده صاف کن این سفر باشند، نتوانستند رضایت خاطر نهایی دمشق را به دست آورند.

دمشق منتظر تصمیم حساس آنکارا

مواضع چاووش اوغلو و همکاران او، نشان می دهد که آنان، بارها از روسیه و ایران خواسته اند تا برای فراهم آوردن مقدمات دیدار اردوغان و بشار اسد، پادرمیانی کنند. اما مساله اینجاست که درخواست های سوریه، موضوعاتی نیستند که رد یا قبول آنها، نیازی به میانجی داشته باشد و تصمیم حساسی است که باید توسط خود مقامات ترکیه اتخاذ شود!

ماجرا از این قرار است که اسد به دیپلمات های میانجی خبر داده که خروج نظامیان ترکیه از سوریه، یک ضرورت مهم و حیاتی است. اسد همچنین از این موضوع که دویست هزار شبه نظامی سوری، به عنوان معارضین مسلح تحت حمایت مالی و تسلیحاتی ترکیه هستند، به شدت گله دارد و خواهان پایان حمایت ترکیه از این شبه نظامیان است.

از هر زاویه ای که بخواهیم به این شرط مهم اسد بنگریم، در می یابیم که این شرط بسیار منطقی و به حق است. رهبر یک کشور، به کشور همسایه می گوید: «مدتی با ما دعوا کردی و حتی به دیگران هم علامت دادی که به سوی خانه ما سنگ بیندازند.. حالا می خواهی آشتی کنیم. بسیار خوب ...حرفی نیست. فقط بی زحمت ماشین و کمدهایت را از پارکینگ و حیاط و انباری من بیرون ببر! ضمناً کسانی که به آنها سنگ دادی و از آنها خواستی به من حمله کنند، هنوز مهمان خانه تو هستند! تا زمانی که عذر آنها را نپذیری و همچنان نزد تو بمانند، نمی توانم به حسن نیت تو اعتماد کنم».

بهانه عجیب برای ماندن سربازان ترک در سوریه

حضور اشغالگرانه نیروهای ارتش ترکیه در چندین منطقه سوریه از جمله عفرین و شهرهای اطراف آن، مشکلات بزرگی برای سوریه به وجود آورده است. چرا که گردان هایی از ترکمان های سوری تحت حمایت اردوغان که با تمام امکانات نظامی لازم از سوی ترکیه تسلیح و تجهیز شده اند، مرتکب جرایم سنگینی شده اند و از تاراج اموال مردم شهر گرفته تا غارت محصولات کشاورزی و دام های روستاییان، همه جا را ناامن کرده اند.

از این گذشته، حمایت ترکیه از افراطی های مسلح مقیم ادلب، موجب شده که این شهر استراتژیک برای سوریه به یک معضل و نقطه آسیب جدی تبدیل شود. با این حال، آنکارا در پاسخ به شرط مهم بشار اسد برای خروج ارتش ترکیه از سوریه، پاسخ عجیبی داده است.

مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه جدیداً گفته است: «ما هشدار می دهیم و می گوییم در صورت خروج ترکیه از خاک سوریه، خلاء این مناطق توسط سازمان های تروریستی پر می شود. معارضین سوری، حالا هیچ عملیاتی انجام نمی دهند. در این صورت خلاء اینجا را کی پر می کند؟ سازمان های تروریستی. اگر خارج شویم آنها هر روز در شهرهای ما انفجاری و حمله تروریستی انجام می دهند. ما بهای حفظ امنیت زمین های خود را می پردازیم. حضور ما در آن مناطق، نه از سر میل خودمان و نه به این دلیل که به سرزمین های سوریه چشم طمع دوخته باشیم، مساله ما امنیت است. اگر امنیت کامل در اینجا برقرار شود، اگر روند سیاسی کار خودش را بکند، اگر آرامش خاطر حاصل شود، نیازی به حضور ما نخواهد بود. بنابراین فعلاً امکان ندارد که ما چنین اقدامی را انجام دهیم، زیرا برای ما یک مسئله امنیت ملی و تهدید جدی است. تا زمانی که در سوریه ثبات وجود نداشته باشد، هزینه آن برای ترکیه سنگین خواهد بود.عقب نشینی از شمال عراق و شمال سوریه به معنای توقف عملیات، به این معنی است که تروریست ها در دروازه مرزی ما ایستاده اند و ما کاری به کارشان نداریم. این برای بقای ما بسیار خطرناک است».

اردوغان از اسد چه می خواهد؟

اردوغان همچنان به دنبال دیدار با بشار اسد است و اعضای برجسته تیم اردوغان نیز از بیان این موضوع ابایی ندارند. اما مساله اینجاست که دمشق در حال حاضر، تمایلی به دیدار ندارد. چرا؟ به دو دلیل: اول این که ترکیه زیر بار بیرون بردن نظامیان خود از خاک سوریه نمی رود و می خواهد هم خاک همسایه را تحت کنترل و اشغال خود داشته باشد، هم ادعای عادی سازی روابط را مطرح کند! موضوع دوم اینجاست که ترکیه، هنوز هم رویکرد خصمانه خود در مورد سوریه را تغییر نداده و ظاهراً تیم اردوغان، فقط به دنبال مطامع انتخاباتی است.

در پایان باید گفت، موضوع رویکرد سیاسی – امنیتی ترکیه به سوریه، یکی از موضوعاتی است که به شکل مستقیم، تحت تاثیر نتایج انتخابات پیش رو قرار خواهد گرفت. در صورتی که مخالفین اردوغان قدرت را در دست بگیرند، هدف و اولویت نخست کلیچدار اوغلو درباره پرونده سوریه، تلاش برای بازگرداندن آوارگان سوری به کشورشان خواهد بود و احتمالاً رویکرد ماجراجویانه و حمایت از شبه نظامیان سوری، پایان خواهد یافت./تسنیم