لاوروف: همانها که برجام را خراب کردند باید آن را احیا کنند
وزیر امور خارجه روسیه گفته که تلاش برای اضافه کردن الزامات جدید به برجام، مسئله را پیچیدهتر میکند و از امریکا و دولتهای اروپایی که توافق را خراب کردند، خواسته که خودشان آن را احیا کنند.
توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اواسط اسفند ۱۴۰۱ که میتوانست پلی به سمت شروع مذاکرات ایران و ۱+۵ و احیای توافق هستهای باشد، دستکم تا الان چنین چشماندازی نیافته است. لارنس نورمن، خبرنگار روزنامه والاستریت ژورنال، دو شنبه این هفته با انتشار یک رشته توئیت مدعی شد که روند نصب دوربینهای آژانس در ایران به گونهای است که میتواند توافق اخیر دیدهبان هستهای سازمان ملل با تهران را به خطر بیندازد.» نورمن نوشته است: «با این حساب باید زنگ خطر را به صدا درآورد. این یک معامله برد-برد آسان برای ایران و آژانس بود که واشنگتن از آن استقبال کرد و گروسی با آن تبلیغ کرد. اگر ایران این کار را به تعویق میاندازد، نشان میدهد که فشار کمی درباره مسئله هستهای احساس میکند.» توئیت نورمن که سابقه قابلتوجهی در دسترسی به اطلاعاتی آژانس دارد، نشان میدهد که بهرغم امیدها، توافق اسفندماه ایران و آژانس طرفهای اروپایی و امریکایی را متقاعد نکرده که میتوانند مذاکرات احیای برجام با ایران را شروع کنند؛ موضوعی که میتواند مقامهای ایرانی را به سمت فعال کردن مکانیسم معروف «قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران» سوق دهد.
اینکه چرا دولت امریکا و اروپاییان حاضر به شروع مذاکرات نیستند، هنوز به درستی روشن نیست، ولی پیش از این، اواسط فروردینماه ۱۴۰۲، برخی دیپلماتها به سایت اکسیوس گفته بودند که بایدن طرحی برای توافق موقت با ایران را در اختیار اسرائیل و چند کشور اروپایی گذاشته که به جای احیای برجام، شامل تعلیق بعضی تحریمها در قبال متوقف شدن بخشهایی از برنامه هستهای ایران میشود؛ چیزی که در مذاکرات هستهای ایران با عنوان توافق «کم مقابل کم» از آن یاد میشود.
اینکه دیدگاه ایران در قبال چنین طرحی چیست، هنوز معلوم نیست، به خصوص که مقامهای ایرانی موضع رسمی له یا علیه این پیشنهاد نگرفتهاند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه که به عمان سفر کرده، روز سه شنبه گفت که ایران و عمان درباره مذاکرات بازگرداندن توافق هستهای ۲۰۱۵ و رفع تحریمها رایزنی کرده و تأکید کرد که عمان همواره «نقش سازندهای در مذاکرات هستهای» داشته است.
اینکه آیا مسقط در شرایط کنونی در حال ایفای نقش سنتی خود برای احیای توافق هستهای است یا نه معلوم نیست، ولی صحبتهای سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در نشست سازمان ملل، میتواند نشاندهنده چشماندازی قابلتوجه در این باره باشد. لاوروف در گفتگو با خبرنگاران گفته که همین الان هم زمینه برای بازگرداندن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که از سوی امریکا کنار گذاشته شده بود، فراهم شده است، اما اروپاییها دیگر درباره آن شایق نیستند و ایالات متحده هم به دنبال گزینه دیگری است. وزیر خارجه روسیه در عین حال تأکید کرد که غرب با از دست دادن فرصت ازسرگیری توافق هستهای با ایران، اشتباه بزرگی را مرتکب خواهد شد: «معتقدم که از دست رفتن فرصت ازسرگیری این توافق، اشتباه بزرگی خواهد بود.» او گفته که در مقطع کنونی «توافق به ایران، روسیه یا چین بستگی ندارد» و تأکید کرده که «کسانی که آن را خراب کردند، حالا باید آن را احیا کنند.»
منبع: روزنامه جوان