آخرين سرانه مطالعه در كشور
سنجشي كه در سال 88 براي بررسي سرانهي مطالعهي كشور انجام شده، با سنجش سال 87 تفاوتهاي عمدهاي داشته است. ما برخلاف سال 87 كه يك نمونهي دوهزارنفري را بررسي كرديم، در سال 88، يك نمونهي 17هزار نفري را پوشش داديم كه بر اين اساس، ضريب خطا در آن كمتر از يك درصد است.
ایسنا: دبيركل نهاد كتابخانههاي عمومي كشور با اعلام آخرين سرانهي مطالعه در كشور اعلام كرد: در سرانهي مطالعهي كتاب به صورت فيزيكي كاهش مختصري داشتهايم و گرايشها به سمت مطالعه به صورت مجازي افزايش پيدا كرده است. منصور واعظي در نشستي كه امروز (سهشنبه، ششم مهرماه) در كتابخانهي پارك شهر برگزار شد، با اعلام اين خبر، گفت: تجميع سرانهي مطالعه در كشور در سه بخش كتاب (كتابهاي غيردرسي، قرآن و ادعيه و مطالعه در فضاي مجازي)، روزنامه و نشريات در سال 87 ، 71/70 دقيقه در روز بوده كه در سال 88 چند درصد افزايش پيدا كرده و به 76 دقيقه رسيده است. او در ادامه افزود: سنجشي كه در سال 88 براي بررسي سرانهي مطالعهي كشور انجام شده، با سنجش سال 87 تفاوتهاي عمدهاي داشته است. ما برخلاف سال 87 كه يك نمونهي دوهزارنفري را بررسي كرديم، در سال 88، يك نمونهي 17هزار نفري را پوشش داديم كه بر اين اساس، ضريب خطا در آن كمتر از يك درصد است. واعظي عنوان كرد: بر اساس هدفگذارياي كه در سند چشمانداز نهاد انجام شده است مبني بر اينكه در سال 1404 جزو 15 كشور برتر جهان و كشور اول منطقه از نظر سرانهي مطالعه بشويم، بايد پايهاي را قرار ميداديم كه مشخص شود وضعيت مطالعاتي در كل كشور و به تفكيك استانها به چه شكل است. به اين منظور در سنجش سال 88 در هر استان يك نمونهي 500 نفري را انتخاب كرديم كه بر اين اساس با ضريب حدود 5/4 درصد خطا توانستيم وضعيت مطالعهي هر استان را بررسي كنيم. او در ادامه گفت: در سنجش سال 88، وضعيت مطالعه در شهر و روستا و در بين قوميتها و مذاهب مختلف نيز مورد ارزيابي قرار گرفته است، ضمن اينكه ميزان مطالعهي قرآن و ادعيه را نيز جدا از سرانهي مطالعهي كتابهاي غيردرسي بررسي كرديم. دبيركل نهاد كتابخانههاي عمومي كشور اعلام كرد: ما فقط به دنبال افزايش سرانهي مطالعاتي نيستيم؛ بلكه ميخواهيم گرايشات مطالعاتي را نيز در كشور مديريت كنيم. او افزود: بر اساس تفكيكي كه ميان افراد باسواد و بيسواد جامعه انجام داديم، حدود 15درصد از افراد جامعه سواد خواندن ندارند و 80درصد داراي سواد خواندن هستند. از سوي ديگر، درصد سواد خواندن در استانهاي مختلف متفاوت است كه بر اين اساس، استانهاي البرز، سمنان و مازندران (89درصد) و استانهاي تهران، اصفهان، كرمان، يزد و بوشهر (88 درصد) بالاترين سواد خواندن و استانهاي سيستان و بلوچستان (73 درصد) و خراسان جنوبي و كردستان (78 درصد) پايينترين سواد خواندن را دارا بودند. واعظي با بيان اينكه اين سنجش دربارهي افراد بالاي 12 سال و باسواد جامعه انجام شده است، اظهار كرد: حدود 98درصد جامعهي بين 12 تا 25 سال ما داراي سواد خواندن هستند و وقتي اين سنين افزايش مييابد، سواد خواندن كاهش پيدا ميكند كه بر اين اساس، افراد بالاي 50 سال با 7/56 درصد، پايينترين سواد خواندن را در جامعه دارند. دبيركل نهاد كتابخانههاي عمومي كشور اعلام كرد: در يك سال گذشته، 7/52درصد نمونههاي مورد سنجش، مطالعهي غيردرسي داشتند كه اين مسأله در استانهاي مختلف متفاوت است و بر اين اساس، استان هرمزگان با 63درصد و سپس كرمان، سمنان و مازندران بالاترين درصد مطالعهي غيردرسي را داشتند. سپس استانهاي همدان (39 درصد) و خراسان شمالي و چهارمحال و بختياري (40درصد) پايينترين درصد مطالعهي كتابهاي غيردرسي را دارا بودند. او دربارهي تعداد كتابهاي غيردرسي كه در سال گذشته در نمونههاي مورد نظر مطالعه شده است، گفت: ميانگين تعداد مطالعهي كتابهاي غيردرسي در سال گذشته 7/2 جلد كتاب بوده است كه اين ميزان در بين افراد باسواد 2/3 جلد و در ميان افراد باسواد اهل مطالعه 2/6 جلد كتاب بوده است. واعظي دربارهي متوسط زمان اختصاص دادهشده در روز براي مطالعهي كتابهاي غيردرسي در فضاي مجازي نيز اعلام كرد: جمع مطالعهي كتابهاي غيردرسي به صورت فيزيكي و در فضاي مجازي همان 18 دقيقه در روز سال 87 است؛ اما با تفكيك اين دو بخش مشخص شد كه 26/15 ثانيه مردم خود كتاب را (به صورت فيزيكي) مطالعه ميكنند و تقريبا 2 دقيقه و 29 ثانيه كتاب در فضاي مجازي مورد مطالعه قرار ميگيرد. اين متوسط، براي افراد باسواد (به صورت فيزيكي) 42/18 دقيقه است و براي افراد باسواد اهل مطالعه 15/35 دقيقه است و در تفكيك استانها نيز بالاترين استان قم است با 72/22 دقيقه و پايينترين استان خراسان شمالي است با 60/8 دقيقه. دبيركل نهاد كتابخانههاي عمومي كشور با بيان اينكه سرانهي مطالعهي كتابهاي غيردرسي در مناطق شهري و روستايي با يكديگر متفاوت است، اعلام كرد: سرانهي مطالعهي كتابهاي غيردرسي در مناطق شهري 55/18 دقيقه و در مناطق روستايي 17/9 دقيقه است. او در ادامه گفت: از نظر جنسيت، مردان بيشتر از زنان كتاب ميخوانند؛ به عبارت ديگر، متوسط مطالعهي مردان 38/16 دقيقه و خانمها 50/14 دقيقه است. واعظي با بيان اينكه 8/8 درصد افراد در جامعهي ما به طور متوسط كتاب الكترونيك مطالعه ميكنند، يا به عبارتي كتاب را در فضاي مجازي ميخوانند، اظهار كرد: اين ميزان در بين افرادي كه اهل مطالعه هستند، به 42درصد افزايش پيدا كرده است و تفاوت زيادي با سال قبل دارد كه بر اين اساس ميتوان گفت احتمالا در سالهاي آينده جامعه ما به سمت مطالعه در فضاي مجازي پيش ميرود. او افزود: متوسط مطالعهي كتابهاي الكترونيك در كل جامعهي ما 2 دقيقه و 29 ثانيه، در ميان افراد باسواد 97/2 دقيقه، در ميان افراد باسواد اهل مطالعه 65/5 دقيقه و در بين افراد باسواد اهل مطالعهي كتابهاي الكترونيك 71/34 دقيقه در روز است. دبيركل نهاد كتابخانههاي عمومي كشور دربارهي سرانهي مطالعهي قرآن و ادعيه در كشورمان در سال گذشته گفت: متوسط زمان مطالعهي قرآن و ادعيه در كل كشور 12/12 دقيقه يا 12دقيقه و 7 ثانيه در روز بوده است كه اين آمار در بين افراد باسواد 43/14 دقيقه، در ميان افراد باسواد اهل مطالعه 60/27 دقيقه و در ميان افراد باسواد اهل مطالعهي قرآن و ادعيه تقريبا 31 دقيقه بوده است. او افزود: سرانهي مطالعهي قرآن و ادعيه در استانها نيز نشان داد كه بالاترين ميزان مطالعهي قرآن و ادعيه به استان قم مربوط است با كمي بيشتر از 22 دقيقه و پايينترين ميزان مطالعه مربوط به خراسان شمالي و كردستان است با كمي بيش از 5 دقيقه در روز. واعظي همچنين اعلام كرد: متوسط خواندن قرآن و ادعيه در ميان مردان 64/10 دقيقه و در ميان خانمها 60/13 دقيقه است. او اعلام كرد: سرانهي مطالعهي كتاب در كشور در سه بخش كتابهاي غيردرسي، قرآن و ادعيه و مطالعه در فضاي مجازي مجموعا 9/30 دقيقه است كه از اين ميان 48/15 دقيقه كتابهاي غيردرسي، 49/2 دقيقه كتابهاي الكترونيك و 12/12 دقيقه قرآن و ادعيه است. دبيركل نهاد كتابخانههاي عمومي كشور در رابطه با سرانهي مطالعهي روزنامه در كشور هم گفت: بر اساس پاسخي كه نمونهها به اين پرسش دادند كه در هفتهي گذشته آيا روزنامه خواندهاند يا نه، 3/53 درصد از افراد باسواد، اهل خواندن روزنامه هستند. در ميان استانها نيز استان آذربايجان شرقي (5/65 درصد)، قم (3/62 درصد) و تهران (40/60 درصد) بالاترين درصد مطالعهي روزنامه و استانهاي سيستان و بلوچستان (3/35 درصد) و آذربايجان غربي و يزد (با كمي بيش از 41 درصد) پايينترين ميزان افراد روزنامهخوان را به خود اختصاص ميدهند. او با بيان اينكه سرانهي تعداد روزنامهي مطالعهشده در كشور به طور متوسط 53 واحد روزنامه است، اعلام كرد: ميانگين روزانهي مطالعهي روزنامه در كشور 39 دقيقه و 30 ثانيه بوده است كه قم و تهران با 52 دقيقه بالاترين و استان يزد با حدود 17 دقيقه پايينترين سرانهي مطالعهي روزنامه در كشور را داشتهاند. واعظي افزود: از نظر جنسيت نيز خانمها با 32 دقيقه در روز كمتر از آقايان با 46 دقيقه در روز، روزنامه مطالعه ميكنند. او افزود: 7/37 درصد مردم جامعهي ما مطالعهي نشريات هفتگي، ماهنامه و فصلنامهها را در برنامهي خود دارند. متوسط زمان مطالعهي نشريات در روز 6 دقيقه و 29 ثانيه در كل كشور است كه استان كرمان با 14/10 دقيقه و آذربايجان غربي بالاترين و خراسان شمالي با حدود 3 دقيقه پايينترين سرانهي مطالعهي نشريات و هفتهنامهها در كشور را دارند. دبيركل نهاد كتابخانههاي عمومي كشور گفت: تجميع ميزان مطالعه در روز در كشور ما در سال گذشته در سه بخش كتاب (كتابهاي غيردرسي، قرآن و ادعيه و مطالعه در فضاي مجازي)، روزنامه و نشريات به طور متوسط 76 دقيقه است كه اگر با سال 87 مقايسه كنيم، ميبينيم كه ما در سرانهي مطالعهي كتاب به صورت فيزيكي كاهش مختصري داشتهايم و گرايشها به سمت مطالعه به صورت مجازي افزايش پيدا كرده است. واعظي اعلام كرد: بر اساس سنجش سرانهي مطالعه در كشور در سال 88 ميتوان گفت كه كشور ما به سمت كشوري كه اهل مطالعه است، دارد گرايش پيدا ميكند و از سوي ديگر فضاي مطالعاتي از فيزيكي به سمت فضاي مجازي سوق پيدا كرده است. او افزود: در مقايسه با كشورهاي غربي ميتوان گفت كه سرانهي مطالعه در كشورهاي غربي يا ثابت مانده و يا در حال كاهش پيدا كردن است؛ اما اين سرانه در كشور ما در حال افزايش است كه اين جاي خوشحالي دارد.