3 دیپلمات ایرانی چرا پناهنده شدند

انتخابات ریاست جمهوری گذشته با تمام حوادثی که پس از آن رخ داد، به اتمام رسید اما در این بین بسیاری به دنبال منافع خود افتاده و از دخالت‌های خارجی در حوادث مربوط به انتخابات بهره برده و به بهانه‌هایی خواهان پناهندگی سیاسی خارجی شدند. اما به نظر می‌رسد غیر از فعالان سیاسی برخی کارمندان دولتی که شاید شیرینی‌هایی لای دندانشان گیر کرده نیز به این فکر افتادند که چطور از این وضعیت بهره برده و لقای آمدن به ایران را به عطای همان کشور ببخشند. «محمدرضا حیدری»، «حسین علیزاده» و «فرزاد فرهنگیان» سه کارمند سفارت ایران در کشورهای «نروژ»، «فنلاند» و «بلژیک» هستند که استعفا و از کشورهای مختلف تقاضای پناهندگی سیاسی کردند. البته اقدام این افراد تنها به تقاضای پناهندگی سیاسی ختم نشد بلکه با برگزاری چند مصاحبه مطبوعاتی از گذشته خود تبری جسته و با مظلوم‌نمایی سعی کردند دلیل این اقدام خود را حمایت از مردم معترض ایران وانمود کنند. در این بین ادعاهای علیزاده که این روزها سوژه خبری است و ارتباط بیشتری با رسانه‌های فارسی‌زبان غربی دارد جالب توجه‌تر است. وی که به فاصله هشت ماه بعد از حیدری دست به این اقدام زد پیش‌بینی کرده بود که وی آخرین نفر نخواهد بود و سخن از سفارتخانه‌های سبز گفت. اما به نظر می‌رسد منظور از سفارتخانه‌های سبز و دیپلمات‌های دیگر همان فرهنگیان است که به فاصله چند روز بعد اعلام استعفا کرده و از سوی همان رسانه‌ها با تردید جدی مواجه شد. با وجود اینکه هیچ شهروند ایرانی در تقبیح عمل آنان تردیدی ندارد ولی بررسی دلایل و عوامل این اقدام که سوژه خبری خوبی برای رسانه‌های غربی بود، خالی از لطف نیست. رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت خارجه در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفت هنوز این افراد را کارمندان وزارت خارجه می‌داند و خواستار بازگشت آنهاست چراکه معتقد است اگر نسبت به تخلفشان احساس ندامت داشته باشند می‌توانند وضعیت بهتری از این که الان دارند داشته باشند. گفت وگوی وی با خبر را در ادامه می خوانید: سوالم در خصوص دیپلمات هایی است که مدعی شدند استعفا دادند. این دو، سه نفر مدعی هستند که به دنبال استعفای آنان وزارت خارجه شروع به تصفیه اعضای خود کرده است. آیا این ادعا صحیح است؟ اصلا این گونه نیست. حاضر نیستیم به خاطر اقدام اشتباه و تخلف یکی، دو نفر رویکرد خود را تغییر دهیم. ما به دیپلمات ها و پرسنل خود اعتماد داشته و فکر می کنیم جزو بهترین های کار خود هستند و در طول سالیان مختلف نشان دادند که چگونه از منافع کشور دفاع می کنند. اگر دو نفر دچار تخلف شدند باید تنها به تخلف آنان رسیدگی کرد. تصور و توهم اشتباهی برای این یکی ، دو نفر ایجاد شده است. یکی از آن ها اظهار کرده بود طی سه سال گذشته هیچ گاه به ایران نیامده بود. یعنی طی حوادثی که در ایران اتفاق افتاده بود به ایران نیامده بود تا ببینند که مردم چه تصوری دارند. همچنین وی گفته بود یکی از دوستانم گفته است نود درصد پرسنل وزارت خارجه با ما همفکر است. این توهم و تصورغلط ناشی از دوری از وطن است. کسی که دو سه سال در اوج مسایل سیاسی کشور به کشور مراجعه نکرده باشد خبر ندارد که مردم ما چکار می کنند و چگونه در صحنه هستند. تصور آنان از مسایل داخلی کشور اشتباه است که دیگران نیز کمک کرده و به آن می پردازند. آقای مهمانپرست، آیا امکان ندارد کارمندان وزارت خارجه و دیپلمات ها بعد از اتمام ماموریت شان چند دوره داخل کشور باشند تا از وابسته شدن به خارج از کشور باز بمانند؟ طبق قانون وزارت خارجه همه مامورین بعد از اتمام ماموریت شان به کشور مراجعه کرده و یک توقف معمولا دو تا سه ساله دارند و پس از آن برای ماموریت بعدی اعزام می شوند. اگر راجع به این دو، سه نفر دقت بیشتری شود متوجه می شوید که بیشتر دنبال تحصیل فرزندانشان هستند. این اقدام بیشتر نوعی منفعت طلبی و فرصت طلبی است. این فرصت طلبی به خصوصیات یک انسان و فرد باز می گردد و می تواند فارغ از تمام ابعاد سیاسی اش صورت بگیرد.بنابراین نه در داخل کسی این حرکت ها را می پسندد و نه در خارج. اگر به مصاحبه هایی که با این دو نفر می شود دقت شود مجریان برنامه ها با تعجب سوال می کنند که هدف شما چه بود؟! مثلا می گویند هدف سیاسی برای انتخابات داشتیم. بعد می گویند چطور بعد از پانزده ماه و یا اینکه بعد از آخرین ماه ماموریت وهنگامی که حقوق آن را دریافت کردید یکدفعه یاد تان افتاد؟! این تنها منفعت طلبی است و نمی توان عنوان دیگری روی آن گذاشت. برای اینکه وزارت خارجه از چنین آسیب هایی دور بماند باید چه کار کرد؟ آیا راهکاری وجود دارد که دیگر حتی شاهد این موارد محدود میان دیپلمات های مان نباشیم؟ احتمال بروز چنین حوادثی بر اساس تجربیات گذشته و آمار امروز یک در هزار است. این آمار اصلا رقم قابل توجهی نیست. ما در وزارت خارجه از پرسنلی برخورداریم که اکثریت قاطع آن ها از خانواده های اصیل و ارزشی کشورمان هستند. همه نسبت به کشور و دفاع از منافع ملی محکم و استواراند و از تجربیات خوبی برای انجام کارشان به صورت حرفه ای برخوردار اند. اینکه دشمنان این نظام تحت فشارهای شدید و یک جنگ روانی تلاش می کنند چهره خدمت گذاران کشور را مخدوش کرده و بین آنان شکاف ایجاد کنند توطئه ای است که به نتیجه نخواهد رسید. اقداماتی از این قبیل و در این حد بسیار محدود را شاید بتوانید در سایر کشورها نیزمشاهده کنید. حتما شنیده اید برخی از دیپلمات های سایر کشورها نیز اخیرا چنین اقداماتی را انجام داده اند. شما به مشکلات تحصیلی فرزندان این دیپلمات ها اشاره داشته اید. آیا وزارت خارجه روی جزییات زندگی دیپلمات هایی که برای ماموریت هایی به سایر کشورها اعزام می شوند نظارت دارد تا مثلا چنین وابستگی هایی به جهت تحصیلات فرزندان در مدارس و دانشگاه های کشور مقصد به وجود نیاید؟ طبیعی است هنگامی که حدود سی و دو سال از پیروزی انقلاب می گذرد، یکی از نگرانی های کارمندانی که در وزارت خارجه کار می کنند وضعیت تحصیلی فرزندن شان است. در مقاطع مختلف ما این نگرانی را داشته ایم. این مسایل دائما در بخش های آموزشی وزارت امور خارجه دنبال می شود. خوشبختانه همکاری خوبی بین وزارت خارجه و وزارت آموزش و پرورش به جهت رسیدگی، تقویت و برطرف کردن نیازهای مدارس ایرانی در خارج از کشور وجود دارد. همچنین با تاکیدات جناب اقای دکتر احمدی نژاد ریاست محترم جمهوری بحث هایی برای فراهم کردن زمینه های تحصیل فرزندان مامورین ما در خارج از کشور در دانشگاه های کشور مان مطرح شده است که یک همکاری بین وزارت علوم، وزارت بهداشت و وزارت خارجه را طلب می کند. اقدامات خوبی صورت گرفته است ولی شاید تاکیدات و تسهیلات بیشتر در دانشگاه های داخل کشور می تواند کمک کند تا بخشی از نگرانی های خانواده های مامورین ما در خارج از کشور برطرف شود. این مساله ای است که در دستور کار است. اقدامات خوبی صورت گرفته و هم اکنون مشکل خاصی وجود ندارد. موضع وزارت خارجه در خصوص این ادعای آقای علیزاده از سفارت ما در فنلاند که گفته است مدارکی در دست دارد دال بر خدشه در انتخابات ایران و آنچه که منتشر کرد چیست؟ چطور دیپلماتی که چند سال اخیر به ایران نیامده می تواند چنین مدرکی در دست داشته باشد؟ در اینجا چند بحث مطرح است. یکی اینکه باید وضعیت اداری این افراد مشخص شود. همان طور که پیش از این اشاره کردم چون مامورین بعد از پایان ماموریت شان باید به کشور مراجعه کرده و نسبت به مشخص شدن وضعیت رابطه اداری خود اقدام کنند، عدم بازگشت دو، سه نفری که ظرف یک سال و نیم گذشته داشتیم یک نوع تخلف ادرای محسوب شده و خودبخود اگر اقدامی در این خصوص انجام ندهند منجر به صدور حکمی در رابطه با آن ها خواهد شد. بحث بعدی این است که آیا واقعا این اقدام با یک انگیزه سیاسی صورت گرفته است یا خیر؟ درست است که ادعای سیاسی بودن در این حرکت شده است ولی واقعا جای این سوال برای مردم ما و حتی افکار عمومی کشورهایی که این کارمندان در آنجا کار می کردند و حتی رسانه هایی که با این افراد در ارتباط هستند وجود دارد، که اگر کسی دنبال یک رفتار سیاسی بوده و می خواسته نسبت به برخی موضوعات سیاسی داخل کشور عکس المعلی نشان دهد چطور الان به این فکر افتاده است؟ یعنی بعد از اینکه حدود پانزده ماه از انتخابات گذشته است این افراد دست به این کار زدند؟! فکر می کنید این دیپلمات ها می توانند چه مدرکی از انتخابات ایران داشته باشند تا با انتشار آن ها ادعای خود را ثابت کنند؟ فکر نمی کنم اصلا مسئله جدی وجود داشته باشد. تظاهر به اینکه اقدام این ها خیلی مهم و موثر بوده است بیشتر به خاطر جلب نظر مقامات آن کشورها است تا زودتر تسهیلات لازم را برای اقامت شان دریافت کنند. به نظر می رسد نوعی فرصت طلبی از وضعیت پیش آمده، باشد و این افراد با دامن زدن به یک مسئله سیاسی بدون پشتوانه قصد دارند به وضعیت اقامت شان در آن کشورها سرعت ببخشند. هم اکنون با مقامات این کشورها مذاکره ای شده است تا این افراد را به ایران مسترد کنند؟ به مقامات کشورهای فنلاند و بلژیک اعلام کردیم که این افراد ماموریت شان به اتمام رسیده است و افراد جایگزین شان هم اعزام شده اند و باید وضعیت شان به لحاظ سیاسی روشن شود و آن کشورها باید اقدامات لازم را دنبال کنند. ولی در این رابطه باید اشاره داشته باشیم که ادعای سیاسی بودن این مسئله و یا اینکه ممکن است وضعیت این افراد و خانواده ها شان با خطر روبرو شود ادعایی است که اصلا صحت ندارد و کسی باور نمی کند. اگر کسی مایل است در یک کشور اقامت بکند راه حل های دیگری وجود دارد که به شکل طبیعی می تواند این راه حل ها را دنبال کند. وزارت خارجه آیا رایزنی هایی با کشورهای غربی داشتند تا از این دست اقدامات خودداری کنند. زیرا ممکن است دیپلمات های ما در کشورهای دیگر نیز دست به این ادعاها بزنند؟ اولا همکاران ما با این حرکات تحت تاثیر قرار نمی گیرند. به خاطر این که کسی موقعیت شغلی و شان بالایی که می تواند هنگام کار به عنوان مامور وزارت خارجه یا سایر ارگان ها در خارج از کشور داشته باشد با یک وضعیت بی ثبات که از نظر مردم ما زشت شمرده می شود و ضمن اینکه هیچ نوع استقبالی از آن نمی شود بلکه احساس بدی در مردم ما به وجود می آورد و آن را نوعی پشت کردن به منافع ملی ،فرصت طلبی و پرداختن به مسایل شخصی به جای انجام وظایف تلقی می کنند، عوض نمی کند. بنابراین اصلا این حادثه ارزش و اهمیت و تاثیر ندارد که باعث نگرانی شود. اما این مساله وظیفه کشورهای دیگر را سلب نمی کند. آن ها باید بدانند که اگر حرکات و اقدامات خصمانه ای در جهت خلاف منافع کشورمان انجام دهند حتما با آن برخورد خواهد شد و حتما در خاطره روابط بین دو کشور باقی مانده و عکس العمل خود را خواهد داشت. از این بعد که برخی از این کشورها مسیری را شروع کردند که اجازه می دهند برخی با ادعاهای بدون پشتوانه سوء استفاده کنند باید متوجه این حرکت باشند.آنها حتی سعی می کنند از یک پرونده جنایی که کاملا مشخص است فردی در یک قتل شرکت داشته و نیز نسبت به همسرش خیانت کرده یک پرونده حقوق بشری بسازند و به وکیل این فرد جانی و خائن پناهندگی سیاسی می دهند! نباید کشورهای غربی روابط دو کشور را با این اقدامات تحت الشعاع قرار دهند. آیا شخصا از این دیپلمات ها شناخت دارید؟ چون گاهی اوقات گفتند که شما آن ها را می شناسید... بله. آقای علیزاده را می شناسم. می دانید که ایشان طلبه بود. سابقه جبهه داشت. بالاخره نوع عملکردش طوری نبود که ما از وی ناراضی باشیم. ولی در صحنه ای در اواخر ماموریت و به خاطر مشکل تحصیلی فرزندانش با سفیر و سفارت اختلاف نظری پیدا کرد و به خاطر شدت علاقه ای که به فرزندانش داشت یک دفعه احساساتی شد که بالاخره این برخورد احساساتی منجر به این شد که فکر کند که این کار به نفع خود و فرزندانش است. به نظر من این دو نفر دچار یک اشتباه اساسی شدند و منفعت خود را در این دیدند که به کشور بر نگردند و همان جا ماندگار شوند. حتی همین منفعت طلبی نیز به نفع شان نبود. اگر با این وضعیت به اشتباه خود پی ببرند و به کشور باز گردند چه برخوردی با آن ها می شود؟ اگر برگردند، بالاخره این ها کارمندان وزارت خارجه بودند و نسبت به تخلفی که شده است رسیدگی می شود. اگر نسبت به تخلف شان احساس ندامت داشته باشند می توانند وضعیت بهتری از این که الان دارند داشته باشند.