ترک دیوار جنگ یمن از توافق تهران - ریاض
ورود هیئت سعودی و عمانی به صنعا برای رایزنی برای آتشبس، امید پایان این جنگ هشتساله را تقویت کرده است. اگرچه منابع یمنی همچنان دستیابی به صلح را منوط به تحقق شروط خود کردهاند، اما میتوان به مثبت شدن چشمانداز عبور از بحران در این نقطه از غرب آسیا، بیش از پیش خوشبین بود.
منابع خبری شامگاه شنبه چند ساعت پس از سفر هیئت عمانی به پایتخت یمن، از ورود یک هیئت سعودی به صنعا برای نخستین بار پس از آغاز جنگ یمن خبر دادند. خبرگزاری رویترز با استناد به دو منبع آگاه، از این سفرها و برنامههایی برای آتشبس خبر داده بود. به این ترتیب، صنعا میزبان نشست سهجانبهای با حضور مقامات عربستان، یمن و عمان شد. از سویی دیگر، عبدالقادر المرتضی، رئیس کمیته اسرای دولت انصارالله یمن از اقدام عربستان در آزادسازی ۱۳اسیر خبر داد. وی شنبه شب گفت: «در فرودگاه صنعا میزبان ۱۳ اسیری بودیم که توسط عربستان در مقابل یک اسیر که پیشتر آزاد کرده بودیم، آزاد شدند.» المرتضی ابراز امیدواری کرد که این گام، مقدمهای برای اجرای قرارداد توافق بین طرفین در اواخر این هفته باشد. تحولات اخیر که انعکاسی از توافق اخیر احیای روابط تهران - ریاض است، اگرچه پاسخ آری قاطع در زمینه تحقق صلح نیست، اما گام قابلتوجهی در جهت فروکش بحران یمن محسوب میشود؛ بحرانی که بخش قابلتوجهی از پیامدهای انسانی آن از چشم جهانیان پوشیده مانده است.
همراستا با این تحولات، خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از یک منبع یمنی به گمانهزنی درباره محتویات توافق پرداخت که شامل از سرگیری صادرات نفت از میادین نفتی در جنوب و از مأرب در شمال، لغو تمام محدودیتها در بندر الحدیده، گسترش پروازها به فرودگاه صنعا و باز کردن تمام راهها بین مناطقی که تحت کنترل دولت نجات ملی یمن و قسمتهایی که تحت کنترل نیروهای وفادار به دولت مستعفی و فراری یمن میشود. ضمن اینکه ائتلاف عربی نیز متعهد میشود بدون استثنا حقوق تمام کارکنان یمنی در مناطق تحت کنترل دولت نجات ملی و سایر مناطق را بپردازد و کمیتههایی را برای محدود کردن خسارات ناشی از جنگ، رسیدگی به آنها و پرداخت خسارت به آسیبدیدگان تحت نظارت سازمان ملل و ضمانت بینالمللی کشورهای بزرگ تشکیل دهد.
مذاکره مستقیم ریاض و انصارالله
محمد عبدالسلام، رئیس هیئت مذاکرهکننده دولت نجات ملی یمن دغدغههای یمنیها در جهت تحقق آتش بس و صلح را اینطور تشریح کرد: «خروج نظامیان خارجی از کشور، پرداخت خسارتها و بازسازی از خواستههای عادلانه ماست.» عبدالسلام افزود: «از دیگر خواستههای ما توقف تجاوز، برداشته شدن کامل محاصره و پرداخت حقوق همه کارمندان از درآمدهای نفتی و گازی است.»وی تأکید کرد: «بر پرونده اسیران بیشتر تمرکز خواهیم کرد تا مانند گذشته هیچ مشکلی آن را به تأخیر نیندازد. قولهایی داده شده است که این کار در ماه مبارک رمضان به سرانجام برسد.» با این حال، محمد البخیتی، عضو دفتر سیاسی انصارالله یمن در توئیتی نوشت: «هنوز زود است به طور قطع بگوییم مذاکرات کنونی در صنعا با هیئتهای عمان و عربستان برای تحقق صلح حتماً موفقیت آمیز خواهد بود، اما واضح است که فضای صلح بر منطقه حاکم است که موجب امیدواری و خوشبینی است.» البخیتی تصریح کرد: «تحقق صلح میان صنعا و ریاض پیروزی برای دو طرف است و باید همگان برای حفظ فضای صلح و بستن صفحه گذشته و باز کردن صفحه جدید زخمها و دردهای کهنه را کنار گذاشته و از تلاش برای کسب امتیاز از طریق رسانهها خودداری کنند و نباید آنچه را که اتفاق افتاد، فراموش کنیم تا فاجعه تکرار نشود.»همچنین احمد عوض بن مبارک، وزیر خارجه یمن (در دولت مورد حمایت عربستان) از مذاکرات مستقیم میان عربستان و انصارالله برای احیای آتشبس خبر داد. وی افزود: «تلاشهای عربستان، نشستن یمنیها بر سر یک میز را تسهیل کرده و یمن از این گفتگوها آگاه است.»
اثر مثبت تحولات روابط ایران- عربستان
رضا میرابیان، کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه از مدتی پیش مذاکرات مستقیمی بین عربستان و گروه انصارالله یمن در جریان بود و به نظر میرسد توافق اخیر تهران و ریاض بر تسریع و تسهیل این مذاکرات مؤثر بوده است، در گفتگو با ایسنا تصریح کرد: «از مدتی قبل برای اولین بار مذاکرات مستقیمی بین عربستان و دولت نجات ملی یمن برگزار شده بود. در حالی که پیش از این عربستان از اینکه به صورت مستقیم با انصارالله مذاکره کند پرهیز میکرد، چرا که نمیخواست این تلقی ایجاد شود که عربستان، انصارالله را به رسمیت شناخته است، ولی در چند ماه اخیر به خاطر تحولاتی که در منطقه رخ داد و همچنین طولانی شدن جنگ یمن و خسارتهای وارده، دولت ریاض تصمیم گرفت که مذاکرات مستقیمی با انصارالله با میانجیگری عمان انجام دهد. وی با بیان اینکه در همین چارچوب حتی هیئتهایی از یمن و عربستان به ریاض و صنعا سفر کردند، گفت: «به نظر میرسد که تحولات رخ داده در روابط ایران و عربستان در تسهیل و تسریع این مذاکرات اثرگذار بوده و باعث شده که مذاکرات بین ریاض و صنعا شتاب بیشتری بگیرد.» میرابیان با بیان اینکه این پیشبینی وجود دارد که آتشبس ششماهه در ادامه بار دیگر تمدید شود و این موضوع در راستای اعتمادسازی بین طرفین انجام میشود، گفت: «احتمالاً در حاشیه همین توافق پروسه گفتگوهای سیاسی (یمنی - یمنی) انجام شود و گروههای یمنی در مورد مباحثی، چون برگزاری انتخابات در این کشور مذاکره کنند. گرچه این احتمال وجود دارد که پروسه گفتگوهای سیاسی، پروسهای طولانی باشد.»
منبع: روزنامه جوان