عربستان و ترکیه پشت میز دیپلماسی با ایران و سوریه

در دوازدهمین سال شروع بحران سوریه، گشایش‌های زیادی در عرصه سیاسی این کشور ایجاد شده است و کشور‌های متخاصم در پی بازگشت به دمشق هستند و مقدمات آن هم در هفته‌های اخیر شروع شده است. منابع عمانی خبر دادند که سفرای جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی، عراق و سوریه در دیداری چهارجانبه در عمان با یکدیگر تبادل‌نظر کرده‌اند. قیس العامری، سفیر عراق در عمان روز سه‌شنبه، به وبگاه عمانی «اثیر» گفت که با «علی نجفی» همتای ایرانی، «عبدالله العنزی» همتای سعودی و «ادریس میا» همتای سوری خود درباره فرصت‌های بزرگ کشور‌های منطقه در آینده در سایه صلح ایجادشده در منطقه تبادل‌نظر کرده است. سفیر عراق که در این دیدار میزبان همتایان ایرانی، سعودی و سوری خود بوده، ضمن ابراز خرسندی از این میزبانی، بیان کرد که اگر تلاش‌های کشور عمان و بغداد که در دوران تنش بر تسهیل گفت‌وگوی میان دوستان و برادران اصرار داشت، نبود، چنین دیداری رخ نمی‌داد. این دیدار در حالی صورت گرفته است که «محمد کاظم آل صادق» سفیر ایران در عراق نیز پیش‌تر برای مراسم افطار میزبان سفرای کشور‌های متعدد از جمله سفیر ریاض در بغداد بود. دیدار مقامات ایرانی و کشور‌های عرب منطقه پس از توافق اخیر ایران و عربستان رونق گرفته است و تلاش می‌کنند سطح همکاری‌های سیاسی و امنیتی در منطقه را افزایش دهند. نشستن سفیر سوریه با همتای سعودی خود دور یک میز درحالی است که عربستان پس از ۱۲ سال آمادگی خود را برای بازگشایی سفارتش در دمشق اعلام کرد و به زودی دو کشور روابط خود را از سر خواهند گرفت. حتی عربستان سعودی که ماه آینده میلادی میزبان نشست اتحادیه عرب است قصد دارد از بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه برای حضور در این نشست دعوت کند. حضور اسد در این اجلاس عربی پس از ۱۲ سال غیبت می‌تواند مقدمه‌ای برای بازگشت سوریه به اتحادیه عرب باشد. علاوه بر نشست چهارجانبه سفرا در عمان، در مسکو هم نشست چهارجانبه دیگری بین ایران، روسیه، ترکیه و سوریه در جریان است که عمده مسائل مطرح در این نشست، بحث عادی‌سازی روابط آنکارا و دمشق است. به گزارش روسیاالیوم، ایمن سوسان، معاون وزیر خارجه سوریه در سخنانی در نشست چهارجانبه مسکو گفت: اعلام خروج رسمی نیرو‌های ترکیه از سوریه و آغاز عقب‌نشینی دروازه از سرگیری رایزنی میان طرفین است. وی افزود: بازگشت اوضاع در شمال شرق و شمال غرب سوریه به قبل، شرایطی را طلب می‌کند که حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه را حفظ کند و این با عقب‌نشینی نیرو‌هایی است که غیرقانونی در سوریه حضور دارند و نیز با مبارزه با تروریسم و بسط سلطه دولت بر همه اراضی سوریه میسر خواهد شد. سوسان بر ضرورت پایان حضور غیرقانونی ترکیه در اراضی سوریه و عدم دخالت در امور داخل آن و مبارزه با تروریسم تأکید کرد.

کارشکنی امریکا

امریکا که تمایلی به عادی‌سازی روابط کشور‌های عربی با دولت سوریه ندارد این بار هم دست به‌کار شده تا راه ورود اعراب به دمشق را مسدود کند. به گزارش روزنامه الاخبار لبنان، باربارا لیو، دستیار وزیر خارجه امریکا در امور خاور نزدیک در سفر ۲۴مارس خود به بیروت در دیدار با مقامات لبنان گفته است: «واشنگتن بازگشت این کشور به اتحادیه عرب را وتو نمی‌کند، اما شروطی برای تحقق این اتفاق دارد.» طبق این گزارش، امریکا دو شرط را در این باره مطرح کرده است؛ شرط نخست این است که تصمیم بازگشت به اتحادیه عرب ناشی از یک موضع مشترک عربی باشد که به موجب آن همه اعراب و نه برخی از آن‌ها در نهایت سوریه را به اتحادیه عرب بازگردانند. شرط دوم نیز این است که این بازگشت رایگان و بدون هزینه نخواهد بود، بلکه باید بخشی از یک تفاهم باشد که در آن مشخص شود سوریه چه چیزی را می‌تواند در ازای بازگشت به اتحادیه عرب به عرب‌ها بدهد. این رسانه لبنانی در ادامه آورده است: «علاوه بر این دو شرط، امریکایی‌ها انتظار دارند دادن امتیاز لازم برای بازگشت سوریه، منجر به تضعیف روابط دمشق و تهران شود و واشنگتن توجه ویژه‌ای به این مسئله دارد». امریکا اتحاد مجدد بین کشور‌های عربی با سوریه را تهدیدی برای منافع خود در منطقه می‌داند و سعی دارد اجازه ندهد این پروژه محقق شود. کشور‌های عربی که در زمان بحران سوریه در کنار امریکا قرار داشتند و از گروه‌های تروریستی حمایت می‌کردند اکنون مواضع خود را تغییر داده به سمت دمشق متمایل شده‌اند و این مسئله تهدید جدی برای تداوم اشغالگری امریکا در خاک سوریه است.

منبع: روزنامه جوان