آینده برجام در ۱۴۰۲ / توافق یا مکانیسم ماشه؟

 از 26 دی 1401 سال هشتم برجام هم آغاز شده و تا 26 دی 1402 ادامه دارد   به قول بیشتر کارشناسان و دیپلمات های آگاه به جزئیات توافق هسته ای برجام ، سال هشتم مهم ترین سال برجام است و پابرجا ماندن این توافق در سال هشتم می تواند نشانه حیات آن باشد . سالی که در مهرماه آن دیگر تحریم های تسلیحاتی شورای امنیت از جمله موشکی طبق قطعنامه 2231 پایان می یابد و نیز در دی ماه همین سال تحریم های تسلیحاتی اروپا علیه ایران نیز باید خاتمه یابد همچنین بسیاری از محدودیت های فنی هسته ای ایران   در پایان سال هشتم مختومه خواهند شد با این حال سال 1402 می تواند آبستن اتفاقات دیگری نیز درباره توافق هسته ای باشد . خرداد ماه نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی برگزار می شود و بر اساس توافق 4 بندی اسفند سال گذشته میان ایران و آژانس باید پرونده سه مکان مورد ادعای آژانس نیز بسته شود تا عملا یکی از عوامل اصلی بن بست در مذاکرات هسته ای که بیش از شش ماه است به بن بست خورده حل و فصل شود . طبق این توافق میان تهران و وین قرار بود نشست فنی در تهران برگزار شود   بر اساس شنیده های خراسان از منابع آگاه در سازمان انرژی اتمی کشورمان این نشست در آخرین روز کاری سال گذشته در تهران میان بهروز کمالوندی مذاکره کننده فنی هسته ای ایران و آپارو معاون پادمانی آژانس در تهران برگزار شد و توافقات اولیه خوبی هم انجام شد و قرار است در روزهای آینده نشست دوم نیز انجام شود. در همین روزهای نوروزی رافائل گروسی مدیرکل آژانس نیز از آغاز همکاری ها برای اجرای توافقات خبر داد، اظهاراتی که توسط امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان که پیش از این گفته بود ابتکارات خوبی برای احیای برجام روی میز است تایید شد . با این حال اتفاقاتی نظیر دیدار علی باقری مذاکره کننده ارشد کشورمان با مدیران کل سیاسی سه کشورآلمان، انگلیس و فرانسه در نروژ نیز نشان می دهد باید روزهای داغ و پرخبری را در هفته های پیش رو انتظار داشته باشیم اتفاقاتی که شاید سال 1402 را همچون سال 1394 سالی حیاتی برای برجام کند با این امیدواری که پایان سال 1402 را با رفع تحریم های ظالمانه و غیر قانونی جشن بگیریم . در ادامه اخبار مرتبط با پرونده هسته ای ایران در دو هفته گذشته را مرور می کنیم .  

امیرعبداللهیان: درباره احیای برجام ابتکاری روی میز است

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در کنفرانس خبری پایانی سال ۱۴۰۱ در 28 اسفندماه درباره رفع احتمالی اختلاف ایران و آژانس و تاثیر آن بر مذاکرات احیای برجام گفت: پیش بینی ما این است آقای گروسی از نتیجه کار رضایت داشتند و ما در مسیر درست همکاری مشترک هستیم. یکی از توافق ها میان ایران و آژانس این بود که تیم های فنی به رفت و آمد و گفت وگو برای رفع سوءتفاهم ها ادامه دهند تا این موضوعات اختلافی برای همیشه از روی میز برداشته شود. این دیدارهای فنی مستمر جریان دارد و نتیجه همکاری آژانس و سازمان در گفت وگو برای رفع تحریم ها هم می‌تواند آثار ‌مثبتی داشته باشد.وی همچنین درباره چشم انداز توافق هسته ای و احیای برجام در سال جدید گفت: در شرایطی که الان با شما صحبت می کنم ابتکاری روی میز است که امیدوارم در هفته های آینده بتوانیم اخبار نهایی آن را به اطلاع مردم برسانیم. در سال آینده ما امید فراوان به گشایش های هر چه بیشتر داریم . ما بسیار خوشبین هستیم و همه تخم مرغ های خود را در سبد برجام قرار ندادیم، اما از همه فرصت ها برای کسب منافع حداکثری استفاده کردیم. از سوی دیگر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی با اشاره به پیشرفت در اجرای توافق ماه گذشته با ایران گفت: ما با نصب دوربین ها و با اتصال مجدد برخی از سیستم های نظارت آنلاین شروع می کنیم. وی افزود: شاید چند هفته طول بکشد، اما ما داریم شروع می کنیم. وی افزود : این یک تنش زدایی است. ما در حال بازیابی فضا هستیم. ما در حال بازیابی نظارتی هستیم که از دست داده بودیم. اوضاع مان تا چند هفته دیگر بهتر از ماه های نوامبر، اکتبر، ژانویه و فوریه خواهد بود.در چنین فضایی نورنیوز رسانه نزدیک به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در صفحه توئیتر این رسانه خبر داد: «در حالی که طی روزهای گذشته همه توجهات به توافق ایران با عربستان و سفرهای گشایشگر به امارات و عراق معطوف بود، به صورت همزمان توافقات قابل توجهی نیز  طی گفت‌وگوهای فشرده میان ایران و آژانس در تهران حاصل شد که در زمان مناسب اطلاع‌رسانی می شود.» با وجود چنین فضایی آمریکایی ها همچنان بر سیاست یکی به نعل و یکی به میخ خود تاکید دارند و آن را ادامه می دهند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در یک جلسه استماع در مجلس سنای این کشور به ‌رغم اذعان به این که دیپلماسی بهترین روش در قبال ایران است گفت که برجام هم اکنون در دستور کار آمریکا قرار ندارد.

خراسان