انواع مشاغل جوشکاری و سختی های هرکدام
امروزه نیاز به استخدام نیروهای کاری ماهر و فنی، به یکی از دغدغه‌های اصلی کارفرمایان تبدیل شده است. اگرچه آگهی‌های استخدامی فراوانی برای انجام کارهایی مانند انواع جوشکاری، برق‌کاری صنعتی و لوله‌کشی وجود دارد، اما تقاضای استخدامی برای کار کردن در این مشاغل چندان رضایت‌بخش نیست. یکی از دلایل این موضوع می‌تواند عدم وجود شناخت کافی از مشاغل فنی باشد.
به همین دلیل در این مطلب، به شکل اختصاصی به معرفی شغل جوشکاری (welding) و موضوعات مرتبط با آن می‌پردازیم. همچنین با معرفی انواع جوشکاری با الکترود و بدون الکترود، به معرفی انواع روش‌های جوشکاری شامل جوشکاری قوس الکتریکی و جوشکاری ذوبی خواهیم پرداخت.
جوشکاری چیست؟
در ابتدا بهتر است با طرح این سوال که: «جوشکاری چیست؟»، به معرفی این فرصت شغلی مهم در بازار کار اغلب مناطق کشور بپردازیم. جوشکاری (welding) را می‌توان مجموعه‌ای از اقدامات و فرآیندهایی دانست که به اتصال قطعات فلزی یا غیرفلزی به یکدیگر منجر می‌شود. به شکلی که با اجرای فرآیندهای جوشکاری، قطعاتی جدید ایجادشده یا عیوب موجود در قطعات فلزی برطرف می‌شوند.
به دلیل کاربرد گسترده جوشکاری در صنایع مختلف، امروزه کسب‌وکارهای زیادی برای انجام فرآیندهای جوشکاری به افراد باتجربه و ماهر در این حوزه نیاز دارند. برای پی بردن به اهمیت این فرصت شغلی در بازار کار کشور، در ادامه تنها اسامی برخی از شرکت‌هایی را که در سال 1401 آگهی استخدام جوشکار منتشر کرده‌اند، ارائه خواهیم کرد:
- دنیای ماموت
- بستنی دایتی
- چرم و کفش پارس
- آریوژن فارمد
- گروه صنعتی لینا
- شرکت مهندسین مشاور پیشگامان فولاد جنوب
- ایران تابلو
کار کردن در هریک از شرکت‌های مورداشاره در بالا، می‌تواند حقوق و دستمزد مناسبی را برای کارجویان علاقه‌مند به حرفه جوشکاری به همراه داشته باشد. برای مشاهده جدیدترین آگهی‌های استخدام جوشکار در شهر موردنظر خود، روی لینک زیر کلیک کنید: https://karbord.io/jobs/welder
معمولا شرکت‌های معتبر برای استخدام جوشکار و اجرای انواع جوشکاری، نسبت به جذب نیروهای ماهر و باتجربه اقدام می‌کنند. در ادامه این مقاله ضمن معرفی شرایط استخدام جوشکار، به برخی از مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های یک جوشکار اشاره خواهیم کرد.
شرایط استخدام جوشکار
توانایی انجام کار با تجهیزات و وسایل مختلفی که در شغل جوشکاری (welding) وجود دارند، یکی از مهم‌ترین شرایط استخدامی در این حرفه است. به شکلی که معمولا شرکت‌های معتبر، به میزان تجربه و مهارت فرد در استفاده از وسایل مختلف جوشکاری توجه ویژه‌ای دارند.
همچنین، از یک جوشکار حرفه‌ای انتظار می‌رود که بتواند دستورالعمل‌های مرتبط با فرآیندهای جوشکاری را به‌دقت اجرا نماید. بدین منظور داشتن مهارت نقشه‌خوانی مهم خواهد بود. از دیگر شرایط استخدامی برای انجام انواع جوشکاری، می‌توان به آشنایی با دستورالعمل‌های ایمنی در شغل جوشکاری اشاره کرد.
همچنین گذراندن دوره‌های کارآموزی و مهارت‌آموزی مرتبط با شغل جوشکاری، ازجمله مواردی است که در سرعت بخشیدن به روند استخدامی کارجویان در این حرفه موثر خواهد بود.
شرح وظایف و مسئولیت‌های جوشکار
یک جوشکار با مطالعه نقشه‌های جوشکاری و دریافت دستورالعمل‌های لازم، فرآیندهای جوشکاری در فلزات را به انجام می‌رساند. در ادامه، به برخی دیگر از وظایف و مسئولیت‌های موردتوجه در شغل جوشکاری (welding) اشاره خواهیم کرد:
- انتخاب ابزار و تجهیزات مناسب برای اجرای فرآیندهای جوشکاری در فلزات
- کار با سنگ فرز به‌منظور آماده‌سازی قطعات برای جوشکاری
- کار با کولیس و خط‌کش به‌منظور قرار دادن صحیح و دقیق قطعات در کنار یکدیگر
- اجرای فرآیندهای جوشکاری ذوبی، جوشکاری برق و...
- بررسی سطوح جوشکاری به‌منظور کشف عیوب جوشکاری
- رعایت نکات ایمنی
- نگهداری از وسایل و تجهیزات جوشکاری
انواع جوشکاری
جوشکاری را می‌توان شغلی با حوزههای کاری متنوع و روش‌های اجرایی مختلف دانست. هرچند هدف نهایی از اجرای فرآیند جوشکاری اتصال دو قطعه فلزی یا غیرفلزی به یکدیگر است، اما ممکن است جوشکار از روش‌های مختلفی برای اجرای فرآیندهای جوشکاری استفاده نماید. جوشکاری قوسی، جوشکاری پلاسما و جوشکاری آرگون، برخی از انواع روش‌های مورداستفاده در جوشکاری هستند.
دراین‌بین ذوب کردن مواد با استفاده از شیوه مناسب، اصلی‌ترین موضوعی است که در انواع جوشکاری آهن، آلومینیوم و سایر مواد موردتوجه قرار می‌گیرد. به شکلی که مواردی مانند انتخاب نوع منبع تولید انرژی، تجهیزات مورداستفاده در فرآیند جوشکاری و روش گرمادهی به قطعات، موجب ایجاد روش‌های مختلف در جوشکاری می‌شوند.
در ادامه، به معرفی برخی از مهم‌ترین این روش‌ها خواهیم پرداخت. همچنین با معرفی برخی از معایب شیوه‌های جوشکاری، شما را با خطرات و عوارض موجود در این حرفه بیشتر آشنا خواهیم نمود.
انواع جوشکاری با الکترود و بدون الکترود
یکی از تقسیم‌بندی‌های موجود برای معرفی شیوه‌های موجود در شغل جوشکاری، انواع جوشکاری بدون الکترود و با الکترود است. در حقیقت در انواع روش‌های جوشکاری با الکترود، از الکترودها برای اجرای اتصال جوشکاری استفاده می‌شود.
الکترودها را می‌توان موادی رسانا دانست که از دو قطب منفی و مثبت تشکیل شده‌اند. معمولا یکی از قطب‌های الکترود از ماده فلزی مانند مس و قطب دیگر، از موادی غیرفلزی ساخته می‌شود. انواع الکترودها از نظر نوع پوشش، ضخامت و قطر، تقسیم‌بندی می‌شوند. این مواد با عبور جریان الکتریکی، موجب اتصال قطعات به یکدیگر می‌شوند.
معمولا در فرآیند جوشکاری لوله، از انواع الکترودها استفاده می‌شود. همچنین در انواع جوشکاری آهن، میلگرد و نبشی، انواعی از روش‌های جوشکاری با الکترود مورداستفاده قرار می‌گیرند. از انواع روش‌های جوشکاری با الکترود می‌توان به جوشکاری قوس پلاسما، جوش قوس الکتریکی و جوش قوس کربنی اشاره کرد.
از موارد موردتوجه در این روش از جوشکاری، انتخاب نوع مناسب الکترود برای انجام عملیات جوشکاری در موقعیت‌های مختلف جوشکاری است. همچنین پرداخت هزینه برای تهیه سیم جوش و الکترود، جزء معایب موجود برای استفاده از روش‌های جوشکاری با الکترود است.
این در حالی است که به دلیل سنگینی دستگاه جوش، جابجایی طولانی‌مدت این وسایل می‌تواند منجر به ایجاد مشکلاتی مانند کمردرد، التهاب عضلات و شانه درد در جوشکاران شود.
جوشکاری بدون الکترود
دستگاه‌های جوشکاری جزء مهم‌ترین تجهیزات و وسایل مورداستفاده در شغل جوشکاری هستند. یکی از انواع دستگاه‌های جوشکاری، دستگاه جوش بدون الکترود است. در جوشکاری با دستگاه جوش بدون الکترود، به استفاده از سیم جوش و الکترود جوشکاری نیازی نخواهد بود.
به شکلی که با استفاده از این دستگاه و بدون نیاز به الکترود جوشکاری، می‌توان قطعات فلزی را تنها با قوس الکتریکی ایجادشده به یکدیگر متصل نمود. وزن کمتر دستگاه جوش در مقایسه با روش قبلی، دقت زیاد و سرعت بالای این نوع از جوشکاری، جزء مهم‌ترین ویژگی‌های جوشکاری بدون الکترود هستند.
بااینحال نور ایجادشده از فرآیند جوشکاری، می‌تواند موجب ایجاد ناراحتی‌های چشمی در جوشکاران شود. از دیگر روش‌های جوشکاری که بدون نیاز به الکترود و با سیم جوش انجام می‌شود، می‌توان به انواع جوشکاری co2 اشاره کرد. ذکر این نکته ضروری است که گاز co2 تولیدشده در این روش، برای جوشکار مضر خواهد بود.
انواع جوشکاری ذوبی و غیر ذوبی
یکی دیگر از انواع تقسیم‌بندی‌ها در روش‌های جوشکاری، جوشکاری ذوبی و غیر ذوبی (جامد) است. در جوشکاری ذوبی، اتصالات جوشکاری با استفاده از ذوب کردن فلز ایجاد می‌شوند. از انواع روش‌های جوشکاری ذوبی می‌توان به جوشکاری قوس الکتریکی دستی، جوشکاری پلاسما و جوشکاری لیزری اشاره کرد. به‌عنوان‌مثال در جوشکاری قوس الکتریکی دستی، حرارت با استفاده از ایجاد قوس الکتریکی و جریان مداوم الکترون‌ها ایجاد می‌شود.
این در حالی است که برخی از جوشکاران، از جوشکاری غیر ذوبی برای انجام فرآیندهای جوشکاری استفاده می‌کنند. جوشکاری غیر ذوبی یا جوشکاری حالت جامد، یکی از انواع روش‌های جدید در جوشکاری است. در روش جوشکاری غیر ذوبی، حوضچه مذاب در فرآیند جوشکاری تشکیل نمی‌شود.
بااینحال روش‌های جوشکاری ذوبی و غیر ذوبی، دارای خطرات و عوارض مخصوص به خود هستند. از خطرات موجود در این نوع از جوشکاری‌ها، می‌توان به ایجاد سوختگی و ضایعات چشمی در اثر گرمای شدید ناشی از عملیات جوشکاری اشاره کرد. به‌علاوه گرمازدگی، معمولا یکی دیگر از عوارض ناشی از انجام فرآیندهای جوشکاری در جوشکاران است.
انواع جوشکاری آرگون
جوشکاری تیگ (TIG) که با عنوان جوشکاری آرگون شناخته می‌شود، یکی از شیوه‌های جوشکاری پرکاربرد در کشور است. از جوشکاری آرگون در صنایع مختلفی مانند صنایع دریایی، پتروشیمی، نظامی و صنعت هوایی استفاده می‌شود.
یکی از مزیت‌های اصلی این نوع از جوشکاری، امکان انجام جوشکاری در فلزات و غیر فلزات است. بااینحال معمولا از جوش آرگون، برای اتصال لوله‌های تحت‌فشار استفاده می‌شود. از دیگر مزایای این نوع از جوشکاری، می‌توان به بهره‌وری بالا و پاشش حداقلی مواد مذاب به محل جوش اشاره کرد.
این در حالی است که استفاده از جوشکاری آرگون، می‌تواند موجب ایجاد مشکلات ریوی در طولانی‌مدت شود. ایجاد مشکلاتی مانند آسم، برونشیت و التهاب ریه‌ها، مشکلات قلبی و بیماری‌های گوارشی، از دیگر معایب کار با جوش آرگون هستند.
انواع جوشکاری برق
جوشکاری برق یکی از روش‌های جوشکاری ذوبی است. جوشکار در این روش با کمک برق، به ایجاد حرارت برای اتصال قطعات فلزی به یکدیگر می‌پردازد. از انواع روش‌های جوش برق می‌توان برای جوشکاری لوله‌ها و پل‌ها استفاده کرد. همچنین جوشکاری میگ، جوش برق نفوذی و جوشکاری برق بدون الکترود، از انواع روش‌های جوشکاری برق هستند.
این روش از جوشکاری به دلیل استفاده از تجهیزات جوشکاری، می‌تواند موجب ایجاد ناراحتی در مفاصل و استخوان‌ها شود. همچنین حرارت ایجادشده، خطرات ناشی از سوختگی را افزایش خواهد داد.
انواع جوش فلزات
حال که با انواع جوشکاری آشنا شدیم، بهتر است نگاهی به انواع جوش ایجادشده در فلزات بیندازیم. در اثر اجرای فرآیند جوشکاری، ممکن است جوش‌های مختلفی در سطح جوشکاری ایجاد شوند. از انواع جوش در جوشکاری می‌توان به جوش شیاری، جوش گوشه، جوش کام و جوش انگشتانه اشاره کرد.
به‌عنوان‌مثال در صنعت ساختمان و برای اتصال قطعات فلزی به یکدیگر، معمولا از جوش شیاری و جوش گوشه استفاده می‌شود. به شکلی که با استفاده از این نوع از اتصالات جوشکاری، می‌توان نیروها را بین اجزای فلزی منتقل نمود.
جمع‌بندی
یکی از بهترین حوزههای کاری برای کسب درآمد مناسب، شغل جوشکاری است. بااینحال شغل جوشکاری، دارای مزایا و معایب مخصوص به خود است. در این مقاله ضمن تعریف جوشکاری، به معرفی انواع جوشکاری بدون الکترود و با الکترود پرداختیم. به شکلی که با معرفی جوشکاری قوس الکتریکی، جوشکاری آرگون و جوشکاری ذوبی، اطلاعات بیشتری را در رابطه با معایب موجود در این حرفه در اختیار شما قرار دادیم.