شایعه زلزله شدید قریب‌الوقوع در تبریز / گسل ترکیه و سوریه، گسل تبریز را فعال کردند؟
ظرات کارشناسان زمین شناسی و زلزله در مورد نگرانی به وجود آمده بین برخی از شهروندان تبریزی به علت انتشار اخبار غیرموثق در فضای مجازی در مورد احتمال وقوع زلزله مشابه ترکیه و سوریه در تبریز، بی اساس بودن موضوع فعال شدن گسل تبریز بر اثر فعال شدن گسل آناتولی را نشان می دهد.
زلزله شدید در مرزهای ترکیه و سوریه که تاکنون موجب کشته شدن بیش از سه هزار نفر در ۲ کشور شده خطر وقوع زلزله را در افکار عمومی موجب شده که منشا این شایعات بیشتر اوقات فضای مجازی است ولی کارشناسان مربوطه به لحاظ علمی وقوع زلزله شدید در تبریز بر اثر فعال شدن گسل تبریز و تاثیرات زلزله ۷.۶ و ۷.۷ ریشتری ترکیه را رد می کنند.
گرچه تبریز بر روی گسل خطرناکی قرار گرفته و احتمال وقوع زلزله از سال های قبل تاکنون مطرح بوده ولی تاثیرات تکتونیکی گسل آناتولی بر روی گسل تبریز به علت فاصله ۶۰۰ کیلومتری از هم و غیرهمسان و غیرهمساز بودن آنها وقوع زلزله را به این علت غیرممکن می سازد.
بی اثر بودن زلزله ترکیه و سوریه بر روی گسل تبریز
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی آذربایجان شرقی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: گسل های مربوط به ترکیه و سوریه که فعال شده گسل های غیر همسان نیستند و بر این اساس توانستند همدیگر را فعال کنند.
حسن عباس نژاد گفت: زلزله اتفاق افتاده در خوی نیز زلزله اول موجب ایجاد زلزله دوم و فعال شدن گسل شد که البته در اثر حرکات گسل راست گرد به وقوع پیوسته است.
وی ادامه داد: گسل ترکیه و سوریه دارای حرکت چپ کرد بوده و فاصله آن با گسل های آذربایجان در تبریز ۶۰۰ کیلومتر است بنابراین فعال شدن گسل تبریز به این علت ممکن نیست و جای نگرانی برای مردم وجود ندارد.
وی یادآور شد: گسل ها اگر رفتارشان باهم همساز باشد قاعدتاً می‌تواند موجب زلزله هایی شود یعنی چیزی که در زلزله خوی اتفاق افتاد و زلزله اول موجب زلزله دوم شد و بر اثر متحرک شدن گسل و با آزاد شدن انرژی اتفاق افتاد، زلزله های خوی بر اثر فعال شدن گسل اول، دوم و سوم به این علت بوده و اینکه گسل های یاد شده از یک سامانه هستند.
عباس نژاد تاکید کرد: فعال شدن گسل ترکیه نمی تواند موجب فعال شدن گسل های منطقه آذربایجان در تبریز یعنی گسل شمال تبریز شود زیرا انتهای آن گسل به شمال آناتولی مربوط می شود اما زلزله هایی که در ترکیه اتفاق افتاد مربوط به شرق آناتولی است.
رئیس مرکز تحقیقات زلزله دانشگاه صنعتی سهند تبریز نیز گفت: زلزله ترکیه و سوریه مکانیسم زلزله شان کاملاً با گسل تبریز متفاوت است.
دکتر امامی اظهار کرد: در واقع گسل شرق آناتولی با مکانیسم گسل تبریز کاملاً متفاوت است و از یکدیگر متاثر نمی شوند.
وی ادامه داد: اما باید این واقعیت را قبول کنیم که تبریز در منطقه تکتونیکی قرار دارد و نمی توان از این واقعیت چشم پوشی کرد و نمی توان گفت در این منطقه هیچ وقت زلزله ای اتفاق نمی افتد، بالاخره محل سکونت ما روی صفحه ای از صفحات تکتونیکی قرار گرفته که در منطقه اروسیا قرار دارد و همیشه در حال تنش است.
مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان شرقی نیز با رد شایعه زلزله قریب‌الوقوع تبریز بر اثر تکان های زلزله گسل ترکیه و سوریه، گفت: به لحاظ علمی و عملی این گسل ها به هم ربطی ندارند و نمی توانند از یکدیگر تاثیر پذیرند.
محمد هنربر ادامه داد: ولی به هر حال ما باید آماده زلزله های آینده در آذربایجان شرقی باشیم که زلزله مثل حادثه خبر نمی دهد.
وی هشدار داد: در تبریز ۲ هزار هکتار سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت حاشیه وجود دارد.
هنربر افزود: ۲هزار و ۵۰۰ هکتار بافت فرسوده و تاریخی نیز در کلانشهر تبریز وجود دارد که البته در قالب طرح بازآفرینی دولت توسط وزارت راه و شهرسازی و شهرداری با مسیرگشایی ها، طرح یاد شده برای کاستن از تهدیدات است که در دست اجرا می باشد.
وی همچنین از ایجاد ۱۱ اردوگاه اسکان اضطراری برای ۱۰ هزار نفر از زلزله زدگان خوی خبر داد و گفت: این اقدامات توسط جمعیت هلال احمر آذربایجان شرقی، دستگاه های دولتی و خیرین استان انجام شده است.
وی ادامه داد: تمام امکانات گرمایشی شامل چادر، پتو، وسایل گرمایشی، مواد غذایی و مایحتاج عمومی در اختیار زلزله زدگان خوی قرار گرفته است.