اعتراف «بازرس» به اشتباه استناد آژانس به «بازرس»!
امریکا و تروئیکای اروپایی درباره گزارش آژانس از مرکز هستهای فردو بیانیه مشترک صادر کردند
آژانس بینالمللی انرژی اتمی با انتشار گزارشی ادعایی درباره تغییرات اعلام نشده در تأسیسات هستهای فردو، آغازگر دور تازه ای از پروپاگاندای سیاسی کشورهای غربی به رهبری ایالات متحده امریکا شده است؛ گزارشی که به تصریح مقامات کشورمان حاصل برداشتی نادرست از اشتباه فنی بازرسان آژانس در جریان نظارتهای اخیر خود در تأسیسات هستهای فردو بوده است. آژانس روز چهارشنبه هفته گذشته مدعی شد که جمهوری اسلامی بدون اطلاع این سازمان، تغییراتی را به شکل ماهوی در زمینه اتصال دو مجموعه از سانتریفیوژهای غنیسازی ۶۰ درصدی در تأسیسات غنیسازی فردو ایجاد کرده است. بر اساس این ادعا، دو آبشار سانتریفیوژ IR6 که درحال غنیسازی اورانیوم با خلوص 60 درصد هستند، به نوعی به یکدیگر متصل هستند که از آنچه که ایران به آژانس اطلاع داده بود، متفاوت است. آژانس در گزارش خود افزوده که این تغییرات را در جریان یک بازرسی سرزده در روز اول بهمن از تأسیسات فردو متوجه شده است.
اشتباه بازرسان
بلافاصله پس از انتشار این گزارش، مقامهای سازمان انرژی اتمی کشورمان به توضیح ابعاد ادعایی این گزارش پرداختند و رسانهای کردن گزارش بازرس آژانس از تأسیسات فردو را غیرحرفهای توصیف کردند. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفتوگویی اطلاعات منتشر شده توسط «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس را بهروز شده ندانست و درباره موضوع ادعایی جدید آژانس گفت: «یکی از بازرسان آژانس سهواً گزارش کرده بود که ایران در سایت غنیسازی دکتر علیمحمدی (فردو) تغییراتی در رویه بهرهبرداری انجام داده که پیشتر آن را اعلام نکرده است.» او در توضیح بیشتر این ماجرا افزود: «بازرسان قبلی در محل حضور یافتند و پس از توضیحاتی که برای آنها داده شد، بازرس مذکور به سهو خود پی برد و پس از هماهنگی آنها با دبیرخانه آژانس موضوع عملاً حل شد؛ ضمن اینکه پس از آن هم نامهای از جانب دفتر پادمان سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به نامه قبلی آژانس در این خصوص ارسال شده است.» توضیحات سخنگوی سازمان انرژی روشن میسازد که گزارش نخست حاصل اشتباه سهوی یکی از بازرسان آژانس بوده که با حضور بازرسان جدید حل و فصل میشود اما با وجود این، این موضوع از سوی مدیرکل آژانس رسانهای شده و دستاویز حملات سیاسی جدید کشورهای غربی قرار میگیرد.
اقدام سیاسی آژانس
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی این اقدام آژانس را مایه تأسف دانسته و گفته است: «اولاً گزارشها درباره هیچ کشوری جز ایران بلافاصله رسانهای نمیشود؛ برداشت بازرس آژانس از بازدیدش در فردو نادرست بود اما آن را بلافاصله به آژانس گزارش کرد؛ ما بلافاصله توضیحات را ارائه کردیم که فیلم آن موجود و قابل ارائه است؛ این توضیحات همان روز مکاتبه شد؛ بازرس آژانس هم متوجه اشتباه خود شد.» اسلامی در گفتوگویی تلویزیونی هم اعلام کرد: «در پی انتشار گزارش آژانس، روز پنجشنبه نامهای به آژانس دادیم که یک بازرس که خودش با نماینده ارشد پادمان فرستاده شده و از تأسیسات ما بازدید کرده، اشتباه کرده و گزارش نادرستی داده ولی باز مدیرکل آژانس این مسأله را رسانهای کرده است.»
انتشار شتابزده یک بیانیه
در حالی که مقامهای کشورمان درباره گزارش آژانس شفافسازی کرده و پرده از اشتباه فنی بازرسان آژانس برداشتند اما امریکا و سه کشور اروپایی مدعی شدند که «توجیه ایران» در این باره کافی نیست. ایالات متحده، فرانسه، انگلیس و آلمان فارغ از آنچه در بطن همکاری مسالتآمیز تهران صورت گرفته با انتشار بیانیهای موج تازهای از تنش را بر سر برنامه هستهای ایران آغاز کردند. آنها در این بیانیه که تنها 48 ساعت پس از گزارش آژانس منتشر شد، دلایل مطرح شده از سوی ایران را ناکافی دانسته و تغییرات اعلام نشده را با تعهدات ایران ذیل توافقنامه انپیتی (پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای) مغایر اعلام کردند. این کشورها با ادعای اینکه توضیح مقامهای ایران مبنی بر اینکه این اقدام به اشتباه انجام شده، ناکافی است، افزودند: «ما اقدامات ایران را بر اساس گزارشهای بیطرفانه و عینی آژانس قضاوت میکنیم، نه بر اساس نیت ادعا شده ایران.» آنها با اشاره به گزارش جدید آژانس مدعی شدند: «تهیه اورانیوم با غلظت بالا در تأسیسات فردوی ایران فارغ از هرگونه منطق و دلیل، مرتبط با برنامههای هستهای غیرنظامی است.»
گروسی؛ داوری که بازی میکند
فردو در حالی به موضوع اتهامی اخیر آژانس و غرب علیه ایران تبدیل شده است که پس از شکلگیری توافق هستهای و بر مبنای یکی از بندهای این توافق قرار شد ایران غنیسازی اورانیوم ۲۰ درصد را در این مرکز هستهای متوقف کند و با همکاری دولتهای اروپایی از این مرکز برای تولید ایزوتوپهای پایدار استفاده شود اما در پی خروج یکجانبه امریکا از برجام، کشورمان در واکنش به عدم تحقق منافع اقتصادی خود در قالب این توافق، در چندین مرحله اجرای تعهدات برجامیاش را متوقف کرد که از جمله آنها ازسرگیری غنیسازی اورانیوم در فردو بود. چنان که در جدیدترین اقدام از چندی پیش غنیسازی تا غنای 60 درصد در مرکز هستهای فردو آغاز شده است.
بر اساس آنچه مورد اشاره قرار گرفت، به وضوح پیداست ریشه بروز ادعاهای جدید علیه ایران که به رغم شفافسازیهای صورت گرفته محملی برای فشارهای جدید غرب شده است، به رویکرد شخص «گروسی» بازمیگردد؛ جایی که او از هر فرصتی برای منحرف کردن اذهان بینالمللی از روند همکاری جاری میان تهران و آژانس بهره گرفته و فضا را مهیای به اجرا درآوردن اقدامات روانی غرب علیه ایران میسازد اما به نظر میرسد تداوم این وضعیت یعنی غلبه نگاه سیاسی در رویکرد بالاترین مقام آژانس در قبال برنامه هستهای ایران در نهایت به زیان این نهاد بینالمللی و مخدوش شدن روند همکاری مسالمت جویانه تهران بینجامد.
به موازات تلاش امریکا و شرکای اروپاییاش برای بهرهگیری از آژانس جهت ایجاد فشار مضاعف بر ایران، موضوع همکاری پهپادی تهران و روسیه نیز بهانه تصویب تحریمهای جدید قرار گرفته است. در همین چهارچوب امریکا جمعه گذشته هشت فرد ایرانی مسئول را در شرکت «پرآور پارس» که یک شرکت ایرانی سازنده هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) برای نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، مورد تحریم قرار داد.
علی باقری: مذاکرات به بخشهای مختلف تقسیم شده و به پیش برده میشود
علی باقری، معاون وزیر امور خارجه تأکید کرد که مذاکرات رفع تحریمها در چهارچوب خطوط قرمز جمهوری اسلامی ادامه دارد. معاون وزیر امور خارجه در گفتوگو با «پرس تیوی» با بیان اینکه موضوع مذاکرات رفع تحریمها در چهارچوب خطوط قرمز کشورمان و با هدف استیفای منافع و حقوق ملت ایران ادامه دارد، افزود: «با این حال، آنچه که البته بهصورت خاص مورد تأکید دولت و مقام معظم رهبری نیز بوده این است که سرنوشت کشور نباید به مسأله مذاکرات گره بخورد با این حال، مذاکرات بخش مهم سیاست خارجی دولت را شکل داده و شکل میدهد و هیچ اهمال و کوتاهی در مسیر مذاکرات را از سوی دولت کشورمان مشاهده نمیکنیم و خود آقای رئیس جمهور به صورت جدی پیگیر مسأله مذاکرات است.» باقری با اشاره به اینکه طرف مقابل بعضاً همچون قبل بهانههایی واهی میآورد و به دنبال مباحثی خارج از دستورکار است، ادامه داد: «ایران بارها اعلام کرده که در چهارچوب توافق گذشته حاضر به انجام مذاکرات است. در حال حاضر ایران تعاملات خود را با طرفهای مقابل به طرق مختلف ادامه میدهد و مذاکرات به بخشهای مختلف تقسیم شده و به پیش برده میشود.
روزنامه ایران