خروج ایران از «ان پی تی» یا اخراج بازرسان آژانس جزو رفتارهای تقابلی ایران خواهد بود؟

تداوم رفتارهای غیر عقلانی کشورهای اروپایی، بروز هر واکنشی از سوی جمهوری اسلامی را ممکن می‌کند. این پاسخی بود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در نشست غیر علنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی درباره واکنش احتمالی به تصویب پیش نویس قطعنامه‌ای در پارلمان اروپا مطرح کرد؛ قطعنامه‌ای که از اتحادیه اروپا خواسته است نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست «گروه‌های تروریستی» قرار دهد. امیرعبداللهیان وقتی با این پرسش روبه‌رو شد که آیا خروج ایران از «ان پی تی» یا اخراج بازرسان آژانس جزو رفتارهای تقابلی ایران خواهد بود، یا خیر؟ پاسخ داد: «اگر اروپایی‌ها در مسیر عقلانیت حرکت نکرده و مواضع خودشان را اصلاح نکنند هر احتمالی متصور است.»

پارلمان اروپا پنجشنبه گذشته در قطعنامه‌ای غیر‌الزام‌آور از اتحادیه اروپا خواسته نام سپاه پاسداران را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد. هر چند موضع گیری‌های ضد و نقیض مقام‌های بلند پایه کشورهای عضو اتحادیه اروپا از مخالفت با این اقدام حکایت می‌کند اما تصمیم‌گیری قانونگذاران اروپایی برای تصویب این اقدام پرمخاطره مانع از آن نشده است که تهران هجمه‌های پرشمار علیه خود را نادیده بگیرد و صرفاً به مواضع اعلامی اکتفا کند.

طرح خروج از ان‌پی‌تی

مسأله خروج از «ان‌پی‌تی» که مورد پرسش نمایندگان رسانه‌های داخلی از وزیر خارجه قرار گرفته است، یکی از چندین و چند اقدامی است که ایران می‌تواند در مواجهه با عبور غرب از خطوط قرمز جمهوری اسلامی در دستور کار قرار دهد. قراردادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی شاید بیش از همه عقب‌نشینی تهران از تعهدات پادمانی را مورد توجه قرار دهد. معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای موسوم به «ان‌پی‌تی» از جمله معاهدات لازم‌الاجرا در صحنه بین‌الملل است که ایران در سال ۱۹۶۸ به عضویت آن درآمده است. اگر چه لازم‌الاجرا بودن پیمان‌ها و معاهدات بین‌المللی کشورها را موظف به اجرای تعهدات مندرج در آنها می‌کند اما هر یک از کشورهای عضو در روند اجرا با این پرسش روبه‌رو هستند که بویژه عضویت در پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای تا کجا تأمین و تضمین کننده منافع ملی آن کشور به شمار می‌آید؟ این همان پرسشی است که این روزها می‌تواند بویژه از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی مطرح شود؛ جایی که این واقعیت بیش از پیش پررنگ شده که ایران به رغم پایبندی تمام قد به تعهدات پادمانی‌اش باید پاسخگوی ابهامات موهومی باشد که رژیم صهیونیستی و بازیگران غربی صحنه بین‌الملل از طریق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دنبال می‌کنند. آن‌هم در شرایطی که ممانعت تل‌آویو از پیوستن به پادمان هسته‌ای سال‌هاست مورد اعتراض قریب به اتفاق کشورهای جامعه بین‌الملل قرار گرفته است اما این امکان را برای خود می‌بیند که علیه یکی از اعضای «ان پی تی» پرونده‌سازی کند.

 هزینه – فایده یک تصمیم

از این‌رو در شرایطی که اصول مصرحه در پادمان هسته‌ای این امکان را برای هر یک از کشورها باز گذاشته است که در صورت مغایرت اجرای تعهدات‌شان در چهارچوب «ان‌ پی تی» و منافع ملی می‌توانند راه خروج از این توافق را در پیش گیرند، باید دید که حفظ وضع موجود تا چه اندازه به حفظ منافع و امنیت اقتصادی و سیاسی ایران کمک خواهد کرد؟ خاصه آنکه روند اجرای توافق هسته‌ای و مذاکرات احیای این توافق تحت تأثیر سوءرفتار سیاسی ایالات متحده و شرکای اروپایی‌اش متزلزل شده و این کشورها را به بازی خطرناک‌تری برای گرفتن امتیازات بیشتر از جمهوری اسلامی وادار کرده است. به مفهومی دیگر کشورهای غربی بویژه اروپایی‌ها در روندی که اینک در قبال تهران در پیش گرفته و موضوع تروریستی اعلام کردن نیروی سپاه پاسداران را به عنوان نیروی نظامی رسمی کشورمان در دستور کار قرار داده‌اند، باید به امکان‌های متقابل پاسخگویی این اقدام از سوی ایران نیز بیندیشند؛ یعنی ممکن است تهران به این نتیجه برسد چنانچه هزینه‌ای که در نتیجه عضویت در «ان‌پی‌تی» متحمل می‌شود، بیشتر از مزایای حاصل از عضویت در آن باشد، در آن صورت گزینه خروج از این توافق بین‌المللی می‌تواند گزینه‌ای متقاعد کننده و مطلوب برای آن به شمار آید.

طرح 3 ماده‌ای مجلس

در ادامه واکنش‌ها به اقدام اخیر اروپایی‌ها، نمایندگان پارلمان جمهوری اسلامی با در دستور کار قرار دادن طرح «اقدام متقابل و متناظر با مصوبات پارلمان اروپا در راستای صیانت از قانون اساسی و منافع و حقوق ملت ایران» به اقدام اخیر همتایان اروپایی خود واکنش نشان دادند. این طرح در حالی در پایان جلسه علنی روز گذشته مجلس اعلام وصول شد که پیش از آن، نمایندگان در جلسه‌ای غیرعلنی با حضور وزیر امور خارجه و سردار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه صدور قطعنامه اخیر پارلمان اروپا را مورد بررسی قرار داده بودند. ابوالفضل عموئی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی در توضیحاتی یادآور شده که مجلس در طرح ۳ ماده‌ای خود که در نشست علنی روز گذشته مجلس اعلام وصول شد، پیش‌بینی کرده در صورت هر اقدامی از طرف مقابل، دولت مکلف به تهیه فهرستی خواهد شد تا مقامات و اشخاصی را به عنوان تروریست یا تحت تحریم‌های مالی قرار دهد یا ورود آنها را به ایران ممنوع ‌کند. نمایندگان مجلس علاوه بر این با امضای بیانیه‌ای مصوبه اخیر پارلمان اروپا را محکوم کردند. آنها در این بیانیه با بیان اینکه مخالفان ایران در پروژه ناامن‌سازی کشور ناکام مانده‌اند و تلاش می‌کنند با این اقدامات بی‌اساس، فشار سیاسی و رسانه‌ای بر جمهوری اسلامی ایران وارد کنند، تأکید کردند که معرفی سپاه پاسداران به عنوان یک رکن حاکمیتی و دفاعی ملت و دولت ایران تحت اتهام تروریسم، رویه‌ای تنش زا و خطرناک است که حتماً با واکنش قاطع مجلس مواجه خواهد شد.

اروپا به پای خود شلیک کرد

وزیر امور خارجه در حاشیه نشست روز گذشته اقدام تلافی جویانه بهارستان را یک اقدام مقابله‌ای مؤثر دانست که می‌تواند در صورت تصویب تأثیرات مهمی را به دنبال داشته باشد. امیرعبداللهیان در توضیج بیشتر درباره اقدام اخیر پارلمان اروپایی به گفت‌وگوهایی که با «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیر خارجه سوئد به عنوان رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا در این رابطه داشته است، اشاره کرد و این را هم گفت که کشورهای اروپایی به این جمع بندی رسیده‌اند که این موضوع در اتحادیه اروپا مطرح نشود؛ زیرا مصوبات شورای وزیران اتحادیه اروپا برای خودشان الزام آور است؛ ولی در سطح پارلمان اروپایی برای اینکه شو و نمایشی داشته باشند این کار را انجام داده‌اند. وزیر امور خارجه علاوه بر این در صفحه توئیتر خود با بیان اینکه مجلس در اقدامی متقابل در صدد قرار دادن عناصر ارتش کشورهای اروپا در لیست تروریستی است، تصریح کرد: «پارلمان اروپایی به پای خود شلیک کرد؛ پاسخ، متقابل است.»

اقدام متقابل در برابر تهدید امنیت ملی

 وزیر اطلاعات نیز در واکنش به اقدام اخیر پارلمان اروپا علیه سپاه پاسداران هشدار داد که وزارت اطلاعات و جامعه‌ اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران، اقدام متقابل در صورت هر عمل مغایر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را حق مشروع و مسلم کشور می‌داند.

روزنامه ایران