ماجرای لوایح برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۲ به کجا رسید؟

ماجرای اولویت‌ ارسال لایحه برنامه هفتم توسعه  و بودجه سال 1402 و ترتیب بررسی این لوایح در مجلس یکی از ماجراهایی است که  این روزها به مسئله‌ای چالش‌برانگیز میان دولت و مجلس تبدیل شده است؛ به طوری که مقامات دولت و مجلس هر یک با طرح استدلال‌هایی جداگانه به دنبال آن هستند که در نهایت نظر خود را به کرسی بنشانند.

طبق ماده 180 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، دولت موظف است حداکثر تا پایان خرداد ماه سال پایانی اجرای هر قانون برنامه پنج‌ساله توسعه، لایحه برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بعدی را به مجلس تقدیم کند. بنابراین از آنجا که خرداد سال 1400 ، سال پایانی برنامه پنج ساله ششم بود و این برنامه تاکنون یک سال هم تمدید شده است، طبیعتاً دولت باید تا خرداد سال جاری، لایحه برنامه هفتم توسعه را به مجلس ارائه می‌کرد که تا کنون این امر صورت نگرفته است.

همچنین طبق ماده 182 قانون آیین‌نامه، دولت موظف است لایحه بودجه سالانه کل کشور را حداکثر تا پانزدهم آذرماه هر سال تقدیم مجلس کند که این مهم نیز تاکنون محقق نشده است.

بر همین اساس مجلسی‌ها معتقد هستند که دولت باید طبق قانون عمل کرده و ابتدا لایحه برنامه توسعه را به مجلس ارسال کند و طبق همین استدلال است که محمدباقر قالیباف طی 3 نامه‌ای که تاکنون به رئیس‌جمهور نوشته بر ارسال و اولویت بررسی لایحه برنامه هفتم تاکید کرده است.

علاوه بر این، در جلسات هیئت رئیسه مجلس نیز اولویت ارسال و بررسی لایحه برنامه از سوی مجلس مورد تاکید قرار گرفته که در همین رابطه، حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو هیئت رئیسه مجلس در گفت‌وگو با تسنیم عنوان کرده بود "صراحت قانون این است که اول برنامه و بعد لایحه بودجه به مجلس ارسال شود لذا دولت باید لایحه برنامه را به مجلس ارائه دهد. ضمن اینکه بدون برنامه نمی‌شود لایحه بودجه 1402 را در مجلس مورد بررسی قرار داد؛ بنابراین هیئت رئیسه و نمایندگان هم بر اجرای قانون از سوی دولت مصّر هستند".

تذکرات و اخطارهای نمایندگان و اعضای هیئت رئیسه مجلس در چند وقت اخیر در جلسات علنی، نشان دهنده این است که وکلای‌ ملت بر اجرای قانون مصّر هستند و تاکید دارند که ابتدا لایحه 5 ساله برنامه هفتم توسعه برای بررسی به مجلس ارسال شود و پس از آن لایحه بودجه سال 1402 جهت رسیدگی در دستورکار مجلس قرار گیرد.

* توافق سران قوا درباره زمان تقدیم برنامه هفتم توسعه و لایحه بودجه به مجلس

در پی بالا گرفتن کشمش‌ها بین مجلس و دولت، سران قوا در نشست روزشنبه 26 آذر ماه خود  مقرر کردند که برنامه هفتم توسعه و لایحه بودجه سال 1402 کل کشور در زمان مورد توافق سران، تقدیم مجلس شورای اسلامی شود.

پس از برگزاری این نشست، نمایندگان اظهار کردند که طبق توافق صورت گرفته باید اول لایحه برنامه ارسال شود که این اتفاق نیفتاد و چند روز بعد حجت الاسلام  میرتاج‌الدینی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس به تسنیم گفت که دولت روز دوشنبه پنجم دی ماه لایحه بودجه سال 1402 را به صورت غیر رسمی به مجلس ارسال کرده است.

*لایحه بودجه 1402 تا تعیین تکلیف لایحه برنامه هفتم اعلام وصول نمی‌شود

همچنین سیدنظام الدین موسوی سخنگوی هیأت رئیسه مجلس نیز ضمن تایید ارسال غیررسمی لایحه بودجه به مجلس از سوی رئیس‌جمهور، تصریح کرد: بر اساس آنچه قبلاً رئیس مجلس شورای اسلامی گفته است، مجلس تا زمانی که تکلیف برنامه 5 ساله هفتم توسعه مشخص نشود، لایحه بودجه سال آینده را اعلام وصول و بررسی نمی‌کند. بنابراین هر زمانی که تکلیف برنامه هفتم توسعه مشخص شد، آن موقع مجلس شورای اسلامی لایحه بودجه سال 1402 را اعلام وصول می‌کند و وارد بررسی آن می‌شود.

*آخرین توافق مجلس و دولت برای ارائه لایحه برنامه هفتم

احسان ارکانی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو  روز گذشته خود با تسنیم، از آخرین توافق مجلس و دولت برای ارائه لایحه برنامه 5 ساله هفتم توسعه کل کشور ظرف 2 هفته آینده خبر داد.

وی با بیان اینکه این تصمیم در توافق شفاهی بین دولت و مجلس اتخاذ شده است، افزود: به محض ارسال لایحه برنامه هفتم به مجلس، لایحه از سوی مجلس اعلام وصول خواهد شد و پس از آن برای موضوع لایحه بودجه سال 1402 تصمیم‌گیری خواهد شد.

*امکان ارسال بودجه چند دوازدهم به مجلس

براساس تاخیری که تا همین امروز نیز در ارسال لایحه بودجه سال آتی به مجلس، به وجود آمده  به نظر می‌رسد امکان ارسال بودجه چند دوازدهم  به مجلس دور از انتظار نیست. به هر حال در نهایت باید دید که دولت چه زمانی لایحه برنامه را به مجلس ارسال می‌کند تا تکلیف بودجه سال  آینده نیز مشخص شود.

تسنیم