استاندارد DIN پیچ و مهره صنعتی
پیچ و مهره های صنعتی با استاندارد های میلیمتری (متریک) و اینچی متفاوتی دسته بندی می شوند. استاندارد های متریک در سیستم بین المللی SI در واقع استاندارد های بین المللی در تولید قطعات صنعتی از جمله پیچ و مهره ها هستند حال آنکه استاندارد های اینچی در دستگاه استاندارد آمریکایی و انگلیسی تبیین می شوند. از مهمترین و کاربردی ترین استاندارد های متریک در تولید پیچ و مهره های صنعتی می توان به استاندارد DIN, EN, ISO و از استاندارد های معتبر در تولید پیچ و مهره های اینچی می توان به استاندارد ASTM در سیستم استاندارد کشور آمریکا اشاره نمود.
لیست کامل استاندارد DIN پیچ و مهره
از میان استاندارد های متریک در تولید پیچ و مهره های صنعتی استاندارد DIN که در سیستم استاندارد کشور آلمان تبیین می شود در ایران کاربرد کسترده تری دارد. البته تمامی کد های مرتبط با استاندارد DIN دارای دایرکتوری هایی در دستگاه های EN , ISO نیز می باشند. پیش از معرفی معتبر ترین و کاربردی ترین استاندارد های DIN در تولید پیچ و مهره های صنعتی می بایست به این نکته نیز اشاره نمود که استاندارد های DIN ,ملا استاندارد های ابعادی هستند که به تبیین ابعاد گل پیچ؛ جان پیچ و دنده ها می پردازند و هر یک از این استاندارد ها می توانند در گرید ها و متریال های مختلفی تولید شوند.
پیچ های پر کاربرد با استاندارد DIN
پیچ بعنوان پر کاربرد ترین نوع اتصال در صنایع می بایست با ابعاد دقیقی تولید شده تا هم در اتصال و هم در تامین قابلیت های مکانیکی از جمله کشش، پیچش و برش مقاومت لازم را داشته باشد. البته هر یک از استاندارد های تولید پیچ و مهره از جمله DIN یک میزان تلرانس حداقلی را در تولید هر یک از بخش های پیچ و مهره در نظر میگیرند. این تلرانس ابعادی بر حسب میزان اهمیت در تولید گاهی در جداول استاندارد مشخص می شود. مهمترین و کاربردی ترین استاندارد های DIN در تولید پیچ و مهره به قرار زیر هستند.
- پیچ شش گوش تمام دنده DIN933: یکی از پرکاربردترین نوع پیچ در صنایع پیچ شش گوش تمام دنده می باشد که همراه با مهره شش گوش ساده اتصال می یابد. پیچ شش گوش تمام دنده اغلب با دنده درشت و در گرید های آهنی، خشکه، فولادی و استنلس استیل تولید می شود.
- پیچ شش گوش نیم دنده DIN931: پیچ های شش گوش نیم دنده اغلب در گرید های فولادی و استیل و با دنده های درشت تولید می شوند. پیچ خشکه کلاس 8.8 و فولادی کلاس 10.9 پر مصرف ترین نمونه های پیچ شش گوش نیم دنده هستند.
- پیچ شش گوش سازه DIN6914: پیچ های شش گوش سازه شبیه به پیچ شش گوش تولید می شوند با این تفاوت که در سایز برابر سنگین تر بوده و دارای گل های شش گوش بزرگتر با ارتفاع بیشتر هستند. این سری از پیچ ها دارای قابلیت کششی بسیار بالایی بوده و اغلب در کلاس 10.9 و تحت نام پیچ 10hv مورد استفاده قرار می گیرند.
- پیچ آلن استاندارد DIN912: از میان پیچ های آلنی که به شکل استوانه ای، سر تخت و مغزی تولید می شوند پیچ آلن سر استوانه ای کاربری صنعتی گسترده تری داشته با استاندارد DIN912 تولید می شود. پیچ آلن سر استوانه ای هم اغلب در گرید های خشکه 8.8، فولادی 12.9 و گرید های استنلس استیل بصورت نیم دنده تولید می شود.
- پیچ متری DIN975: پیچ های متری اغلب در صنایع تاسیساتی، برودتی مورد استفاده قرار می گیرند. پیچ متری در قطر 3 الی 20 میلیمتر و در طول 1 الی 3 متر و طبق استاندارد DIN975 تولید می شود. پیچ های متری اغلب یا با دنده درشت و یا با دنده کبریتی تولید می شوند.
مهره های پر کاربرد با استاندارد DIN
پیچ های صنعتی یعنی پیچ هایی که قطر جان پیچ در آنها در طول پیچ ثابت می ماند گاهی بصورت درگیر در قطعه کار (مانند پیچ آلن سر تخت) و گاهی نیز برای تکمیل اتصال از مهره Nut استفاده می کنند. مهره ها اغلب به شکل شش گوش و گاهی نیز به شکل مهره چهارگوش در برخی از اتصالات صنعتی مانند اتصالات زیربندی ماشین های راهسازی مورد استفاده قرار می گیرند. از پر کاربردترین نمونه های مهره با استاندارد DIN در اتصالات پیچ و مهره صنعتی می توان به موارد زیر اشاره نمود.
- مهره شش گوش ساده DIN934: پر مصرف ترین استاندارد مهره که در اتصالات پیچ هایی شش گوش، آلن و متری مورد استفاده قرار می گیرد مهره ساده استاندارد DIN934 می باشد. مهره شش گوش ساده در کلیه گرید های آهنی، فولادی و استنلس استیل تولید شده و اغلب دارای دنده های درشت است.
- مهره شش گوش سازه DIN6915: از این سری مهره های شش گوش تنها در اتصال پیچ های سازه استفاده می شود. مهره شش گوش سازه که طبق استاندارد DIN6915 تولید می شود دارای ارتفاع و گوشت بیشتری نسبت به نمونه های مهره های شش گوش ساده است.
- مهره کاسه نمدی استاندارد DIN985: یکی از انواع مهره شش گوش که با قابلیت جلوگیری از باز شدن تحت ارتعاش تولید می شود مهره کاسه نمدی نام داد. این سری از مهره های صنعتی دارای یک واشر پلاستیکی در قسمت بالایی هستند که در حین اتصال بر روی دنده های پیچ چسبیده و با افزایش تنش اتصال مانع از باز شدن آن تحت ارتعاش می شود. مهره کاسه نمدی در گرید های آهنی، فولادی و استیل و طبق استاندارد DIN985 تولید می شود.
- مهره سر بسته DIN1578: دو استاندارد مختلف در تولید مهره سر بسته بکار می رود که شکل ساده آن طبق استاندارد DIN1578 و شکل پله دار آن طبق استاندارد DIN986 تولید می شود. از مهره های سر بسته برای ایجاد پوشش برای بخشی از پیچ که بیرون قطعه کار قرار می گیرد استفاده می شود.
- مهره خروسکی استاندارد DIN315: نوعی از مهره های صنعتی که دارای دو بال در طرفین می باشد تحت نام مهره خروسکی می باشد. مهره های خروسکی برای اتصال نیاز به آچار خاصی نداشته و بصورت دستی با بکارگیری انگشت اشاره و انگشت شست اتصال پیدا می کنند. مهره های خروسکی اغلب در گرید های آهنی و استیل تولید می شوند.
واشر های پر کاربرد با استاندارد DIN
در اغلب اتصالات پیچ و مهره ای از واشر ها در شکل ها و استاندارد های مختلفی استفاده می شود. واشر ها از نظر گرید و متریال اغلب تابع گرید پیچ و مهره ها می باشد و در گرید های آهنی، خشکه، فولادی و استیل تولید می شوند. استاندارد های کاربردی DIN در تولید واشر به قرار زیر هستند.
- واشر تخت استاندارد DIN125: هدف از کاربری واشر تخت در اتصال پیچ و مهره ای اغلب ایجاد یک نشیمن گاه برای مهره و جلوگیری از آسیب سطحی به قطعه کار در اثر گردش مهره در اتصال می باشد. واشر تخت اغلب طبق استاندارد DIN125 مورد استفاده قرار می گیرد.
- واشر فنری استاندارد DIN127: در اتصال پیچ و مهره بالاخص بر روی ماشین الاتی که با حرکت و ارتعاش روبرو هستند از واشر فنری Split washer اشتفاده می شود. کاربری واشر فنری که طبق استاندارد DIN127 تولید می شود نه تنها سبب افزایش تنش اتصال می شود بلکه از باز شدن اتصال در اثر لرزش نیز جلوگیری می کند.