فرار به جلو راه‌حل نيست
حسن احمدي
در زماني كه روابط ايران و تركيه در مسير افزايش همكاري‌ها با دو محور سياسي يافتن راهكاري براي حل و فصل ديپلماتيك مسائل هسته‌اي تهران و به موازات آن خلق ابتكارعمل‌هايي براي فشار ديپلماتيك و سياسي عليه اسرائيل، موجب همگرايي بيشتر تهران - آنكارا در ماه‌هاي اخير شده است، يك واقعه ناميمون هرچند ناخواسته، شبهاتي را در يكي از درخشان‌‌ترين نقاط ديپلماسي ايران آفريد. اشتباه ديپلماتيك نماينده ويژه رئيس‌جمهور در به‌كارگيري كلماتي تنش‌زا كه قرار است مناسبات آسيايي كشور با ديدگاه‌هاي او تدبير شود و ساير سازمان‌ها و نهادها و به‌ويژه دستگاه وزارت خارجه بايد هرگونه تصميم‌گيري و تصميم‌سازي را با او هماهنگ كنند، آنقدر كوچك و بي‌اهميت نبود كه از چشم رسانه‌ها به دور ماند. آن هم رسانه‌اي كه اصولگرايي در تعاملات داخلي و عزت‌مندي، مصلحت و حكمت‌گرايي در مناسبات ديپلماسي را سرلوحه خود قرار داده است. تا اينجا ماجرا ساده است آقاي بقايي دچار اشتباهي قابل اصلاح شد و ناخواسته از كلماتي در سخنان خود بهره گرفت كه در امور ديپلماسي و در عرف رقابت‌هاي بين‌المللي بين دو كشور (ارمنستان و تركيه) داراي بار معنايي روشني است. ممكن است معاون ميراث فرهنگي رئيس‌جمهور به امر ديپلماسي، حقوق بين‌الملل و عرف مناسبات بين‌المللي آنچنان حساسيت نشان ندهد يا تصور چنين واكنشي از سوي مقامات كشوري كه اكنون يكي از دوست‌ترين دولت‌هاي تهران محسوب مي‌شود، نداشته باشد. اما به هر حال راه‌حل آن است كه براي مسئله، چاره‌جويي شود. قطعا يك اقدام ديپلماتيك با توصيه كارشناسان وزارت خارجه مي‌تواند خاطر مقامات تركيه را از بي‌اهميت بودن و بي‌هدف بودن چنين سخنان يا كلماتي آسوده كند. شبيه آنچه براي حجت‌الاسلام ناطق‌نوري در مسئله بحرين پيش آمد. اما اگر مقامي تصور كند اشتباه خود را مي‌تواند با اشتباه ديگري جبران كند، قطعا از ديد افكار عمومي و نهادهاي كارشناسي و نظارتي كشور به خطا مي‌رود. چگونه ممكن است در شرايطي كه اسرائيل بيشترين نفع از هرگونه تنش در روابط ايران با تركيه را مي‌برد، عامل چنين اشتباهي، ديگران به‌خصوص رسانه اصولگرايي چون تهران‌امروز و ساير رسانه‌هاي اصولگرا را با چوب سربازان رسانه‌اي اسرائيل بزند. آيا ديوار اتهام‌آفريني آنقدر كوتاه شده كه ديگر حتي هشدار نسبت به يك اشتباه ناخواسته ديپلماتيكي كه اگر كنترل نشود، ابعاد جديدي به خود مي‌گيرد ناممكن شده است و در صورت اشاره به آن، عامليت اسرائيل و ديگران نصيب‌شان شود؟ ما بار ديگر با صداي بلند اعلام مي‌كنيم كه در رصد و دروازه‌باني وقايع ديپلماسي كشور قدمي كوتاه نخواهيم گذاشت. همانطور كه حمايت از دستاوردها در ديپلماسي دولت را وظيفه ملي و اصولي خود مي‌دانيم جلوگيري از هرگونه آسيب‌رساني به منافع ملي را نيز وظيفه خود مي‌دانيم. براساس ضرب‌المثل معروف «آن را كه حساب پاك است از محاسبه چه باك است» انتظار بررسي كارشناسي اتهام‌هايي داريم كه به خاطر دفاع از منافع ملي نثارمان شده است. اميدواريم اين تذكر باعث تذكر دلسوزان به‌خصوص مقامات ارشد به مديراني شود كه به جاي بررسي منطقي و واقع‌بينانه يك ماجرا، سعي در فرار رو به جلو دارند.