بازار به اغتشاشگران تودهنی زد

روزنامه متهم به نقش‌آفرینی برخی همکارانش در اغتشاشات، به شکل سربسته از این که بازار، اغتشاشگران را ناکام گذاشته، ابراز ناخرسندی کرد. این ناخرسندی در حالی است که طبیعتاً، طراحان جنگ اقتصادی و تحریم، در پشت صحنه ارعاب در بازار و تلاش برای تعطیلی آن دارند و عجیب است که یک روزنامه داخلی با دشمنان اقتصاد و معیشت ملت ایران همراهی می‌کنند.

روزنامه هم‌میهن، در فردای روزی که طراحان اغتشاشات خواستار تعطیلی بازارها شده بود و مزدوران شرور خود را برای تهدید و ارعاب به برخی بازارها گسیل کرده بودند،‌ تیتر زد: «بازار، غایب بزرگ قرن پانزدهم.»

این روزنامه که توسط کرباسچی (دبیر کل پیشین حزب اشرافی و غربگرای کارگزاران) اداره می‌شود،‌ نوشت: در «انقلاب مشروطه» و در تشکیل «اولین مجلس شورای ملی» جمع کثیری از بازاریان حضور داشتند، ملی شدن صنعت نفت، پیروزی انقلاب و بسیاری حوادث سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر کشور بدون حضور و فعالیت بازاریان قابل تصور نبوده و تحقق‌ناپذیر بوده است، اما طی دهه‌های اخیر اثر چندانی از این قدرت محرک حوادث مهم تاریخ سیاسی کشور ما به چشم نمی‌خورد. چنانچه نه در میان سیاستمداران حاضر در دولت و مجلس و نه در حوادث اعتراضی سال‌های 88، 96 یا 98 جایگاهی برای نقش آن‌ها و اثرگذاری آن‌ها قابل ترسیم نیست. حال سوال این است که بازاریان که تا دهه‌های قبل نقشی اساسی و اثرگذار در تحرکات سیاسی و اعتراضی مردم کشور داشتند؛ این روزها چه می‌کنند؟ پاسخ به این سوال زمانی قابل تبیین و پاسخگویی می‌شود که ارزیابی کنیم چرا با وجود اینکه طی روزهای اخیر اخبار متعددی از اعتصاب و تعطیلی بازارها در نقاط مختلف کشور از کردستان تا خراسان رضوی شنیده می‌شود و حتی از مردم خواسته شده کسبه‌ای را که به نشان اعتراض از باز کردن مغازه‌های خود اجتناب کرده‌اند؛ معرفی کنند اما در نهایت بازار این روزها نه در فضای سیاسی و نه در فضای اجتماعی به دغدغه مهم و اساسی بدل نشده است.

نویسنده هم‌میهن با اشاره به نقش‌آفرینی تعیین کننده بازار در انقلاب اسلامی می‌نویسد: حکومت پهلوی در تلاش بود با گسترش اشکال نوین بازار مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای اثرگذاری این نهاد که به‌شدت قدرت دخل و تصرف در سیاست را یافته بود کاهش دهد، اما این اقدامات جز نارضایتی مردم نتیجه‌ای نداشت. در اعتراض به این اتفاقات اصناف، با دولت همکاری نکردند، در نتیجه وزیر بازرگانی 17 تن از آنان را از عضویت اتاق اصناف تهران، برکنار و بیشتر اتاق‌های اصناف را در سراسر کشور منحل کرد. طی دو سال منتهی به پیروزی انقلاب بازاریان همواره با اعتراضات خیابانی، اعتصابات و تجمعات به همراهی با مردم معترض پرداخته و بازار عملا در کنار روحانیون و طلاب بال دوم این انقلاب را شکل دادند.

هم‌میهن در پایان نوشت: در اعتراضات دی 96 و آبان 98 برخی از کسبه در بازارهای شهرهای مختلف در همراهی با معترضان یا خوف تخریب و آسیب به مغازه‌ها، به تعطیلی مغازه‌های خود پرداخته‌اند و طی روزهای اعتراضی اخیر هم در شهرهای مختلف خبر اعتصاب بازاریان و اعتراضات آنها به میان آمده است. گرچه در عمل اتفاق چندانی نیفتاده است. در نهایت در مقایسه‌ای که می‌توان با نقش‌آفرینی‌های سابق آنها در عرصه سیاسی طی سده اخیر انجام دهیم؛ میزان اثرگذاری آنها به‌شدت تضعیف شده است. تصمیمات پس از پیروزی انقلاب اگرچه بازاریان را عاملی در راستای پیروزی انقلاب می‌داند، اما عرصه کنشگری سیاسی آنها را به حداقل رسانده و همین هم موجب می‌شود که آینده روشنی برای جایگاه این طیف در پهنه سیاسی کشور قابل تصور نباشد. فارغ از اینکه بازار در کدام سوی اعتراضات است، با توجه به عدم استقبال از چهره‌های سیاسی احزاب مدعی نمایندگی این طیف در فضای سیاسی کشور و کم‌رنگ شدن اثرگذاری آنها در تصمیم‌گیری‌های اجتماعی، باید دید فرصتی برای احیای آن در قرن پانزدهم شمسی به وجود می‌آید یا آنها به غایبان بزرگ قرن بدل می‌شوند.

این مطلب در نشریه هم‌میهن در حالی منتشر می‌شود که اشرار اجیر شده از سوی اتاق فرماندهی اغتشاشات در خارج کشور، طی روزهای اخیر سعی کردند با تهدید و ارعاب، آتش‌افروزی و شکستن شیشه برخی مغازه‌ها، کسبه را به زور مجبور به تعطیلی کسب و کار خود کنند!/کیهان