چرا کتاب نمیخوانیم؟
«هفته کتاب فرا رسید تا بار دیگر بسیاری از رسانه ها و افراد در باب آن سخنها گویند، از سرانه کتابخوانی گرفته تا توصیه به خواندن کتاب و فوایدش! اما واقعا چرا ما کتاب نمیخوانیم؟! سوالی که شاید آن را باید در شلوغیهای روزمره، اولویتها، فرهنگ و سبک زندگیمان جستجو کرد، شاید هم باید نیاز کتاب را احساس کنیم و تاثیرش را در وجودمان ببینیم، جهانی از زاویه دیگر را در لابهلای واژهها، سطرها و ورقهایش تجربه کنیم تا حال خوب داشتنش را به نبودنش ترجیح دهیم و آن را جزو لاینفک زندگیمان قرار دهیم.
فاطمه محمدزاده
«هفته کتاب فرا رسید تا بار دیگر بسیاری از رسانه ها و افراد در باب آن سخنها گویند، از سرانه کتابخوانی گرفته تا توصیه به خواندن کتاب و فوایدش! اما واقعا چرا ما کتاب نمیخوانیم؟! سوالی که شاید آن را باید در شلوغیهای روزمره، اولویتها، فرهنگ و سبک زندگیمان جستجو کرد، شاید هم باید نیاز کتاب را احساس کنیم و تاثیرش را در وجودمان ببینیم، جهانی از زاویه دیگر را در لابهلای واژهها، سطرها و ورقهایش تجربه کنیم تا حال خوب داشتنش را به نبودنش ترجیح دهیم و آن را جزو لاینفک زندگیمان قرار دهیم.
گرانی کتاب، مشغله زیاد افراد، مشکلات اقتصادی، اجتماعی و توسعه فضای مجازی ازجمله دلایلی است که عدهای معتقدند موجب شده افراد کتاب کمتری مطالعه کنند، این در حالی است که در کشورهای دیگر قیمت کتاب بالاتر، مشغله کاری افراد در ساعات کاری مفیدی که انجام میدهند بیشتر و فضای مجازی نیز گسترش بیشتری دارد، اما سرانه کتابخوانی در آنجا بالاترست و فرهنگ کتابخوانی در خانواده عمق بیشتری پیدا کرده است.
گرچه در چند سال گذشته رویکرد برخی اقشار به کتابخوانی با تغییرات مثبتی همراه شده است و سرانه مطالعهشان افزایش یافته است اما آمارهای کلی همچنان وضعیت خوبی ندارند. کتاب نخواندن از سوی افراد دلایل مختلفی دارد که در این میان شاید بتوان گفت بخش قابل توجه آن حاصل فرهنگ راحت طلبی است، آنجا که فرد نیاز به دانستن خود را معطوف به توضیحات چند سطری فضای مجازی میکند و به جای خواندن کتاب ترجیح میدهد با جستجوی ساده چکیده موضوع را در چند سطر بخواند و خود را با آن چند سطر دانای آن حوزه تصور کند.
ما در زندگی با دو نوع کتاب خواندن مواجه هستیم مطالعه اجباری که شامل خواندن کتابهای درسی میشود و نوع دیگر، مطالعه اختیاری است که جنبه تفریح دارد و در نتیجه فرهنگ عمومی و سبک زندگی، ممکن است ازسوی افراد انتخاب شود؛ آنچه که در کشورهای غربی و اروپایی درخصوص کتابخوانی مشاهده میکنیم نوع مطالعه یعنی مطالعه اختیاری است که نوعی تفریح سالم برای افراد تلقی میشود.
مسالهای که امروز متاسفانه در جامعه ما شاید جایگاه چندانی ندارد و کتاب خواندن نهتنها از سوی عموم تفریح محسوب نمیشود، بلکه به نوعی کاری انزواگرایانه و عبث تلقی میشود. شاید این امر ریشه در شیوه آموزشی مدارس داشته باشد که در ساعات غیردرسی، افراد ترجیح میدهند، تفریح دیگری داشته باشند.
با این حال فرهنگ کتابخوانی یک شبه ایجاد نمیشود بلکه در نتیجه پروسهای مدتدار است که از سنین کودکی در بازی والدین با کودک و بعدها در مهدکودکها باید آغاز گردد و کودک در حین بازی و شادی از طریق کتاب با دنیای جدیدی آشنا شود تا کمکم به بخشی از زندگی او تبدیل شود.»