متروی اهواز همچنان در ایستگاه نامعلوم

مهر: گسترش لجام گسیخته و بدون نظارت جمعیت و مساحت شهر اهواز در چند سال اخیر، موضوع ترافیک شهر را به حدی رسانده که دارویی غیر از راه اندازی مترو در این کلانشهر باقی نگذاشته است ولی تکمیل متروی اهواز با اما و اگرهای فراوانی روبرو است. طرح متروی اهواز در سال 1380 پس از هشت سال مطالعه به تصویب رسید. در این طرح احداث چهار خط مترو تا سال 1392 در نظر گرفته شده ‌است. شبکه پیشنهادی طرح قطار شهری اهواز شامل چهار خط به طول تقریبی ۴۶ کیلومتر شامل خط شمال شرقی به جنوب غربی (خط شماره یک)، خط شرقی (خط شماره ۲)، خط شمال غربی به جنوب شرقی (خط شماره ۳) و خط غربی (خط شماره ۴) است. خط شماره یک به عنوان اصلی ترین خط از نیروگاه زرگان در شمال شرقی اهواز شروع می‌شود و پس از عبور از میدان‌های اصلی شهر، در منطقه بقایی در جنوب غربی اهواز به انتهای مسیر خود می‌رسد. طول مسیر خط یک بر اساس مصوبه شورای عالی ترافیک کشور ۲۳ کیلومتر و شامل ۲۴ ایستگاه است. همچنین حداکثر زمان سفر از ابتدا تا انتهای مسیر ۴۰ دقیقه برآورد شده است. مترو اهواز در مسیر خط یک متروی اهواز قسمت اعظم مسیر، به صورت زیر زمینی و بخش‌هایی از آن هم، روی زمین احداث خواهد شد. به این منظور مسیر از نیروگاه زرگان تا فلکه فرودگاه به صورت روی زمین و از فلکه فرودگاه تا میدان کارگر در بلوار گلستان زیر زمینی احداث خواهد شد و از آن نقطه تا انتهای مسیر روی زمین خواهد بود. بر اساس پیش بینی‌ها خط یک مترو در ساعت پیک 14 هزار مسافر را در ساعت جابه‌جا خواهد کرد. بر اساس این طرح، تا سال 1400، اهواز نزدیک به ۷۰ کیلومتر مترو خواهد داشت که احداث آن می تواند 102 میلیون یورو صرفه جویی ارزی برای کشور به همراه داشته باشد. عملیات اجرایی ساخت پروژه قطار شهری اهواز سرانجام در اردیبهشت سال 1384 آغاز شد و در اولین گام کلنگ آغاز عملیات اجرایی مسیر یک از میدان فرودگاه تا دروازه (بخش شمالی) و از میدان دانشگاه تا میدان کارگر(بخش جنوبی) به زمین زده شد. اما از همان ابتدای آغاز این پروژه معلوم شد انجام این کار با موانع فراوانی مواجه است که جدی ترین آنها تامین اعتبار 600 میلیون دلاری پروژه است که هر ساله تامین آن با کارشکنی هایی مواجه بوده است چرا که برای تامین اعتبار این ساخت قطار شهری اهواز علاوه بر برخورداری از فاینانس، سه ارگان دیگر یعنی دولت، استانداری خوزستان و شهرداری اهواز نیز باید کمک هایی برای پیشرفت پروژه اختصاص می دادند. با این وجود قرار شد پروژه قطار شهری اهواز در مدت پنج سال از آغاز طرح به طور کامل به پایان برسد و این غول آهنی مسیرهای پر ترافیک و کلافه کننده کلانشهر اهواز را برای مردم این شهر کوتاهتر کند ولی اکنون بیش از پنج سال از آغاز عملیات اجرایی قطار شهری اهواز می گذرد ولی پیشرفت این پروژه به 50 درصد هم نرسیده است. امیدواری همیشگی مدیرعامل قطار شهری در همین خصوص مدیرعامل قطار شهری اهواز با اشاره به تصویب 113 میلیارد تومان اعتبار در سال جاری برای پروژه قطار شهری اهواز گفت: با گذشت سه ماه از این مصوبه، هنوز اعتباری به قطار شهری اهواز اختصاص نیافته و همه در انتظار حل این مسئله هستند. عباس هلاکویی با بیان اینکه 110 میلیارد تومان پیش‌بینی نیاز قطارشهری اهواز در بودجه عمومی امسال دولت بود، اظهار داشت: مسیر اجرای این پروژه به صورتی دنبال شده که در صورت کمبود اعتبارات، یک بخش از پروژه شامل 11 ایستگاه حد فاصل میدان فرودگاه تا دانشگاه تا سال 92 به بهره برداری برسد و مابقی طرح به صورت مرحله به مرحله احداث شود. تحریم ها بی اثر است مدیرعامل قطار شهری اهواز در مورد محدودیت‌هایی که ممکن است در اثر تحریم در حمل و انتقال دستگاه‌های حفار از چین به ایران به‌وجود آید، اظهار داشت: حمل این دستگاه را کشور چین به عهده گرفته؛ ضمنا قرارداد این دستگاه‌ها قبلا بسته شده و مشخصات فنی آن در تما سایت‌ها موجود است. هلاکویی افزود: شرکت سازنده دستگاه‌های TBM برای اهواز، در حال ساخت مجموعا پنج دستگاه حفار است که علاوه بر اهواز دو دستگاه آن مربوط به مشهد و یک دستگاه مربوط به کرج است. عکس تزئینی است وی ادامه داد: با توجه به اینکه دو دستگاه متروی اهواز از نظر ساخت در مراحل جلوتر هستند، در صورتی که مشکلی بود ساخت دیگر دستگاه‌ها متوقف می‌شد. چین دستگاه های TBM را تامین می کند هلاکویی با اشاره به اینکه قرار بود این پروژه با خرید چهار دستگاه TBM کار حفاری تونل را انجام دهد، گفت: علاوه بر دو دستگاهی که در فرانسه ساخته و در چین مونتاژ می‌شوند، پیشنهاد خرید دو دستگاه حفار دیگر به کشور آلمان داده شده بود که به دلیل محدودیت‌ها و مشکلات ارزی فعلا ساخت آنها متوقف شده است. وی اظهار داشت: با دو دستگاهی که از چین ارسال می شود می توان خط یک قطار شهری را در دو بخش اجرا کرد اما عملیات اجرایی یکسال بیشتر طول می‌کشد. مدیرعامل قطار شهری اهواز از آغاز به کار حفاری تونل مترو تا حدود دو ماه آینده خبر داد و گفت: بر اساس برنامه زمانبندی دستگاه حفار به زودی از کشور مونتاژ کننده یعنی چین بارگیری می شود و چهار هفته نیز انتقال آن به خوزستان طول می‌کشد، این در حالی است که مونتاژ یا تولد دوباره آن در اهواز نیز حدود سه هفته طول می‌کشد. تردیدهای همیشگی رئیس شورای شهر اهواز با این وجود رئیس شورای شهر اهواز که همواره منتقد پیشرفت پروژه قطار شهری این شهر انجام این پروژ با این خوشبینی مدیرعال سازمان قطار شهری اهواز را تائید نمی کند و حتی زمان پایان این کار با این اعتبارات قطره چکانی را 20 سال آینده می داند. سید حمید حسن زاده در گفتگو با خبرنگار مهر در اهواز با انتقاد از کسری اعتبارات مصوب تخصیصی به پروژه قطار شهری اهواز در سال 89 گفت: با این اعتبارات اندک تا 20 سال دیگر هم این شهر صاحب قطار شهری نخواهد شد. حسن زاده افزود: قرار بود امسال بیش از 110میلیارد تومان اعتبار دولتی به پروژه قطار شهری اهواز اختصاص یابد که تنها 75 میلیارد و 500 میلیون تومان آن اختصاص یافته است. وی اضافه کرد: قرار است 17میلیارد تومان از 75 میلیارد و 500 میلیون تومانی که به قطار شهری اهواز اختصاص یافته برای خرید واگن در اختیار وزارت کشور قرار گیرد این در حالی است که طبق قرارداد قطار شهری با پیمانکار پروژه، وظیفه تهیه واگن برعهده پیمانکار گذاشته شده و سازمان برنامه و بودجه نباید هزینه واگن ها از بودجه قطار شهری اهواز کم کند. حسن زاده گفت: 20 میلیارد تومان از این میزان اعتبار دولتی نیز باید بابت خرید TBM و تجهیزات مربوطه پرداخت شود، با توجه به تجربه سال گذشته که تنها 68 درصد اعتبارات تخصیص داده شد اگر قرار باشد در سال جاری نیز 70 درصد اعتبارات دولتی قطار شهری اهواز تخصیص داده شود شرایط بسیار نگران کننده خواهد بود. وی ادامه داد: با این اعتبارات اندک دولتی هیچ کاری نمی شود انجام داد و تنها می توان کارگاه را نگه داشت تا پروژه تعطیل نشود. رئیس شورای اسلامی شهر اهواز افزود: با توجه به قول های مساعد رئیس جمهور در سفر به استان در زمینه اعتبارات استانی از استاندار خوزستان و سایر مسئولان درخواست پیگیری موضوع را داریم. بستن بی فایده خیابان نادری حسن زاده گفت: زمانی که قرار به بستن خیابان نادری بود اعضای شورا به این موضوع اعتراض کردند که با توجه به کمبود اعتبارات با مشکل مواجه هستیم و اکنون با توجه به مسدود شدن هسته مرکزی شهر برای ساخت ایستگاه مترو بدیهی است در صورت کم بودن اعتبارات ضایعه بزرگی برای شهر ایجاد می شود. مترو اهواز وی ادامه داد: همچنین با توجه به مصوبه مجلس شورای اسلامی قرار بر این شد که از صندوق ذخیره ارزی مبلغی به پروژه های قطار شهری اختصاص یابد که سهم قطار شهری اهواز 130میلیارد تومان بوده ولی تاکنون چیزی ابلاغ نشده است. امیدواری های نخ نما شده جالب ترین نکته پروژه قطار شهری اهواز که باید امسال به بهره برداری می رسید این است که مدیران عامل مختلف این سازمان همواره از نبود مشکل برای راه اندازی آن سخن گفته اند و اینکه اعتبارات این پروژه از سوی دولت تامین شده است ولی هر بار این وعده های توخالی با عدم اجرای کار و دستیابی به پیشرفت مناسب ثابت می کنند مشکلات فرا روی این پروژه حیاتی در اهواز بیش از حد تصور است. برای نمونه اظهار نظر مدیرعامل سابق سازمان قطار شهری اهواز در اسفندماه سال 1385 برای بازخوانی دوباره جالب خواهد بود. فرماند هاشمی زاده در این خصوص از بهره برداری کامل متروی اهواز تا سه سال آینده( اسفند ماه سال 1388) خبر داد و گفت: مشکلات اجرای پروژه متروی اهواز با اختصاص اعتبار حل شده است! فرامند هاشمی زاده اظهار داشت: پس از دستور اکید رئیس جمهور و تصویب شورای عالی اقتصاد و تامین اعتباری به مبلغ ۶۳۷ میلیون دلار، عملیات اجرایی قطار شهری اهواز وارد مرحله جدیدی شد. وی افزود: با اختصاص این اعتبار موانع اولیه اجرای قطار شهری اهواز رفع شده است و توقع داریم با این روند در برنامه زمان بندی شده به نتیجه برسیم. هاشمی زاده خاطرنشان کرد: جدای از عقد قرارداد، متروی اهواز بیش از ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. به هر حال ترافیک اهواز روز به روز در حال وخیم تر شدن است و کلیه طرح هایی که در این رابطه برای کاهش بار ترافیکی به خصوص در هسته مرکزی شهر انجام شده نتیجه مطلوبی نداشته است به همین دلیل به سرانجام رساندن پروژه قطار شهری اهواز برای رهایی مردم این شهر از این گره کور ترافیک لازم و ضروری به نظر می رسد.