اوکراین! بهخاطر زمستان سرد ما صلح کن
هنری کیسینجر، وزیر خارجه اسبق امریکا اوایل خردادماه امسال گفته بود که اوکراین باید واگذاری بخشی از اراضی را به روسیه پذیرفته و به جنگ پایان دهد؛ صحبتهایی که با واکنشهای گستردهای روبهرو شد و البته او نیز با ارائه توضیحاتی، صحبتهایش را تعدیل کرد. حالا، پس از پنج ماه، رئیسجمهور فرانسه، بدون اینکه درباره تعیین تکلیف چهار منطقه ضمیمه شده اوکراین به روسیه صحبت کند، تلویحاً همان حرفها را تکرار کرده و از اوکراینیها خواسته درباره «زمان» و «شرایط» صلح تصمیم بگیرند.
ظاهراً قیمت چهاربرابری فروش گاز امریکا به اروپا که امانوئل ماکرون روز شنبه از آن صحبت کرد، خیلی بیشتر از چیزی که فرانسویها فکر میکردند به او فشار میآورد. وزرای دفاع فرانسه و انگلیس روز یک شنبه بر سبیل مألوف در کنار وزیر دفاع امریکا یک بیانیه سیاسی صادر و تأکید کردند که «تا هر زمان که طول بکشد» همچنان «به حمایت از تلاشهای اوکراین برای دفاع از خاکش» متعهد هستند؛ بیانیهای که غیبت وزیر دفاع آلمان در آن، نشان داد که مقامهای سیاسی در برلین، چندان از وضعیت جنگ در اوکراین راضی نیستند. در حالی که ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین بهرغم آسیبهای جدی به زیرساختهای کشورش، همچنان بر ادامه جنگ پامیفشارد، تمایلات اروپاییان برای دستیابی به یک راهحل میانه با روسها در حال افزایش است، به خصوص که نشانههایی آشکار از میل روسها به کم کردن شعلههای جنگ به چشم هم میخورد. صحبتهای روز یک شنبه امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه در کنفرانس در رم با هدف ترویج صلح جهانی، نشان داد که پاریس چقدر از تداوم وضعیت کنونی نگران است.
رئیسجمهور فرانسه در سخنرانی خود در رم، از این صحبت کرد که «جنگ منجر به فقر و گرسنگی خواهد شد» و نگرانی خودش از اینکه «جنگ اوکراین زندگیمان در اروپا را تغییر خواهد داد»، مخفی نکرد. ماکرون که روز قبل از سخنرانی رم هم گفته بود امریکا گاز خود را به اروپاییها با قیمتی سه تا چهار برابر بیشتر از قیمت گاز در بازار داخلی خود میفروشد.، روز یک شنبه از اوکراینیها خواست که به به فکر صلح باشند.
ممکن است بعضیها ناراحت شوند
رئیسجمهور فرانسه البته درخواست صلح را به قیمت انرژی برای اروپا گره نزد تا «هوس»اش به صلح منفعتجویی اروپایی تعبیر نشود. ماکرون در عوض، صلح را برای جلوگیری از تخریب بیشتر اوکراین دانست. او برای دلداری به مردم اوکراین گفت: «پایان جنگ بدین معنا نیست که هر کسی که پیروز شود، قدرتمند است» و تأکید کرد که احتمال صلح در اوکراین وجود دارد و همچنین از مردم اوکراین خواست نسبت به زمان و شرایط صلح تصمیم بگیرند. ماکرون گفت: «هنگامی که دولت اوکراین زمان صلح را انتخاب کند، جامعه جهانی در آن زمان آنجا حضور خواهد داشت. من با چنین مفهومی که خنثی ماندن به معنای پذیرش و ترویج مفهوم قدرت است، موافق نیستم.»
ماکرون با خطاب تلویحی به اوکراینیهایی که به گفته او «برای آزادی میجنگند» گفت: «صحبت از صلح یا دعوت به صلح در حال حاضر ممکن است برای افرادی که برای آزادی میجنگند، غیرقابل تحمل به نظر برسد، اما چنین طرز تفکری خیانت به اوکراین است.»
او گفت: «ما از اوکراینیها میخواهیم نسبت به زمان و شرایط صلح تصمیمگیری کنند. صلح به همراه طرف دیگر که امروزه به عنوان دشمن در میز مذاکره تلقی میشود، به دست خواهد آمد و در چنین لحظهای جامعه جهانی آنجا حضور خواهد داشت.»ماکرون در ادامه اضافه کرد: «اجازه ندهیم صلح، گروگان قدرت روسیه شود، اما فقط اگر اوکراینیها تصمیم بگیرند و زمانی که بخواهند، صلح امکان پذیر است.»
تمایل روسها به پایان جنگ
صحبتهای رئیسجمهور فرانسه بعد از آن بیان شده که روز یک شنبه «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در وین بار دیگر بر آمادگی روسیه برای مذاکرات با اوکراین خبر داد. او در پیامی توئیتری نوشت: «بسیاری از کشورهایی که وابسته به ناتو و اتحادیه اروپا نیستند خواستار گفتگوهای صلح میان روسیه و اوکراین هستند.»پیش از او، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه ۲۲ مهرماه گفته بود که ظرف دو هفته فراخوان نیروهای ذخیره را پایان خواهد داد و گفت: «ترکیه، امارات، چین و هند برای انجام گفتوگوی سازنده در خصوص مسائل ضروری تلاش میکنند.»
روز دو شنبه در تازهترین تحول، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه گفت که در یک ماه گذشته پنج بار با همتای روس خود گفتگو داشته و همچنین ارتباط منظمی با رئیسجمهور اوکراین دارد. وزارت دفاع ترکیه هم در بیانیهای اعلام کرد که خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه در تماسی تلفنی با سرگئی شویگو، گفته که ترکیه به تلاشهای خود برای برقراری آتشبس میان روسیه و اوکراین و برقراری صلح بین آنها ادامه خواهد داد. البته مشخص نیست که طرف اوکراینی و همچنین ناتو مایل به صلح هستند یا نه، به خصوص که وزرای دفاع امریکا، فرانسه و انگلیس روز یک شنبه در بیانیهای بر حمایت قاطعانه خود از اوکراین تأکید کرده و گفتند: «ما همچنان به حمایت از تلاشهای اوکراین برای دفاع از خاکش تا هر زمان که طول بکشد، متعهد هستیم.»
با این حال، به نظر میرسد تمایلات در اروپا برای پایان جنگ در حال افزایش است. «چارلز میشل» رئیس شورای اروپا روز دوشنبه گفت که کشورهای اروپایی بهدلیل جنگ اوکراین و روسیه، مجبور به ورود به رقابت تسلیحاتی شدهاند. به نوشته وبگاه «ریانووستی»، وی در اینباره توضیح داد: «من نگرانم که ما هیچ انتخابی در ارتباط با عملیات ویژه روسیه نداشته باشیم. ما بهعنوان کشورهای اروپایی باید مسئولیت امنیت شهروندان خود و نسلهای آینده را بپذیریم. این وضعیت خوبی نیست، ولی ما در یک جهان ایدهآل زندگی نمیکنیم». این مقام اروپایی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا اعلام افزایش چشمگیر بودجه نظامی اتحادیه اروپا و خرید تسلیحات از کشورهای خارج از این اتحادیه باعث رقابت تسلیحاتی نمیشود، اظهار داشت: «اتحادیه اروپا به کار روی مکانیزمی برای تدارکات دفاعی مشترک ادامه میدهد.»
منبع: روزنامه جوان