این بیماری غافلگیرتان نکند!/علائم و نشانه ها

وبا بیماری باکتریایی است و معمولاً از طریق آب آلوده منتشر می‌شود و باعث اسهال شدید و کم آبی بدن شده و در صورت عدم درمان، می‌تواند در عرض چند ساعت کُشنده باشد.این بیماری در مکان‌هایی با سیستم بهداشت ضعیف، پر جمعیت، جنگ زده و یا قحطی زده مانند بخش‌هایی از جنوب آسیا، آفریقا، و آمریکای لاتین بیشتر رایج است.

عوامل خطر ابتلا به وبا عبارتند از

شرایط بد بهداشتی؛در شرایطی که نگهداری از یک محیط بهداشتی از جمله تامین آب سالم مشکل باشد، بیشتر رشد می‌کند. چنین شرایطی برای اردوگاه‌های پناهندگان، کشورهای فقیر  و مناطقی که به دلیل قحطی، جنگ یا بلایای طبیعی آسیب دیده‌اند، مشترک است.

علل بیماری وبا

باکتری ویبریو کلرا که باعث بروز بیماری وبا می‌شود معمولا در آب‌ها و مواد غذایی آلوده به مدفوع یک فرد مبتلا به این عفونت یافت می‌شود. منابع معمول آلوده به عفونت، عبارتند از:

نوشیدنی‌ها و خوراکی‌هایی که توسط فروشنده‌های دوره گرد به فروش می رسد.

منابع آب شهری

یخ ساخته شده از آب شهری

هنگامی که یک شخص با مصرف مواد غذایی و یا آب حاوی باکتری وبا آلوده می‌شود، باکتری در روده  شخص، مواد سمی منتشر کرده و منجر به بروز اسهال شدید می‌شود.

احتمال ابتلا به این بیماری، تنها از طریق تماس بدنی با فرد مبتلا به بیماری وبا، وجود ندارد و این بیماری از طریق پوست و تماس پوستی و یا هوا منتقل نمی‌شود.

سبزیجاتی که به وسیله  فاضلاب‌های انسانی آبیاری می‌شوند

ماهی‌های خام و یا کم پخته شده‌ای که در آب های آلوده به فاضلاب صید شده باشند.

علائم و نشانه‌های وبا

بیشتر افراد در معرض وبا هرگز بیمار نمی‌شوند. در حقیقت در بیشتر موارد، شاید هیچ وقت متوجه نشوید که در معرض آلودگی وبا قرار گرفته‌اید. پس از آلوده شدن، به مدت 7 تا 14 روز در مدفوع خود باکتری‌های وبا را دفع می‌کنید.

وبا معمولاً مانند سایر بیماری‌ها باعث اسهال خفیف تا متوسط ​​می‌شود.

از هر 10 نفر آلوده یک نفر، علائم معمولی را طی دو تا سه روز پس از عفونت ایجاد می‌کنند.

علائم شایع وبا شامل موارد زیر است:

شروع ناگهانی اسهال

استفراغ

حالت تهوع

کم آبی بدن خفیف تا شدید

کم آبی بدن ناشی از وبا معمولاً شدید است و می‌تواند باعث خستگی، بد خلقی، گود افتادگی چشم، خشکی دهان، خشکی پوست، عطش شدید، کاهش خروج ادرار، ضربان قلب نامنظم و فشار خون پایین شود.

کم آبی ممکن است منجر به از بین رفتن مواد معدنی در خون و عدم تعادل الکترولیت شود. اولین نشانه عدم تعادل الکترولیت، گرفتگی شدید عضلات است. این اختلال در نهایت می‌تواند منجر به شوک شود.

باکتری وبا نمی‌تواند در محیط اسیدی زنده بماند و اسید معده اغلب به عنوان دفاع در برابر عفونت عمل می‌کند؛ اما افرادی که سطح اسید معده  پایینی دارند، مانند کودکان و افراد مسن، فاقد این محافظت هستند؛ بنابراین بیشتر در معرض خطر ابتلا به وبا هستند.

کم آبی بدن ناشی از وبا معمولاً شدید است و می‌تواند باعث خستگی، بد خلقی، گود افتادگی چشم، خشکی دهان، خشکی پوست، عطش شدید، کاهش خروج ادرار، ضربان قلب نامنظم و فشار خون پایین شود

گروه خونیO

به دلایلی که کاملاً مشخص نیست، احتمال ابتلا به وبا در افراد دارای گروه خونی O دو برابر بیشتر از افراد دارای گروه‌های خونی دیگر است.

مواجهه خانوادگی

 اگر با فردی که این بیماری را دارد زندگی کنید، در معرض خطر ابتلا به وبا هستید.

علائم وبا در کودکان معمولاً مانند بزرگسالان است. کودکان ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنند:

خواب آلودگی شدید

کما

تشنج

تب

عوارض وبا/شوک و اسهال شدید جدی‌ترین عوارض وبا است

وبا می‌تواند کشنده باشد. در موارد شدید، از دست دادن سریع مایعات و الکترولیت‌ها می‌تواند در حداقل دو یا سه ساعت باعث مرگ شود. حتی در موارد معمولی، در صور‌ت عدم درمان، احتمال مرگ فرد در کمتر از 18 ساعت در اثر کمبود آب بدن و شوک وجود دارد.

شوک و اسهال شدید جدی‌ترین عوارض وبا است. با این حال، ممکن است مشکلات دیگری نیز رخ دهد، مانند:

نارسایی کلیه

قند خون پایین

کمبود پتاسیم

برای پیشگیری از عفونت وبا مطمئین شوید میوه و سبزیجان را با آب آلوده نمی‌شویید و فقط خودتان آن‌ها را آماده می‌کنید.

تشخیص و درمان وبا

پزشک می‌تواند با شناسایی باکتری‌های موجود در یک نمونه مدفوع، بیماری وبا را تأیید کند.

روشهای متداول برای درمان وبا شامل موارد زیر است:

آنتی بیوتیک‌ها

مایع هیدراتاسیون داخل وریدی نمک rehydration خوراکی

مکمل‌های روی

این روش های درمانی باعث جبران مایعات از دست رفته شده و بدن را دوباره هیدراته می‌کنند. همچنین به کاهش مدت زمان اسهال کمک می‌کنند.

اگر قصد مسافرت به محلی را دارید که وبا شایع است، در صورت رعایت موارد زیر احتمال ابتلا به این بیماری پایین می‌آید:

خودداری از مصرف غذای خام یا صدف استفاده از آب معدنی یا آب جوشیده

شستشوی مرتب دست‌ها

عدم مصرف لبنیات

مصرف میوه و سبزیجات خامی که خودتان پوست می‌گیرید

چگونه از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنیم؟

روش صحیح شستشو وگندزدایی سبزیجات

پاک سازی؛ ابتدا سبزیجات را به خوبی پاک کنید و و در آب غوطه ور کنید .بعد از گذشت چند دقیقه سبزی‌ها را از روی آب بیرون کشیده و آبکشی کنید تا مواد زائد و گل و لای آن برطرف شود .

انگل زدایی؛ سبزیجات را در یک ظرف متناسب با میزان سبزی، ریخته و به ازای هر لیتر 3 تا 5 قطره مایع ظرف شویی معمولی به آن اضافه کرده و ظرف را از آب پر کرده و قدری به هم بزنید تا تمام سبزی در داخل کف آب قرار گیرد.

هنگامی که یک شخص با مصرف مواد غذایی و یا آب حاوی باکتری وبا آلوده می‌شود، باکتری در روده  شخص، مواد سمی منتشر کرده و منجر به بروز اسهال شدید می‌شود

مدت 5 دقیقه سبزی را در کف آب نگه دارید، سپس سبزی را از روی کف آب جمع آوری کرده و کف آب را تخلیه کنید. ظرف و سبزی را دوباره با آب سالم شست و شو دهید تا تمام انگلها و باقی مانده مایع ظرف شویی از آنها جدا شوند. نباید ظرف همراه سبزیجات را در آبکش برگردانید؛ زیرا تخم انگل سنگین است و در ته ظرف قرار می‌گیرد.

شست و شو

سبزی ضد عفونی شده را به طور مجدد با آب سالم بشویید تا باقی مانده  مواد گندزدا از آن جدا شود و سپس مصرف کنید.در زمان شستشوی کلم و کاهو، کلم و کاهو باید برگ برگ شوند و همچنین مدنظر داشته باشید که جهت شستشوی میوه نیز حتما پاکسازی و استفاده از مواد ضدعفونی کننده الزامی است.

از آب آشامیدنی سالم استفاده شود

در مناطقی که دسترسی به آب تصفیه شده و لوله کشی وجود ندارد و از آب چاه، تانکرها، آب چشمه‌ها استفاده می‌شود؛ مثل مواقع حوادث غیرمترقبه از جمله زلزله، سیل و جنگ، حتماً قبل از مصرف، آبجوشانده و یا کلرزنی شود ( استفاده از محلول کلر)

از سبزیجات و میوه جات شسته شده و ضدعفونی شده استفاده شود

قبل از تهیه غذا و توزیع غذا، قبل ازخوردن غذا، قبل از دادن شیر یا غذا به کودک حتماً دستها با آب و صابون شسته شود.

دقت کنیم! برای داشتن سلامتی رعایت بهداشت کامل و شست و شوی مواد غذایی و دستها امری ساده اما بسیار با اهمیت است و برای اینکه اسیر بیماری های باکتریایی، عفونی و میکروبی نشویم رعایت این اصل ساده می تواند ما را از گزند چننین بیماری های آزار دهنده ای مصون بدارد.

منبع: فارس