راهنمای کامل انتخاب و خرید میلگرد
چکیده : نحوه انتخاب و خرید میلگرد یکی از عوامل مهمی است که باید قبل از شروع ساخت و ساز و در طول مراحل برنامه‌ریزی هر پروژه ساختمانی در نظر بگیرید. کیفیت میلگرد انتخابی، استحکام، ایمنی و دوام پروژه شما را تضمین می‌کند. در این مقاله به مراحل مهم خرید میلگرد از انتخاب تا مرحله خرید می‌پردازیم.
نحوه انتخاب و خرید میلگرد یکی از عوامل مهمی است که باید قبل از شروع ساخت و ساز و در طول مراحل برنامه‌ریزی هر پروژه ساختمانی در نظر بگیرید. میلگردها معمولاً در ساختمان‌های بتنی و به منظور مسلح کردن بتن و تقویت نیروی کششی بتن مورد استفاده قرار می‌گیرند. ناگفته پیداست کیفیت میلگرد انتخابی، استحکام، ایمنی و دوام پروژه شما را تضمین می‌کند. در این مقاله به مراحل مهم خرید میلگرد از انتخاب تا مرحله خرید می‌پردازیم.
در میلگرد دنبال چه ویژگی‌هایی باشیم؟
ارزیابی کیفیت مهم‌ترین مرحله در انتخاب و خرید میلگرد است و باید مطمئن شوید که کیفیت میلگرد با پروژه شما مطابقت دارد. از این‌رو آشنایی با استانداردهای میلگرد و منابع آن مانند شناسنامه و برگه آنالیز و هم‌چنین جدول اشتال ضروری است.
1. پلاک محصول
بنابراین درگام اول باید اطلاعات مندرج در پلاک نصب شده بر بندیل میلگرد مانند وزن، طول، نوع گرید محصول، تاریخ تولید، شناسه و غیره را با اطلاعات جدول اشتال مقایسه کنید. این پلاک به نوعی هویت میلگرد است و شما قبل از خرید میلگرد نیز می‌توانید این اطلاعات را از تولیدکننده درخواست نمایید.
2. علائم اختصاری حک شده روی میلگرد
علائم اختصاری شامل سه اطلاعات در مورد برند تولیدکننده، روش تولید و نوع آج میلگرد است که به صورت برجسته بر روی محصول حک می‌شود. توجه به علائم اختصاری در هنگام انتخاب و خرید میلگرد، یک روش مهم درتشخیص اصل و تقلبی بودن میلگرد است.
الف- علامت اول معرف نام تولید کننده (شامل چند حرف) است. مثلاً معرف میلگرد ذوب آهن ESCO و برای میلگرد نیشابور KSC است. در این لینک علامت اختصاری همه تولیدکنندگان میلگرد را ببینید.
ب- علامت بعدی نوع محصول و آج میلگرد را مشخص می‌کند که شامل نشانه آج مارپیچی 340 (J)، آج مارپیچی 350(L)، آج جناقی 400 (C)، آج جناغی 420 (H)، آج مرکب 500 (S) و آج مرکب 520 (F) است. در این میان J و L نشانه گرید A2، H و C نشانه گرید A3 و در پایان S و F نشانه گرید A4 است.
ج- علامت پایانی معرف روش تولید میلگرد شامل حرف T که نشان‌دهنده تولید با روش ترمکس (روش خنک کاری) است و یا حرف U که نشان‌دهنده روش آلیاژی درتولید میلگرد می‌شود. علامت A به معنای روش تولید مندرج در شناسنامه محصول است.
بنابراین به عنوان نمونه علامت اختصاری ESCO 16 CU یعنی میلگرد ذوب آهن سایز 16 با آج جناقی نوع 400(c) و روش تولید آلیاژی (u) درگرید A3.
3. برگه آنالیز
این برگه را در هنگام خرید میلگرد می‌توانید از فروشندگان و تولیدکنندگان داخلی درخواست کنید. برگه آنالیز شامل استانداردهای الزامی مربوط به درصد ترکیبات، مقاومت و خصوصیات میلگرد است. این استانداردها به شما در انتخاب و خرید میلگرد مناسب کمک می‌کند تا مطمئن شوید که میلگرد آزمون‌های زیر را پشت سر گذاشته است:
• آزمایش جوش‌پذیری
• استحکام فشاری و کششی
• آزمایش تاشدگی (انعطاف‌پذیری)
به عنوان نمونه در ایران و براساس استاندارد روسی، میلگرد A1 (بدون آج) دارای استحکام کششی 380 و استحکام تسلیم 240 مگاپاسکال، میلگرد گرید A2 (آجدار مارپیچی J) دارای استحکام کششی 500 و استحکام تسلیم 340 مگاپاسکال، میلگرد گرید A3 (آجدار جناقی C) دارای استحکام کششی 600 و استحکام تسلیم 400 مگاپاسکال و میلگرد گرید A4 (آجدار مرکب S) دارای استحکام کششی 650 و استحکام تسلیم 500 مگاپاسکال است.
نکته مهم این است که دو برابر شدن سایز قطر میلگرد باعث دو برابر شدن استحکام آن نمی‌شود. بلکه درجه و گرید فولاد میلگرد، استحکام آن را تعیین می‌کند.
4. انتخاب تعداد، سایز و وزن مناسب
انتخاب سایز و وزن مناسب میلگرد برای اطمینان یافتن از ایمنی ساختمان بسیار مهم است. برای بررسی تعداد استاندارد به محاسبات مهندسی نیاز است اما برای شروع بدانید که سطح مقطع ستون یک مرجع انتخاب برای تعداد میلگرد است. تعداد 4 میلگرد در ستون با سطح مقطع مربع، تعداد 6 میلگرد در ستون با سطح مقطع شش‌ضلعی منتظم، 6 الی 8 میلگرد در سطح مقطع مستطیل و حداقل 6 میلگرد در ستون با سطح مقطع دایره استفاده می‌شود.
در انتخاب سایز میلگرد در ساختمان‌های بتنی حداقل‌های مهندسی وجود دارد. مثلاً برای خاموت میلگرد حداقل سایز 8 میلی‌متر، برای ستون با سطح مقطع مربع و مستطیل حداقل سایز 14 میلی‌متر، برای دایره و چندضلعی حداقل 12 میلی‌متر و برای میلگردهای پیچشی حداقل سایز 10 میلی‌متر است. به طورکلی هر چه سازه بزرگ‌تر باشد، سایز و گرید میلگرد بیشتر است. تولیدکنندگان داخلی، میلگردهایی از سایز 8 الی 40 میلی‌متر تولید می‌کنند. میلگردها در طول 12 متر تولید می‌شوند.
طول میلگردهای تقلبی معمولاً کمتر از طول استاندارد یعنی 12 متر است
5. انواع سایز در میلگردهای آجدار
میلگردهای آجدار دارای سه سایز اسمی، قطر زمینه و قطر خارجی هستند. سایز اسمی همان نمره میلگرد، قطر زمینه همان قطر میلگرد بدون در نظر گرفتن آج و قطر خارجی با درنظرگرفتن آج است. برای تشخیص سایز میلگرد پس از خرید می‌توانید از شابلون یا کولیس استفاده کنید.
6. وزن میلگرد
به عنوان نمونه وزن استاندارد در جدول اشتال برای شاخه 12 متری میلگرد آجدار گرید A3 سایز 8 (kg 74/4) سایز 10(kg 404/7) سایز 12 (kg 656/10) سایز 14 (kg 52/14) سایز 16(kg 96/18) سایز 18 (kg 24) و سایز 20 (kg 64/29) است. واضح است هرچه وزن میلگرد در پلاک محصول از استاندارد جدول اشتال کمتر باشد، کیفیت محصول نیز پایین‌تر خواهد بود. وزن یک فاکتور بسیار مهم در ارزیابی کیفیت و برآورد قیمت میلگرد است.
7. توجه به علائم فیزیکی
مهم‌ترین نشانه ظاهری رنگ میلگرد است. میلگرد مرغوب و تازه تولیدشده رنگی نزدیک به مشکی و خاکستری تیره دارد. هم‌چنین دقت کنید که میلگرد ترک‌خوردگی، یا زدگی و تاب غیرمعمول نداشته باشد.
در حال حاضر میلگرد ذوب آهن باکیفیت‌ترین میلگرد در بازار ایران است.
8. از کجا میلگرد بخریم؟
شما برای خرید میلگرد می‌توانید به کارخانه تولیدکننده، بنگاه‌های کوچک، بورس کالا و شرکت‌های بازرگانی فروش آهن آلات مراجعه کنید.
1. خرید از کارخانه برای مشتریان با حجم بالای خرید میلگرد یک انتخاب مناسب و مقرون به صرفه است، هرچند باید مواردی نظیر همه روزه نبودن عرضه، محدودیت مکانی و فاصله از پروژه شما و برخی مشکلات ارسال و عدم پیگیری سفارش را در نظر بگیرند؛ مانند کارخانه میلگرد نیشابور و میانه که امکان خرید میلگرد به روش مستقیم را برای مشتریان فراهم کرده‌اند.
2. انتخاب و خرید میلگرد از بنگاه به دلیل امکان خرید شاخه‌ای و عدم محدودیت مکانی گزینه مناسبی برای مشتریان با حجم خرید کم است، ولی به دلیل هزینه انبارداری و مقدار کمتر فروش، هزینه تمام‌شده بیشتری برای مشتریان به همراه دارد. در این بخش می‌توان به بنگاه‌های واقع در بازار آهن تهران اشاره کرد.
3. در صورتی که کد بورسی داشته باشید می‌توانید با ارائه پروانه ساختمانی از بورس کالا میلگرد بخرید. پروسه ارائه درخواست تا دریافت محصول معمولاً بیش از چند روز طول می‌کشد. خرید در حجم عمده، بازارسازی، کمبود عرضه نسبت به تقاضا و قیمت‌سازی از مشکلات بورس کالا در ایران است. قیمت روز و کیفیت کالا نیز از موارد مثبت این شیوه است.
4. خرید میلگرد از شرکت‌های بازرگانی به دلیل عدم محدودیت حجمی در خرید میلگرد و امکان انتخاب نزدیک‌ترین انبار می‌تواند برای هر دو گروه از مشتریان انتخاب مناسبی باشد. مشاوره و پیگیری سفارش تا تحویل و امکان برگشت کالا را می‌توان از ویژگی‌های مثبت شرکت‌های بازرگانی آهن آلات صنعتی و ساختمانی دانست. در این میان می‌توان به شرکت فولاد ایرانیان اشاره کرد.
گاهی به دلیل عدم توازن در بازار عرضه و تقاضا ممکن است در هنگام انتخاب و خرید میلگرد با کمبود در هریک از چهار روش بالا مواجه شوید. در مقاله پیش‌بینی عرضه و تقاضای فولاد می‌توانید از نحوه میزان عرضه و تقاضای آهن آلات در سال جاری مطلع شوید.
سخن پایانی
برای انتخاب و خرید میلگرد تنها به دنبال مقایسه قیمت‌ها و انتخاب ارزان‌ترین میلگرد نباشید. اینکه برای آشنایی با استانداردهای ایمنی و کیفیت میلگردها و برندهای تولیدکننده وقت بگذارید، بسیار ارزشمند است. این صرف وقت باعث بادوام و ایمن‌تر شدن ساختمان‌ها و شهرهای‌مان خواهد شد.