بهانه جدیدآمریکا برای زدن زیر میز مذاکرات احیای برجام
در شرایطی که بیم و امیدهای نتایج مذاکرات احیای برجام هر لحظه در تغییر است، طرف آمریکایی با بهانههای مختلف در تلاش است در نتیجه مذاکرات تأثیر بگذارد.
به تازگی خبری در نشریه آمریکایی "لانگ وار ژورنال" منتشر شد که به استناد یک تصویر، مدعی شده بود، برخی سران القاعده و به خصوص جانشین محتمل رهبری این گروه تروریستی در سال ۱۳۹۴ در ایران به سر میبردند.
این ادعا در برخی کانالهای ضدایرانی نیز بازتاب داشت. این کانالها با انتشار این عکس، تاریخ حضور این افراد در ایران را همزمان با ظهور داعش معرفی کردند تا در راستای خط آمریکایی ـ صهیونیستی به نوعی شکلگیری گروه تروریستی داعش را به ایران مرتبط کنند.
این در حالیست که پیش از این نیز ادعای حضور سران القاعده در ایران مطرح شده و از سوی مسئولان ایرانی رد شده بود. در این گزارش این ادعا و پشت پرده طرح آن را بررسی خواهیم کرد.
یک روز پس از کشته شدن رهبر القاعده به دست آمریکا، رسانههای غربی خبری از حضور "سیف العدل" که او را یکی از محتملترین گزینه های جانشینی القاعده میدانند منتشر کردند. اما این خبر روز بعد از آن توسط فداحسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تکذیب شد.
مالکی در گفتوگو با ایسنا این ادعا را یک بحث انحرافی خواند و گفت: حضور سیفالعدل در ایران صحت ندارد. این خبر از طرف بنگاههای خبرپراکنی منتشر شده و کار آمریکاییها است.
طرح ادعاهای دروغ درباره ایران؛ برای فرار از پاسخگویی به افکار عمومی
تلاش رسانههای آمریکایی در اثبات ادعای رابطه ایران و القاعده تازگی ندارد و به دو سال پیش باز میگردد. دولت ترامپ بعد از ترور سردار سلیمانی به شدت از سوی افکار عمومی تحت فشار بود و تلاش میکرد تا اینگونه القا کند که این عملیات تروریستی با برنامهریزی دقیق و پیش بینی عواقب آن انجام شده است. اما افکار عمومی، سردار سلیمانی را شوالیه سفید در مقابل داعش و نماد انقلاب در سراسر منطقه میدانست که این مسئله کار را برای ترامپ سخت میکرد.
بر همین اساس، ادعای اینکه "القاعده در ایران پایگاه دارد"؛ از زبان مایک پمپئو، آن هم دو هفته پیش از آخرین روز حضورش در کاخ سفید مطرح شد تا جریان رسانهای غرب حتی تا دو سال بعد از آن هم درباره این ادعا حرف بزند، تحلیل کند و آن را ابزاری برای فشار علیه ایران قرار دهد.
اما این سخنان همان روزهای ابتدایی پس از مطرح شدن نیز، بی پاسخ نماند و چهرههای سیاسی و مطلع بینالمللی که به حقیقت پشت پرده این ادعا و دلایل آن آگاه بودند، نظرات خود را مطرح کردند که در رسانهها نیز بازتاب داشت. این افراد با زیرسوال بردن ادعای دولت آمریکا مبنی بر ارتباط ایران و القاعده آن را یک اشتباه و "دروغ" خواندند.
به طور مثال "اندرو کوریبکو" تحلیلگر آمریکایی مستقر در مسکو، در تحلیلی در وب سایت شبکه "سی جی تی ان" چین نوشت: "همه ناظران واقع گرا به خوبی میدانند، ایران دشمن القاعده است. کاملاً قابل درک است که چرا دولت ترامپ در آخرین هفته حیات خود چنین روایتی را اشاعه میدهد؛ ادعای این که ایران متحد القاعده است. بی پایه بودن این ادعا کاملاً آشکار است؛ زیرا ایران ثابت کرده که نه تنها متحد آن سازمان تروریستی نبوده، بلکه دشمن آن است."
نلی لاهود، یکی از اعضای ارشد موسسه آمریکای جدید، نیز گفته بود: "اینکه ]القاعده] در ایران حضور داشته باشد عجیب نیست؛ اما این مساله که بخواهد برای طراحی حملات تروریستی با ایران همکاری کند، جای تعجب دارد و بعید است."
ادعایی که کارشناسان آمریکایی هم آن را قبول ندارند!
پشت پرده ادعای ارتباط ایران با گروه تروریستی القاعده، به اتهام قدیمی حکومت آمریکا به ایران در خصوص حمایت از تروریست باز میگردد. دولت آمریکا اولین بار ایران را در سال ۱۹۸۴ به عنوان یک دولت حامی تروریسم شناخت و پس از آن بارها از سوی مقامات این دولت از ایران به عنوان حامی تروریست نام برده شد.
در همه این ادعاها ایران محور شرارت خوانده شده و حتی در گزارش سالانه آمریکا، ایران به بهانه کمک به گروه های مقاومت منطقه در دفاع از سرزمین خود، به بزرگترین مصداق تروریسم حکومتی متهم و از آن به عنوان بدترین دولت حامی تروریسم یاد شده است. این گزارش همچنین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی قدس را «یک گروه تروریستی خارجی» اعلام کرد. این اظهارات علاوه بر اینکه از سوی مسئولان جمهوری اسلامی بی پاسخ نمانده، از سوی کارشناسان آمریکایی نیز مورد نقد قرار گرفته است.
بررسیها نشان میدهد که تفکر مقامات آمریکا از سوی اندیشمندان این کشور مورد هجمه قرار دارد. به طور مثال در سال ۹۶ جمعی از کارشناسان اطلاعات آمریکا خطاب به ترامپ رئیس جمهور وقت ایالات متحده، از اظهارات ضدایرانی وی ابراز نگرانی کرده و آن را قرار دادن آمریکا در لبه آغاز جنگ با ایران خوانده اند. آنها به صراحت اعلام کردهاند که "اکنون عربستان حامی تروریست است نه ایران. "
حضور سران القاعده در ایران؛ بهانه جدید برای زدن زیر میز مذاکرات!
برخی از سیاستمدارانی که ادعای ارتباط ایران و گروههای تروریستی همچون القاعده را رد کرده بودند، در اظهارات خود بر این باورند که این سخنان با توجه به ادعای جو بایدن کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری وقت آمریکا (رئیس جمهور کنونی ایالات متحده) برای احیای برجامی است که سند آن توسط ترامپ پاره شد و آمریکا را برای همیشه زیرفشار یک عدم تعهد و خلف وعده قرار داد.
باربارا اسلاوین، مدیر ابتکار آینده در شورای آتلانتیک، معتقد است: "دولت ترامپ مدام درباره ایران دروغ میگوید و اکنون هم درگیر کارزاری برای دشوار کردن بازگشت به دیپلماسی با ایران برای دولت بایدن است".
اما یکی از شفافترین تحلیلها در زمینه ادعای وزیر امور خارجه آمریکا در خصوص تبدیل شدن ایران به پایگاه القاعده که چند روز پس از آن منتشر شد، در گزارش اندیشکده آمریکایی ریسپانسیبل استیت کرفت به چشم میخورد. این گزارش افشاگری نادرست آمریکا در خصوص ارتباط ایران و القاعده را راهی برای جلوگیری از مذاکره با ایران و احیای برجام میخواند.
این گزارش که به قلم "متیو پتی" تنظیم شده است، ادعای مایک پمپئو را یک اتهام زنی تروریستی و خرابکاری خواند و نوشت: "این، آخرین تلاش وزیر امور خارجه آمریکا در روزهای پایانی فعالیتش برای توجیه حمله نظامی به ایران از طریق اتهام زنی تروریستی یا خرابکاری در تلاش های دیپلماتیک جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب، برای پیوستن مجدد به برجام و ترمیم روابط واشنگتن-تهران بود. دولت ترامپ پیشتر هم چندین مرتبه برای ارتباط دادن ایران به القاعده تلاش کرده بود؛ ادعایی که بیشتر ماهیت سیاسی و دروغین داشت تا ابراز نگرانی امنیتی. پومپئو این آخرین تیر را در تاریکی در حالی رها کرد که کمتر از دو هفته از کارش باقی مانده است."
پتی در ادامه به بیان نظر سیاستمداران میپردازد و از قول "کالین پی. کلارک" مدیر سیاست و تحقیقات در گروه سوفان مینویسد: "از نظر من که واضح است اینطور افشاگری درباره ایران و القاعده، و برچسب افشاگری زدن به ارائه اطلاعات این چنینی، ماهیتی سیاسی دارد. ظاهرًا که تلاشی برای جلوگیری از توانایی دولت بایدن در مذاکره با ایران باشد.» کلارک که در زمینه تروریسم در برابر کنگره شهادت داده و تحلیلگر ائتلاف تحت رهبری آمریکا در افغانستان است، افزود: "القاعده از روابط با ایران سود برده است؛ اما توصیف ایران به عنوان پایگاه جدید این گروه به نظر من نادرست است."
صحت این اظهارات وقتی در کنار ادعای جدید جان بولتن قرار داده میشود، قوت بیشتری مییابد.
جان بولتن مشاور سابق امنیت ملی ایالات متحده آمریکا در گفتوگوی تلویزیونی به ادعای جدیدی مبنی بر تصمیم سپاه پاسداران علیه جان او اشاره کرده و اتهاماتی را متوجه ایران کرد.
بولتون خطاب به مقامهای دولت جو بایدن گفت: "شما نمیتوانید استدلال کنید که ]حکومت ایران] در مسئله تروریسم صداقت ندارد، اما در مسئله برنامه اتمیاش صادق است".
این اظهارات مشاور سابق امنیت ملی آمریکا در شرایطی مطرح میشود که ایران و آمریکا بر سر میز مذاکرات رفع تحریمهای برجام هستند. بولتون در گفتوگوی دیگری با اسکای نیوز نیز گفته بود "باید همه کشورهای جهان، از جمله بریتانیا را که در پی احیای برجام است، نسبت به ماهیت حکومت ایران آگاه کرد".
هراس آمریکا از توافق با ایران
هر چند در دور جدید مذاکرات برجام که پس از ریاست جمهوری جو بایدن آغاز شده، بارها بارقههایی از توافق در پشت درهای بسته اتاق مذاکرات به بیرون درز کرده اما با بهانههای آمریکایی به یأس تبدیل شده است.
بررسیها نشان میدهد زنده کردن ارتباط ایران و القاعده به عنوان یک گروه تروریستی در منطقه خاورمیانه در شرایط کنونی، این گمانه را قوت میبخشد که طرف آمریکایی علی رغم ادعاهای مطرح، برای توافق آمادگی نداشته و برای فرار از آن هر روز یک بهانه جدید مطرح میکند؛ که البته باید اشاره داشت بیانیه اخیر تئوریکای اروپایی در خصوص رفتار ایران در ماجرای برجام نیز موید همین مطلب است./باشگاه خبرنگاران