آژانس؛ یار کمکی تروئیکا و امریکا
خوشحالی زایدالوصف تلآویو از بیانیه ادعایی تروئیکای اروپایی که در آستانه برگزاری نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه ایران منتشر شد، نشان میدهد که فرانسه، آلمان و انگلیس تا چه اندازه در مقام سه کشور اصلی طرف مذاکره با ایران به بیراهه رفتهاند.
مهمترین نمود این رویداد در انتشار بیانیهای دیده شد که درست در حساسترین مرحله مذاکرات وین علیه همکاری ایران با آژانس منتشر شده است. رویکرد این سه کشور اروپایی در ایجاد اتهامات موهوم و بزرگنمایی عملکرد هستهای ایران به گونهای است که با مدلسازی عجیب و غریب به تحلیل و پیگیری تحولات جاری در زمین وین و همچنین روند همکاری ایران و آژانس نشستهاند. این کشورها بدون آنکه احساس مسئولیتی نسبت به تبعات و عواقب انفعال و کمکاری خویش در قبال کارشکنی امریکا در قالب مذاکرات جاری داشته باشند، زبان به مؤاخذه ایران گشودهاند و اینگونه القا میکنند که اساساً این ایران است که با عدم همکاری با آژانس، مسئول توقف گفتوگوها شده است.
آژانس؛ یار کمکی تروئیکا و امریکا
نخستین خطای تحلیلی این کشورها در فقدان اراده و توان لازم به منظور پیگیری اقدامات موازنهای در برابر عهدشکنی برجامی امریکا نمایان شد و خطای دوم اینک در شتابزدگی آنها برای قرار گرفتن در جبهه متحد امریکا و رژیم صهیونیستی برای تحت فشار قرار دادن ایران در مرحله سرنوشتساز مذاکرات دیده میشود. سه کشور اروپایی که در بیانیه خود ادعای عدم شفافسازی ایران پیرامون شماری از مکانهای اعلام نشده را بهانه موضعگیری غیرمتعارف خود قرار داده و در این مسیر راه افراط در پیش گرفتهاند، میکوشند دامنه سیاهکاریشان را از طریق فشار آژانس و تکرار تاریخ یعنی ایجاد فضای تهدید و تصویب قطعنامه و قرار دادن ایران در نقطه فشار به ثمر برسانند. این دستور کار هم جز به این دلیل شکل نگرفته که جمهوری اسلامی در دوره دولت سیزدهم به واسطه دیپلماسی فعال و عملگرایانهاش، مذاکرات وین را به نقطهای رسانده که سوای امریکا همه طرفهای مقابل راهی جز پذیرش آن نمیبینند لذا در چارهاندیشی برای تحقق خواستههای محور امریکایی- اسرائیلی امکانی جز گشودن جبهه جدید فشار بر ایران از طریق آژانس، پیش روی ندارند.
همکاری سازنده تهران و رد ادعای آژانس
ادعای عدم شفافسازی ایران درباره موضوعات ادعایی مورد درخواست آژانس که از سوی اروپا و امریکا به عنوان گره مذاکرات وین عنوان شده، پس از ماهها همکاری سازنده مقامهای سازمان انرژی اتمی با شخص مدیرکل آژانس یعنی «رافائل گروسی» برای ابهامزدایی از موارد مطروحه مورد پیگیری است. دورهای که از سفر اسفندماه سال گذشته «گروسی» به تهران تا خردادماه گذشته با انجام چندین نشست پرسش و پاسخ از سر گذرانده شد اما جالب آنکه مدیرکل آژانس نتایج این نشستها را با مقامهای رژیم صهیونیستی در تلآویو به بحث و بررسی گذاشت که حاصلی جز بیاعتنایی آژانس به همکاری سازنده تهران و تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس در نشست خردادماه علیه ایران نداشت. این چنین بود که مقامهای کشورمان با وجود پیگیری قاطعانه مذاکرات و نشان دادن انعطاف و همکاریشان در بالاترین سطح، پایان سناریوهای جعلی آژانس علیه ایران را به عنوان یکی از خواستههای مهم خود در توافق احتمالی عنوان کردند. خواستهای که بیتردید هدف از آن ممانعت از باز نگه داشتن هرگونه امکانی برای محافل غربی- صهیونیستی برای اتهامزنی دوباره از طریق اسناد واهی و مجعول علیه صنعت هستهای صلحآمیز کشور بود.
تقویت محور امریکایی- اسرائیلی
پاسخ نهایی ایران به پیشنهادات روی میز چنان ابعاد غیرقابل بحثی حتی برای طرفهای اروپایی داشت که آنها ناگزیر شدهاند موضوع همکاری ایران و آژانس پیرامون موضوعات ادعایی را به فرصتی برای تقویت مواضع محور امریکایی- اسرائیلی تبدیل کنند. از این رو سه کشور اروپایی در مواضعی پیشدستانه، دستیابی به هر توافق احتمالی را به حل و فصل کامل مشکلات جاری ایران و آژانس منوط کردهاند. این چنین بود که «یائیر لاپید»، نخستوزیر رژیم موقت صهیونیستی با ذوقزدگی از موضع فرانسه، آلمان و انگلیس در قبال احیای توافق هستهای با ایران قدردانی کرد. او اما با این ادعا که تلآویو در ماههای اخیر گفتوگوهای فشردهای با این کشورها داشته و به آنها اطلاعات جدیدی درخصوص فعالیتهای هستهای ایران در تعدادی از سایتها داده است، عملاً بر این واقعیت صحه گذاشت که پروندههای ادعایی آژانس و شورای حکام علیه ایران تا چه اندازه تحت تأثیر جریانسازی مقامهای صهیونیستی قرار گرفته است.
امروز؛ نشست شورای حکام
همه این تحولات در حالی صورت گرفته است که نشست شورای حکام آژانس از امروز (دوشنبه) در وین آغاز میشود و مدیرکل آژانس در گزارش اخیر خود به شورای حکام مدعی شده که ایران اقدامی برای برطرف کردن ابهام بازرسان درباره سه مکان آلوده به اورانیوم انجام نداده است. آژانس ادعا کرده پس از بررسی و نمونهبرداری محیطی در سه مکان مورد اشاره آثاری از اورانیوم یافته است. در حالی که رسانههای غربی گمانهزنیها پیرامون دستور کار این نشست را با محوریت ایران آغاز کردهاند، یک سخنگوی وزارت خارجه امریکا در گفت وگو با صدای امریکا در مورد بیانیه هشدارآمیز سه کشور اروپایی مدعی شد امریکا نیز با سه کشور اروپایی موافق است که نباید احیای برجام مشروط به مختومه اعلامکردن تحقیقات آژانس پیرامون این موضوعات باشد.
اعتراض مسکو
بیانیه اخیر اروپا علیه ایران چنان تند بود و در ضدیت با فضای حاکم بر روند مذاکرات قرار داشت که روسیه به عنوان یکی از کشورهای طرف مذاکره زبان به انتقاد از آن گشود. «میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در مذاکرات وین در پیامی توئیتری بیانیه سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس درباره ایران را نابهنگام دانست و نوشت: «واقعاً بسیار نابهنگام بود. دقیقاً در لحظه حساس گفتوگوهای وین و در آستانه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی». این دیپلمات روس پیش از این هم نسبت به تصویب هر گونه قطعنامه علیه ایران در نشست پیش روی شورای حکام هشدار داده و آن را اقدامی منفی و غیرسازنده خوانده بود.
اقدام انحرافی
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران بیانیه غیرسازنده سه کشور اروپایی را گامی در مسیر شکست مذاکرات توصیف کرد و گفت که اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، کشورهای صادرکننده این بیانیه باید مسئولیت آن را برعهده بگیرند. ناصر کنعانی در واکنش به بیانیه اروپایی با ابراز تعجب از اینکه در روند تعاملات دیپلماتیک و تبادل پیام بین طرفهای مذاکرهکننده و هماهنگکننده، سه کشور اروپایی در اقدامی انحرافی و به دور از رویکرد نتیجهبخش در مذاکرات، اقدام به صدور چنین بیانیهای کردهاند، افزود: «باعث تأسف است که سه کشور اروپایی با این بیانیه نسنجیده، گام در مسیر رژیم صهیونیستی مبنی بر شکست مذاکرات گذاشتهاند و بدیهی است در صورت تداوم چنین رویکردی، باید مسئولیت نتایج آن را نیز بپذیرند».
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با یادآوری این موضوع که پیشرفت مذاکرات در بسیاری از مقاطع از جمله مقطع اخیر، نتیجه حسن نیت، ابتکارات و ایدههای جمهوری اسلامی ایران بوده است، به طرفهای اروپایی درباره تأثیرپذیری از فضاسازی طرفهای ثالثی که از ابتدا مخالف روند مذاکرات بوده و اکنون نیز با همه توان به دنبال به شکست کشاندن مذاکرات هستند، هشدار داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در واکنش به این بیانیه ضمن توصیه به اروپاییها برای جبران عدم عمل به تعهدات متعدد خود در قبال ملت ایران، آنها را از بهکارگیری زبان تهدید برحذر داشت و تصریح کرد: «شکست حداکثری امریکا در کارزار فشار حداکثری باید درس عبرتی برای همه طرفهایی باشد که ناآگاهانه تصور میکنند تهدید و تحریم میتواند ملت ایران را از پیگیری حداکثری حقوق و تأمین منافع خود بازدارد.»
کنعانی در نهایت تصریح کرد: «ایران همچنان برای نهایی کردن توافق، اراده و آمادگی داشته و بر این اعتقاد است که در صورت وجود اراده لازم و پرهیز از اثرپذیری از فشارهای خارجی، امکان دستیابی سریع به توافق وجود دارد.»
روزنامه ایران