زمان توزیع کالابرگ الکترونیک مشخص شد | با یارانه نقدی خداحافظی کنید
به نظر می‌رسد اقتصاد ایران به دوران حذف یارانه‌های نقدی و تولد دوباره کوپن نزدیک می‌شود.
کالابرگ الکترونیک طرحی برای جایگزینی یارانه است. در ابتدای امسال که یارانه کالاهای اساسی حذف شد و کالاها افزایش قیمت چندبرابری پیدا کردند طرح کالابرگ الکترونیک مطرح شد. کالابرگ الکترونیک همان مصداق کوپن در ابتدای انقلاب است. کالابرگ الکترونیک قرار است به برخی کالاهای اساسی تعلق بگیرد. آیا کالابرگ الکترونیک می تواند جایگزین یارانه نقدی شود؟ آیا این طرح موفق می شود؟
آن‌طور که از اظهارات مقامات می‌توان برداشت کرد، احتمالا طراح کالابرگ الکترونیکی شهریورماه تعیین تکلیف خواهد شد. به نظر می‌رسد دولت بیشتر تحت فشار مجلس به این سمت کشیده شده است و همچنان ترجیح به پرداخت یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی دارد.
براساس آنچه بهارستان‌نشینان بر آن اصرار دارند، دولت باید پرداخت یارانه نقدی را متوقف و به جای آن برای چهار قلم محدود کالای اساسی کالابرگ الکترونیک توزیع کند که قیمت این کالاها نیز باید براساس شهریور سال گذشته باشد.
برهمین اساس طی هفته‌های اخیر دولت و مجلس برای بررسی ابعاد مختلف این موضوع درحال برگزاری جلسات مختلف در سطوح کارشناسی و مسئولان هستند. این در شرایطی است که نظرات مردمی نشان می‌دهد آنها یارانه نقدی را بر کالابرگ ترجیح می‌دهند.
محمدباقر قالیباف، رییس مجلس بیست و سوم مردادماه امسال در جلسه علنی مجلس در پاسخ به سوال نایب رئیس کمیسیون اقتصادی که تاکید کرده بود افزایش قیمت‌ها به صورت لجام گسیخته روزانه افزایش می‌یابد، این در حالیست که کالاهای اساسی باید بر اساس قیمت.های شهریور ۱۴۰۰ به دست دهک های پایین جامعه برسد، تاکید کرده بود: موضع مجلس همان حفظ قیمت سبد خانوارها از طریق کالا برگ مطابق با شهریور سال گذشته است.
در این میان، سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در آخرین اظهار نظر درباره آخرین وضعیت ارائه کالابرگ الکترونیک به جای یارانه نقدی به مردم گفته؛ وزارت رفاه وعده داده است که در شهریور ماه پیشنهاد رسمی کالابرگ الکترونیک را به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه می کند.
وی عنوان کرده: قرار شده است که با توجه به اجرای آزمایشی و پایلوت در برخی نقاط کشور، ایراد این طرح رفع و سپس برای توسعه آن به کل کشور تصمیم گیری شود.
خاندوزی درباره اینکه ارائه کالابرگ به مردم چه زمانی انجام خواهد شد، متذکر شده؛ به نظر می رسد که نتیجه این موضوع در شهریور مشخص شده و قابل اعلام باشد.
طیبه حسینی، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها نیز در در واکنش به پرداخت یارانه بعدی نقدی یا کالایی عنوان کرده، تا زمانی که ابلاغ رسمی صورت نگرفته باشد، یارانه‌ها به صورت نقدی پرداخت می‌شود و هنوز هم ابلاغی صورت نگرفته است.
انتقادها نسبت به کالابرگ الکترونیک
قرار بود از ابتدای شهریور ماه ۱۴۰۱، کالابرگ به جای یارانه نقدی توزیع شود. اما هنوز زیرساخت‌های آن فراهم نیست.
این در شرایطی است که به گفته وزیر اقتصاد، گزارش طرح کالابرگ قرار است تا آخر مرداد ارائه شود. او گفت: «امیدواریم اوایل شهریور ماه بعد از ارائه گزارش، تصمیم نهایی در خصوص جزییات تغییر شیوه پرداخت یارانه‌ها صورت گیرد.»
همچنین طیبه حسینی، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها نیز اعلام کرد هنور ابلاغ رسمی برای توزیع کالابرگ صورت نگرفته است. تا زمانی که ابلاغ رسمی صورت نگیرد، یارانه‌ها به صورت نقدی پرداخت می‌شود.
به نظر می‌رسد این طرح فعلا عملی نیست و شهریور ماه هم پرداخت یارانه‌ها به صورت نقدی باشد. اگر دولت قصد تغییر در روند پرداخت یارانه‌ها را داشته باشد از مهر ماه طرح جدید کلید می‌خورد. (خبرآنلاین)
اکنون بعد از گذشت نزدیک به پنج ماه از سال جدید و پرداخت چهار یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی(متناسب با دهک‌بندی)، بسیاری از مردم نگران چگونگی پرداخت یارانه‌ها و تغییر در رویه فعلی، از نقدی به کالابرگ هستند.
«یارانه نقدی برای مخارج زندگی است»
برخی از مخاطبان تجارت‌نیوز می‌گویند از هزینه‌های خوراکشان می‌زنند تا بتوانند اجاره‌‌خانه، هزینه‌های دارو و درمان، اقساط و یا خرج تحصیل فرزندانشان را بدهند و این‌ها همه از یارانه‌ها تامین می‌شود. اما احتمال قطع آن نگرانی‌های زیادی برای آنها ایجاد کرد.
«یارانه‌ها رو نقدی کنید ما باهاش کرایه خونه می‌دیم. قبلا برای قسط برنامه‌ریزی شد کالابرگ به درد ما نمی‌خوره.»
«این همون کپن‌های قدیم هست، دردی از ما دوا نمی‌کند. ما سیل زده هستیم به پول نیاز داریم.»
«ما با این پول اجاره را پرداخت می‌کنیم. کمی هم به فکر قشر آسیب‌پذیر جامعه باشید.»
«نقدی بدین من چند وقتی مریض بودم پول پیدا نمی‌کردم برم دکتر. الان چند ماهی تحت نظر دکترم. با این پول میرم دکتر پول آزمایشات خیلی هست.»
«هرکسی هرجوری به صلاح زندگیش خرج می‌کنه، شاید یکی می‌خواد گشنه بمونه ولی اجارشو پرداخت کنه. خیلی‌ها جنساشو می‌فروشن که نقد بشه که اونم مشکلات خودش رو داره.»
«نقدی بدید. یکی بچه مریض داره پول نقد می‌خواد با کالابرگ می‌شه بری دکتر!»
برخی دیگر از مخاطبان می‌گویند با جمع شدن یارانه نقدی، بازار خرید و فروش آن رونق می‌گیرد. برخی هم این را مقدمه‌ای برای جمع شدن پرداخت یارانه‌ها می‌دانند.
«اگه کالابرگ بدین باید بفروشیم. دوباره بساط دلال‌ها رونق می‌گیره، کالابرگ مردم را فقیرتر می‌کند.»
«دولت می‌خواد کالابرگ بده، چند سال دیگه اونم قطع کنه. مثل سبد کالا که قطع شد، مثل پول نان که احمدی‌نژاد می‌داد، مثل پول بنزین. همه رو قطع کردن این یارانه رو هم می‌خوان با این بهونه قطع کنند.»
«اول یارانه دادن، عوض می‌کنن کالابرگ می‌دن، بعد اونم قطع می‌کنن.»
«دولت کمبود بودجه داره می‌خواد یارانه‌هارو جمع کنه.»
سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد درباره سرانجام کالابرگ الکترونیکی در راستای مردمی‌سازی یارانه‌ها اظهار داشت: قرار است اوایل شهریورماه گزارش اینکه چقدر بسترهای فنی این اقدام برای اجرا در سراسر کشور آماده شده است توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دستگاه‌های متولی به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه شود.
وی افزود: پس از آن تصمیم‌گیری خواهد شد که آیا اجرای آن از شهریورماه و یا مهرماه و یا چه زمانی آغاز می‌شود؟ اما تا زمان دقیق تعیین نشده باشد، نمی‌توان در این‌باره اظهارنظر و اطلاع‌رسانی داشت.
دولت برای حمایت از اقشار ضعیف، جلوگیری از رانت و همچنین عادلانه‌سازی یارانه‌ها اعلام کرد که شیوه پرداخت یارانه و اختصاص ارز 4200 تومانی را تغییر داده و مقرر کرد یارانه به‌جای واردکننده، به انتهای زنجیره یعنی مردم داده شود.
دولت در این راستا از نیمه‌ی اردیبهشت‌ماه امسال مبالغ 300،200 و 400 هزار تومانی را به‌عنوان یارانه نقدی متناسب با دهک‌بندی‌ها به‌صورت ماهانه به مردم پرداخت کرد. مسئولان دولتی اعلام کرده‌اند که قرار است اعتباری را در قالب کالابرگ الکترونیکی در اختیار مردم قرار دهند اما به‌گفته‌ی دولت، تا زمانی که زیرساخت این اقدام فراهم شود پرداخت یارانه نقدی ادامه خواهد داشت.