انتقاد روسیه از لحن اتحادیه اروپا درباره مذاکرات وین
وزارت خارجه روسیه از اظهارات سخنگوی اتحادیه اروپا که مدعی شده ایران یا بایستی متن فعلی در مذاکرات وین را بپذیرد و یا مذاکرات را شکست‌خورده بداند انتقاد کرد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین با استناد به بیانیه‌ای از وزارت خارجه روسیه از لحن روزگویانه مقام‌های اتحادیه اروپا درباره مذاکرات رفع تحریم‌های ایران انتقاد کرد.
اولیانوف در توییتر نوشت: «وزارت خارجه روسیه: طبق گفته سخنگوی اتحادیه اروپا طرف‌های مشارکت‌کننده در گفت‌وگوهای وین با این انتخاب مواجه هستند که یا متن فعلی را بپذیرند و یا اینکه بدانند که گفت‌وگوها شکست خورده است. کمیسیون مشترک برجام به هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا اجازه نداده اظهارات اینچنینی مطرح کند.»
خبرگزاری ایتارتاس هم به نقل از «ایوان نیچایف»، معاون سخنگوی وزارت خارجه روسیه نوشته روسیه بارها هشدار داده است که لحن اولتیماتوم در موضوعی با این درجه از حساسیت کارساز نخواهد بود.
این مقام وزارت خارجه روسیه در بخش دیگری از اظهاراتش تصریح کرده مسکو شاهد تعهد همه طرف‌های برجام برای احیای این توافق هسته‌ای است.
نیچایف گفت: «ما می‌توانیم تعهد همه طرف‌های برجام از جمله ایالات متحده برای هماهنگ کردن تصمیم‌های کمیسیون مشترک جهت بازگرداندن برجام به چارچوب‌های زمانی اصلی را مشاهده کنیم.»
وی گفت که دور جدید مذاکرت غیرمستقیم میان هیئت‌های ایران و آمریکا به ارائه بسته جدیدی از تصمیم‌های کمیسیون مشترک منتهی شد که پیش‌نویس آن توسط هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا تهیه شد. وی تصریح کرد: «این سند در حال بررسی دقیق در پایتخت‌ها است.»
نیچایف اضافه کرد: «کار بر روی بسته این پیش‌نویس که هدفش احیای برجام است هنگامی به پایان خواهد رسید که منافع همه طرف‌های درگیر در این فرایند به نحو شایسته در نظر گرفته شوند. فرض ما این است که واشنگتن، بروکسل و سایر طرف‌های اروپایی درک می‌کنند که نظر ما این است که گشایش در گفت‌وگوها کاملاً ممکن است. هیچ اختلاف لاینحل میان بازیگران اصلی وجود ندارد.»
دور جدید مذاکرات رفع تحریم‌های ایران پس از وقفه‌ای پنج ماهه از پنجشنبه گذشته، ۱۳ مردادماه در شهر وین آغاز شد. این مذاکرات به مدت چهار روز ادامه داشت و روز دوشنبه ۱۷ مرداد با پرواز هیئت‌های شرکت‌کننده به پایتخت‌ها به پایان رسید.
برگزاری این دور از مذاکرات پس از آن صورت گرفت که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقاله‌ای در روزنامه فایننشال‌تایمز مدعی شده بود بسته پیشنهادی جدیدی روی میز گذاشته که حاوی راهکارهای به‌روز‌شده‌ای در خصوص رفع تحریم‌ها و گام‌های هسته‌ای ایران است.
بعد از اتمام دور جدید مذاکرات، مقام‌های آمریکا و اتحادیه اروپا مدعی شدند که یک «متن نهایی» به همه طرف‌ها ارائه شده که قابل تغییر نخواهد بود و بایستی یا پذیرفته شود و یا شکست مذاکرات اعلام شود. این ادعا از سوی یک مقام وزارت خارجه ایران رد و اعلام شد: «با توجه به ادامه بحث‌ها درباره چند موضوع مهم باقی‌مانده، هنوز در مرحله‌ای قرار نداریم که از نهایی شدن متن توافق در وین سخن بگوییم».
این مقام ایرانی افزود: «در چهار روز گذشته مذاکرات فشرده‌ای در خصوص چند موضوع باقی‌مانده برای اطمینان از تامین ملاحظات و نگرانی‌های کشورمان برگزار شد. در جریان این گفت‌وگوها ما مواضع خود را با طرف‌های مقابل به اشتراک گذاشتیم و در برخی موضوعات نیز پیشرفت‌های نسبی حاصل شد. بدون تردید اصل اساسی برای ما حراست از حقوق و تأمین منافع ملت ایران است. احقاق این حقوق و تامین منافع و تضمین اجرای پایدار تعهدات طرف مقابل و جلوگیری از تکرار رفتارهای غیرقانونی آمریکا دغدغه جدی تیم مذاکره‌کننده است. »
تحلیلگران می‌گویند برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بی‌میلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام در ماه‌های گذشته بوده است.
بایدن در شرایطی سال ۲۰۲۱ بر سر کار آمد که سیاست فشار حداکثری علیه ایران در دستیابی به اهدافش ناکام مانده بود. این سیاست علاوه بر ناکامی در شکل دادن به یک توافق هسته‌ای جدید، باعث ایجاد تفرقه در روابط میان کشورهای دو سوی آتلانتیک، به خطر افتادن اثربخشی نظام تحریم‌ها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی سیاست خارجی آمریکا و مهم‌تر از همه تقویت جریان استکبارستیز در ایران منجر شده بود.
جمهوری اسلامی ایران دو مقوله «راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها» و «اخذ تضمین در خصوص ماندگاری برجام» را اصلی‌ترین مطالبه خود در مذاکرات رفع تحریم‌ها قرار داده و تأکید کرده که تنها بازگشت به قرارداد دوجانبه‌ای که در ازای برخی محدودیت‌ها نفع ملموس اقتصادی برای ملت ایران به همراه داشته باشد را منطقی می‌داند و آن را می‌پذیرد./فارس