شبکه سایه ها پاسخ می دهد ؛
چرا دشمن موفق به استحاله انقلاب اسلامی نشد؟
کارشناسان مسائل سیاسی با حضور در رادیو گفتوگو با تشریح نفوذ در لایه های تصمیم گیر ، علل عدم کامیابی دشمن در استحاله انقلاب اسلامی را برشمردند.
در سال ۱۳۵۷ و همزمان با رخداد انقلاب اسلامی ، دشمن عملیات نفوذ خود را آغاز نمود از قضیه آیت اله شریعتمداری و کودتای نوژه تا به قدرت رسیدن دولت موقت و ریاست جمهوری بنی صدر ، جریان منافقین و سایر نفوذی های دیگر ، با انگیزه براندازی در مرکز عملیات رخنه دشمن به بازی گرفته شدند.پس از آن با تمرکز بر استحاله انقلاب اسلامی فعالیت خود را ساماندهی نمودند که نتیجه آن از حلقه کیان تا فتنه ۸۸در نهایت به آشوب و بحران های براندازانه سال های ۷۸ تا ۸۸ ختم شد که ناکام ماندند. اکنون نیز در پرتو نفوذ جریانی و شیوه های نوین رخنه تلاش می نمایند تا در عرصه های تصمیم گیر و تصمیم ساز نظام اسلامی حضوری فعال داشته باشند.
جریان نفوذ با انگیزه براندازی نظام جمهوری اسلامی با شیوه های نفوذ فردی و جریانی ، استحاله و در نهایت تغییر قوه محاسباتی نظام اسلامی در پی اهداف و منافع خویشند. طبعا همانگونه در بستر هوشیاری داعیانه امامین انقلاب و بصیرت ملت ایران فرآیند نفوذ ناکام ماند اکنون نیز نیازمند دقت کافی برای خنثی سازی برنامه های آنها هستیم. از این رو برنامه « شبکه سایه ها » در این قسمت انگیزه ها و شیوه های نفوذ سیاسی دشمن در عرصه انقلاب اسلامی را مورد بررسی قرار می دهد . در این برنامه دکتر محمدسجاد واعظ ، کارشناس مسائل سیاسی و اجتماعی و دکتر ناصر ترابی ، استاد دانشگاه و مدیر اندیشکده جهادی به بحث و گفتگو پرداختند .
** آقای واعظ ، با گذشت زمان ، نفوذ در انقلاب اسلامی شکل های متفاوت تری به خود گرفت و در عرصه های تازه ای دیده شد. مهمترین انگیزه و هدف جریان نفوذ در انقلاب اسلامی چیست ؟
برای اینکه این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم ابتدا باید انقلاب را توصیف کنیم و آن شاخص هایی که موجب می شود انقلاب از شورش تفکیک شود مورد بررسی قرار گیرد. در یک چارچوب کلی ، انقلاب انرژی رهاشده ملتی است که عقب ماندگی و ستم را مانع رشد و بالندگی خود می دانند و دست به کاری می زنند که انقلاب نامیده می شود . هنگامی که این پدیده رخ می دهد یک انرژی و پتانسل بالا با خود به همراه می آورد . قطعا آنهایی که نظم نوین جهانی را مدیریت می کنند با الگوی جدید که می خواهد بر سکوی قدرت بنشیند مقابله می کنند .یکی از ابزارهای مقابله با این پتانسیل ، نفوذ در لایه های مختلف انقلاب است. آنها تلاش می کنند از راه های مختلف مانند حذف افراد خاص از یک جایگاه و جایگزین کردن افراد دیگر ، به نوعی سرعت رشد توسعه انقلاب را بگیرند و حتی زمینه عقب گرد و پسرفت را فراهم کنند.
* خواص جامعه از عوام پیشی گرفته اند
** آقای ترابی ، چرا هدف و انگیزه اصلی دشمن از نفوذ ، استحاله انقلاب اسلامی است و چرا با استفاده از تمام شگردها و روش هایی که در ۴۳ سال اخیر به کار بردند موفق نشدند؟
ابتدا لازم می دانم از رسانه ملی تشکر کنم که موضوع نفوذ را حزبی و جناحی ندیدند و با وجود روی کار آمدن دولت و تیم جدید این موضوع را تمام شده ندانستند .باید به این موضوع توجه کنیم که نفوذ یک پدیده جدی است و مربوط به یک دولت یا دوره ای از مجلس شورای اسلامی نیست. برای پاسخ به این پرسش که چرا طرف مقابل هنوز موفق نشده است باید به این نکته تاکید کرد که گرچه دشمن موفق به استحاله و انحراف انقلاب در سطح کلی و بنیادین نشده است اما باید بپذیریم که ضربات سختی بر پیکر نظام وارد کرده است. در واقع نفوذ به خصوص در حوزه تاکتیک ها بی نتیجه نبوده است.
یکی از دلایل عدم کامیابی دشمن در براندازی و استحاله ، نحوه شکل گیری انقلاب بود . انقلاب اسلامی یک پدیده خادق العاده و شبیه معجزه بود که کمتر کسی وقوع آن را پیش بینی و باور می کرد. طرف مقابل سرمایه گذاری بزرگی در طبقه خواص جامعه داشته اند تا بتوانند تاثیرگذاری بیشتری داشته باشند.
یکی دیگر از ویژگی های انقلاب که مانع استحاله شده این است که عوام جامعه از خواص آن پیشی گرفته اند و جمعیت میلیونی ما به فهمی رسیده اند که اگر در خواص نفوذ صورت گیرد و منجر به سقوط آنها شود شاید بخشی از جامعه ضربه و آسیب ببیند اما مردم ما به دانش و بصیرتی رسیده اند که فهم عمیق تری نسبت به مسائل دارند و توطئه ها را خنثی می کنند. البته این موضوع به این معنا نیست که زحمات و خدمات نیروهای نظامی ، امنیتی و اطلاعاتی تاثیری در حفاظت از نظام نداشته است اما می توان گفت مهمترین عامل مردم هستند.
* نفوذ فرهنگی قابل انسداد نیست
** آقای واعظ ، تصویری که اکنون از هدف و انگیزه جریان نفوذ ترسیم شد بیانگر این است که طرف مقابل گرچه توانسته با عملیات مختلف به موفقیت هایی دست پیدا کند اما هدف اصلی که استحاله و از بین بردن شالوده نظام است ، محقق نشده است. نفوذ یک پدیده نرم است و تشخیص و مبارزه با آن بسیار مشکل و پیچیده است. از نظر شما دشمن چگونه از تکنیک ها و روش های مختلف نفوذ اعم از فردی ، جریانی و استحاله به صورت ترکیبی بهره بهره برده است؟
همان طور که پیش تر عنوان شد ، انقلاب دارای یک انرژی بسیار بالاست که پس از پیروزی رها می شود . پس از این رویداد ، سیر حرکتی که میخواهد به فضای جهانی و نظام بین الملل نظم ببخشد وارد میدان می شود و تلاش می کند از پیشرفت انقلاب جلوگیری کند. درواقع هر جا که انقلاب برای خود حرف نو برای دنیا سخن تازه ای دارد ، ابر قدرتها به مقابله بر می خیزند.
هر یک از شاخص ها و ویژگی های انقلاب در نفوذ دارای پرونده خاص هستند یعنی نفوذ در ابعاد گوناگون فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی و امنیتی رخ می دهد . مهمترین نوع نفوذ که دشمن بسیار بر آن تمرکز دارد و مقام معظم رهبری همواره در سخنان خود به آن اشاره و تاکید داشته اند ، نفوذ فرهنگی است چرا که از همه نرم تر و موثرتر است . در نفوذ اقتصادی پس از مدتی دست های پشت پرده آشکار می شود و جریان انقلاب در برابر آن می ایستد اما در جرین نفوذ فرهنگی نمی توان فرد خاص یا جریانی را در نظر گرفت و به هبچ وجه قابل انسداد نیست . از این رو افرادی که در خصوص مقابله با نفوذ در کشور پژوهش و فعالیت می کنند باید به این حوزه توجه ویژه داشته باشند.
* یهود یکی از بزرگترین مقصدهای نفوذ در تاریخ
** شیوه ها و شگردهای نفوذ مدام به روز می شوند و امروز با ظهور فضای مجازی در قالب شبکه های اجتماعی گسترده تر شده است . شبکه نفوذ در این فضا به گونه ای عمل می کند که در آن واحد یک سوژه مورد هدف همه سایت ها و کانال ها قرار می گیرد و همه درباره آن برنامه سازی و تولید محتوا می کنند ، گویی همه این رسانه ها یک تحریریه مشترک دارند . در این شرایط نوعی نفوذ رقم می خورد که در ان تصویر ذهنی مخاطب سازماندهی می شود و عناصر تصمیم گیر و تصمیم ساز کشور را با موضوعی درگیر کنند که اهمیت زیادی ندارد . آقای ترابی لطفا در مورد این شیوه های نوین سخن بگویید.
برای شناخت نفوذ باید ریشه های آن را در تاریخ بررسی کنیم . نفوذ مسئله جدیدی نیست که ادعا کنیم در 40 سال اخیر به آن دچار شده ایم . پیشینه این پدیده به اندازه تاریخ بشریت است از جنگ ها و افسانه هایی چون اسب تراوا تا داستان های حقیقی مانند نفوذ در یهود و انحراف آن توسط جریان صهیونیسم .
* الگوها و خط مشی ها در نفوذ یکسانند
در چهل سال گذشته درباره بررسی موضوع نفوذ هم دچار نفوذ شده ایم یعنی عده ای نفوذی نمی خواهند ما به این موضوع مهم بپردازیم . متاسفانه ما به روش ها ، بنیان ها ، خاستگاه ، الگو ها و خط مشی های نفوذ به صورت مفصل و آکادمیک نپرداخته ایم . در حوزه نفوذ خط مشی ها و الگوهای ثابتی وجود دارد و مدل ها یکسانند اما شیوه ها نسبت به شرایط تغییر می کنند . حتی گاهی شیوه ها هم قدیمی است اما تاثیر گذار است .
در تصویرسازی ذهنیجریان انقلاب که در نقطه مقابل نفوذ قرار دارد می توان به عکس شهید حججی اشاره کرد که در میان مردم محبوب شد و شاهد تشییع پیکر باشکوه ایشان در شهرهای مختلف بودیم .در واقع یک عکس پیام بسیار عمیقی منتقل کرد چرا که ریشه در 1400 سال تاریخ تشیع ، اندیشه و تاریخ ما دارد . گاهی این پیام ها و تصاویر بسیار از افراد جامعه را متحول می کند. فرق جریان انقلاب با جریان مقابل این است که ما در سمت حق ایستاده ایم و چون بر اساس فطرت سخن میگوییم با سرعت بیشتری بر قلب ها تاثیر می گذارد اما طرف مقابل باید از هزاران ترفند شیطانی استفاده کند تا از یک عکس یا کلیپ بر ذهن مخاطب اثر بگذارد.
* نفوذ در سطح تصمیم سازی و تصمیم گیری
** آقای واعظ ، لطفا درباره نفوذ در لایه تصمیم گیری که شامل ارائه اطلاعات نادرست به مدیران ارشد ، حضور عناصر نفوذی در میان مسئولان و تصویرسازی برای مدیران تصمیم است توضیح دهید.
تاریخ انقلاب اسلامی پر از حضور افراد نفوذی بر مسند قدرت است که تصمیمات عجیب آنها در بزنگاه ها می توانست کشور را دچار بلاها و گرفتاری های بسیار بزرگ کند . نمونه بارز آن بنی صدر بود که در بهترین حالت می توان گفت اشتباهی در این جایگاه قرار گرفته است .
نمونه ای از نفوذ در این زمینه می توان به هسته ای شدن کشور اشاره کرد. در سال هایی که مذاکرات صورت میگرفت زمانی که گزارشگر از مردم درباره انرژی هسته ای می پرسید آنها معتقد بودند در شرایط فعلی ما چیزهای مهمتری در کشور داریم و می توانیم برق را از سدهای کشور تامین کنیم . این تفکر که توسط شبکه نفوذ در ذهن مردم نهادینه شد موجب شد انرژی ازاد شده در انقلاب که برای هسته ای شدن ایران بود با نفوذ در سطح تصمیم گیرو تصمیم ساز تلف شد و پروژه ای که قرار بود بر اساس آن انرژی هسته ای ، برق به شبکه تزریق کند با شکست مواجه شد . در حال حاضر نیاز کشور به انرژی روز به روز بیشتر می شود و ما در آنها روزها می توانستیم با زبان وادبیاتی که مردم درک میکنند آنها را از نفوذ و آینده ای که در حوزه انرژی داریم آگاه می کردیم.
* نفوذ جریانی خطرناکترین نوع نفوذ است
** آقای ترابی ، در چند سال اخیر کشور خسارت های زیادی در حوزه نفوذ جریانی پرداخت کرده است . حوزه های مختلف مورد هدف نفوذ بوده اما این روزها تمرکز دشمن بر اصناف افزایش یافته است و تلاش می کنند که صنف ها را در بخش های مختلف جامعه تحریک کنند. نفوذ جریانی چیست و چطور باید با آن مقابله کرد ؟
نفوذ جریانی یا فکری خطرناکترین نوع است . برای آن که یک اندیشه به جریان تبدیل شود باید پنج مرحله را طی کند ، مرحله نخست تولید اندیشه ، مرحله دوم تولید گفتمان ، مرحله سوم کات سازی ، مرحله چهارم موج سازی و گام نهایی جریان است .
نفوذ جریانی در یک مدل جدید که این روزها دیده می شود ، نفوذ به اندیشه و گفتمان است . در این حوزه بیوت مراجع ، مسئولین تصمیم گیر باید مراقب افراد نزدیک خود باشند که چه کسانی برای آنها تصمیم سازی می کنند . باور من این است که دشمن در حال برنامه ریزی است تا به هر گفتمانی که اصیل انقلاب است و رهبری پای آن ایستاده اند ، ضربه بزند. در این نفوذ جریانی آدم کوتوله ها می توانند ضرباتی وارد کنند که بسیار خطرناک باشد. سوال این است که چرا دستگاه صیانتی و حفاظتی این فضا را بررسی نمی کنند.نتیجه این بی توجهی شکل گیری بحران و درگیری و ایجاد هزینه برای جایگاه ولایت است.
گفتنی است ، رادیو گفتوگو می کوشد در قاب مجموعه برنامه «شبکه سایه ها » خط نفوذ در کشور را مورد بررسی و تبیین قرار بدهد. در این برنامه مبانی نفوذ، جریان شناسی، ابعاد ، آثار و راه های مقابله با آن تشریح می شود. از مجرای این کوشش، دست کم مخاطبان این رسانه، نسبت به شاخص های مختلف شناخت عرصه ها، مجاری و ابعاد نفوذ آشناتر خواهند شد و نوعی آگاهی بخشی اجتماعی در مقابله با جریان نفوذ در جامعه شکل خواهد گرفت.