بی‌تفاوتی بازار ارز به اخبار سفر بایدن به منطقه

هر چند در گذشته بازار‌های داخلی با اخم‌ها و لبخند‌هایی که در حوزه توافق هسته‌ای رد‌و‌بدل می‌شد، نوسان قابل ملاحظه‌ای را تجربه می‌کرد، به شکلی که گاه در یک روز نرخ ارز و طلا چنان صعود و نزول پیدا می‌کرد که روز بعدش به تیتر اصلی اغلب رسانه‌های داخلی و خارجی تبدیل می‌شد، اما به نظر می‌رسد اقتصاد ایران دیگر کم‌کم حساب و کتاب خود را از موضوع برجام جدا کرده، شاید به همین دلیل است که بازار‌های داخلی ایران به ویژه ارز واکنش چندانی به اخبار مرتبط با سفر بایدن به منطقه و حواشی آن که بیم و امید‌ها به احیای برجام را تحت تأثیر قرار می‌دهد، نشان نداد.

اگر کمی به گذشته برگردیم، حتماً به خاطر خواهیم آورد که با یک تلنگر خبری کوچک از برجام، چطور بازارهایی، چون ارز و طلا در ایران با نوسان‌های شدید مواجه می‌شد، آری مسئله توافق هسته‌ای ایران با سایر کشور‌های مرتبط در این توافق چنان به رویداد‌های جاری و آتی اقتصاد ایران گره خورده بود که برخی کارشناسان اقتصادی همان زمان نیز نسبت به تبعات منفی ارتباط دادن هر چیز در کشور به توافق هسته‌ای هشدار می‌دادند.

دولت‌های یازدهم و دوازدهم از آنجا که تمام تخم‌مرغ‌های خود را در سبد برجام قرار داده بودند و پلن دیگری برای بهبود وضعیت اقتصاد ایران و افزایش رفاه عمومی نداشتند، بی‌تفاوت به هشدار کارشناسان اقتصادی و علوم سیاسی دلسوز عزم خود را جزم کرده بودند به هر قیمت ممکن از برجام دست نکشند، طرف‌های مقابل نیز با فهم و درک این موضوع، حد یقفی برای امتیاز‌گیری از ایران برای خود متصور نبودند تا اینکه با بلند شدن صدا‌های دیگر در ایران سیگنال‌هایی ارسال شد که کم‌کم تصورات آن‌ها با محدودیت‌هایی مواجه شد.

وقتی طرف‌های غربی به وضوح می‌دیدند دولت وقت صراحتاً همه چیز را به سرنوشت برجام گره زده است، با اخم‌ها و لبخند‌های خود بیم و امید‌ها پیرامون سرنوشت برجام را دچار تغییر می‌کردند، از همین رو می‌دیدیم که تنها در یک دوره کوتاه به یک باره نرخ دلار در بازار داخلی از محدوده ۲۳ هزار تومان به بیش از ۳۳ هزار تومان افزایش می‌یافت و به همین نسبت بازار‌های مرتبط با نرخ ارز دچار نوسان می‌شد.

هر چند در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به دلیل نگاه خوشبینانه به طرف‌های غربی تصور شد برجام یک توافق پایدار است و به همین دلیل دولت در رشد هزینه‌های جاری کشور و ایجاد بدهی و کسری بودجه زیاده‌روی کرد، اما گذر زمان نشان داد با توافق برجام صرفاً با تغییر یک رئیس‌جمهور در امریکا دستخوش تغییرات ماهوی شدید می‌شود، به شکلی که اصلی‌ترین طرف توافق به طور کل از توافق خارج می‌شود.

دولتمردان سیزدهم که از ابتدا به طرف‌های غربی و بدعهدی آن‌ها واقف بودند، تصمیم گرفتند اشتباه دولت‌های یازدهم و دوازدهم را تکرار نکنند و در کنار پیگیری‌های دیپلماتیک احیای برجام، مسیر‌های مختلفی را برای مشکلات اقتصاد ایران تجربه کنند، شاید به همین دلیل بود حتی به بهای رشد تورم داخلی، دولت تصمیم گرفت سیاست ارز ترجیحی را اصلاح کند و تجارت با کشور‌های منطقه را تا می‌تواند گسترش دهد و تا حدودی از قیمت‌گذاری‌های دستوری فاصله بگیرد و فضای اقتصادی را برای فعالیت بازیگران مختلف بازتر کند.

کتمان نمی‌شود که اقتصاد ایران با تورم مواجه است، اما بخشی از این تورم خارج از اختیار دولت است و همه کشور‌های دنیا با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، به طوری که حتی تورم در اقتصاد امریکا نیز به محدوده ۱۰ درصد نزدیک شده است، حال بماند که ایران در تحریم است و تورم جهانی مواد غذایی نیز متوجه اقتصاد شده است. به هر ترتیب امروز دولت سیزدهم مسیری را در اقتصاد در پیش گرفته که دیگر حساب و کتاب اقتصاد از برجام فاصله گرفته و شاید به همین دلیل است که رخداد‌های اخیر مرتبط با سفر بایدن به منطقه بازار‌های ایران به ویژه ارز را چندان دچار تغییرات نمی‌کند.

بازار ارز دیروز چندان تحت تأثیر سفر رئیس‌جمهور امریکا به عربستان نبود. بایدن بعد از بیانیه مشترک با اسرائیل عازم عربستان شد و بعد از دیدار با مقامات سعودی یک بیانیه ضدایرانی مشترک بین این دو کشور صادر شد.

بیانیه‌های جدید امریکا

در بیانیه مشترک دو کشور آمده است که امریکا از عربستان سعودی حمایت نظامی می‌کند و این کشور عربی نیز متعهد به حفظ تعادل بازار جهانی نفت می‌شود. همچنین در این بیانیه ضدایرانی دو کشور بر توقف دخالت ایران در امور داخلی کشور‌ها و جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی تأکید می‌کنند.

آرامش در بازار دلار رسمی

در بازار رسمی اسکناس امریکایی روند آرامی را دنبال کرد. نرخ دلار در صرافی ملی رشد محدودی را نسبت به روز پنج‌شنبه ثبت کرد و از صبح تا ظهر روز گذشته در محدوده ۲۷ هزارو ۹۰۸ تومان مبادله شد. نرخ دلار در بازار آزاد نیز در محدوده ۳۲ هزار تومان قرار داشت و به نظر می‌رسد بازار ارز همچون گذشته دیگر نسبت به اخباری که چشم‌انداز برجام را تحت تأثیر قرار دهد، از خود واکنش نشان نمی‌دهد.

منبع: روزنامه جوان