مذاکرات دوحه شکست خورد؟

گروه سیاست سیاست فردا- شروع مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا با تسهیل‌گری قطر شور تازه‌ای به روح مذاکرات هسته‌ای دمید. امیدواری‌ها افزایش یافت و سبب شود که گمان رود می‌توان بالاخره راه‌حل میانه‌ای یافت تا توافق 2015 احیا و مطالبات ایران مبنی بر راستی آزمایی و لغو تحریم محقق شود. 

از دیروز اما اخباری منتشر شد که این گمانه را نقض می‌کرد. مثلا تسنیم به نقل از منبع آگاه نوشت که در جریان این دور از گفتگوها که به‌صورت غیرمستقیم بین ایران و آمریکا برگزار شد و اتحادیه اروپا نقش میانجی و انتقال‌دهنده پیام را به‌عهده داشت، ایران مجدداً بر لزوم دستیابی به یک توافق پایدار تأکید کرد و آن چیزی که مانع از به نتیجه رسیدن این دور از گفتگوها شده، پافشاری طرف آمریکایی بر متن طرح پیشنهادی خود در وین7 است که شامل «تضمین برای انتفاع اقتصادی ایران» نمی‌شود، در واقع واشنگتن به‌دنبال احیای برجام به‌منظور محدود کردن ایران بدون دستاورد اقتصادی برای کشورمان است.

این خبرگزاری با اشاره به اینکه مورا هم از این وضعیت انتقاد کرده است، نوشت که «همین مسئله باعث شده است به‌دلیل ضعف دولت بایدن و عدم توانایی در تصمیم‌گیری نهایی، احیای توافق هسته‌ای که صرفاً نیاز به پذیرش خط قرمز ایران در انتفاع اقتصادی از این رویداد از سوی آمریکا دارد، نشست دوحه هم فعلا تأثیری در از بین رفتن بن‌بست مذاکراتی نداشته باشد.»

در پی اینگونه اخبار شاهد طرح گزاره شکست مذاکرات دوحه در رسانه‌ها بودیم. «محمد مرندی» تحلیلگر ارشد سیاسی و متخصص مطالعات آمریکا که مشاور تیم دیپلماسی کشورمان نیز است، اما بامداد پنجشنبه گفت که مذاکرات دوحه به منظور گفت‌وگو درباره موضوعات اختلافی باقیمانده از وین، شکست نخورده و ادامه خواهد یافت.

مرندی در گفتگو با شبکه «المیادین» توضیح داد: «انتظار نمی‌رفت که مذاکرات با یک راهکار مثبت، تنها در دو روز به پایان برسد. ما اظهارات رسانه‌ای مقامات آمریکا را جدی نمی‌گیریم».

وی تصریح کرد: «آمریکایی‌ها باید تضمین‌هایی را که ایران می‌خواهد ارائه دهند تا مطمئن شویم که مانند گذشته از پشت به ما خنجر نمی‌زنند. اروپایی‌ها امروز بیشتر به ایران علاقه دارند زیرا به دلیل جنگ در اوکراین به نفت آن نیاز دارند».

به نوشته وبگاه المیادین، این تحلیلگر ارشد سیاسی ایرانی ادامه داد: «باید تحریم‌ها برداشته شود تا بتوانیم دوباره توافق هسته‌ای را اجرا کنیم. مذاکرات در دوحه شکست نخورد و ادامه خواهد داشت».

مرندی همچنین افزود: «پس از تعلیق مذاکرات وین، ارتباطات متوقف نشد، اما آنچه در دو روز گذشته شاهد بودیم، مذاکرات متمرکز بود».

وی با بیان اینکه فشار اروپا برای ترغیب آمریکایی‌ها به برداشتن گام‌های جدی افزایش می‌یابد، گفت: «بایدن تحت فشار شدید مخالفان توافق است اما در عین حال از بحران انرژی و نفت رنج می‌برد و خواهیم دید کدام یک از دو طرف پیروز خواهد شد».