ابوذر ندیمی در گفت‌وگو با «فردا» تشریح کرد
آینده بدون برجام چگونه است؟
ابوذر ندیمی از هزینه‌های کنار گذاشتن برجام گفته و معتقد است که نه می‌توان برای روابط بین‌الملل و دنیا ارزشی قائل نشد و نه اینکه با تعامل با چند کشور همسایه همه نیازها را رفع کرد.
گروه سیاست سایت فردا - آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای حکام با گزارش اخیر و صدور قطعنامه، امیدهایی باقی مانده به ثمربخشی مذاکرات جاری در وین و احیای برجام را از بین بردند. از آنجایی که رویکرد موجود در کشور مثل دوران روحانی گره زدن همه مسائل از جمله معیشت مردم به برجام نیست؛ این خبر چندان هم نگران کننده نخواهد بود. اما این سخن به معنی بی‌اثری تحریم‌ها یا نقش نداشتن احیای برجام در بهبود اوضاع و راحت‌تر پیشبرد امور نیز نیست. از همین رو لازم است در شرایطی که همه سرگرم گمانه‌زنی درباره واکنش ایران به رویکرد آژانس بوده و بعضا هم پیشنهادات تندی دارند، به این مهم هم توجه داشته باشیم که بستن پرونده برجام و کنار گذاشتن آن چه هزینه‌ها و آسیب‌هایی دارد.
ابوذر ندیمی کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با «فردا» با اشاره به اینکه «درباره آینده بدون برجام دو سناریو محتمل است» گفت: «یکی اینکه برای روابط بین‌المللی ارزشی قائل نشویم. در دنیای کنونی هم اصلا این ممکن نیست که ما بدون دنیا زندگی کنیم، همچنان که دیگر کشورهای دنیا هم بدون هم نمی‌توانند زندگی کنند. در واقع همان‌طور که در یک اجتماع کوچک مردم به هم نیاز دارند، در اجتماع بزرگتر نیز کشورها به هم نیاز دارند و از این رو چون پدیده منهای دنیا و بدون روابط بین‌الملل امکان تحقق ندارد باید سراغ سناریوی دوم برویم.»
وی افزود: «سناریوی دوم این است که ما دنیا را کوچک کنیم. یعنی بگویم فقط با این هفت، هشت یا ده همسایه که در اطراف خود داریم روابط خواهیم داشت. اینجا هم با این مشکل مواجه می‌شویم که آیا کشورهای اطراف ما اولا استعداد و توانایی این را دارند که همه خواسته‌های ما را از دنیا اعم از تکنولوژی، فناوری، محصولات، قطعات، مواد و… را تامین کنند یا خیر؟ اینجا هم دو سناریو به ذهن متبادر می‌شود. یک سناریو این است که این همسایگان خودشان این توانایی را داشته باشند که چنین چیزی محال است. دوم اینکه آنها از طریق دنیا نیاز ما را تامین کنند. در این صورت برای ما از جهت سرعت مشکل زمان و از جهت قیمت مشکل هزینه ایجاد می‌شود. بنابراین بدون برجام زندگی کردن- در عین حال که ما برای غرب مشروعیت اخلاقی و دینی قائل نیستیم- برای ابعاد اقتصادی، صنعتی و مانند آن حتما مصیبت‌زا خواهد بود؛ مصیبت گرانی، مصیبت تاخیر در تامین و… که تبعات آن هم به اشتغال، تولید و تقاضاهای مردم خواهد رسید.»
ندیمی با تاکید بر اینکه «برجام نمی‌تواند کعبه آمال ما باشد» گفت: «اما مساله این است که ما در شرایط اضطرار هستیم چون بخش عمده‌ای از امور کشاورزی، صنعت و امور دیگر مثل خدمات و مانند آن به دنیا وابسته است. دنیا هم با وجود میل ما به غرب تعریف می‌شود. حتی اقتصاد چین و روسیه هم تحت تاثیر اقتصاد صنعتی غرب است. در چنین شرایطی حتما برای مردم مشکلاتی از جهت تامین و هزینه زندگی، حفظ و ایجاد اشتغال و مسائلی از این دست ایجاد خواهد شد.»