«طرح - B» امریکا با فشار روی عصبهای انرژی ایران
گارد ساحلی ایران روز جمعه، در واکنش به توقیف محموله نفتی ایران با همدستی آتن و واشنگتن، دو نفتکش یونان را در خلیج فارس توقیف کرد. این پاسخ، مقابله به مثلی در برابر تشدید فشارهای امریکا بر ایران در فضای تقریباً به بنبست رسیده مذاکرات احیای برجام است که ظاهراً با نقشآفرینی بازیگران جدیدی مثل دولت یونان در حال اجرا است؛ طرحی که امریکاییها از چند ماه قبل با عنوان «طرح B» دربارهاش صحبت کرده بودند.
امریکاییها که با نهایی شدن توافق برجام نخست با خودداری از انجام تعهدات خود و بعد با خروج از توافق، ناسازگاریشان را اثبات کردند، طی دوران احیای برجام نیز از سنگاندازی در مسیر مذاکرات فروگذار نکردند. این روند مدتی است که به موازات اعمال تحریمهای جدید، با تحت فشار گذاشتن ایران پیگیری میشود. مداخله یونان در توقیف نفت یک نفتکش ایرانی ظاهراً بخشی از یک سناریوی جدید است که نشاندهنده ورود بازی مذاکرات به مرحلههای جدید است. روز جمعه سپاه پاسداران در اطلاعیهای از توقیف دو فروند نفتکش یونانی به دلیل تخلفات صورت گرفته در آبهای خلیج فارس خبر داد. شبکه المیادین نیز به نقل از منابع خود اعلام کرد که این نفتکشها «دلتاپوزیدون» و «پرودنتواریر» نام دارند و گارد ساحلی در سواحل بندرلنگه و عسلویه آنها را توقیف کرده است. وزارت خارجه یونان که هفت هفته قبل، بارهای یک فروند کشتی ایرانی را با هماهنگی دولت امریکا، توقیف کرده بود، در قالب بیانیهای اعتراضی از ایران خواست فوراً هر دو نفتکش را آزاد کند. پس از آن هم امریکا واکنش نشان داد و گفت که در حال بررسی گزارشهایی در خصوص توقیف دو نفتکش یونانی در خلیج فارس است. واشنگتن در شرایطی یونان را برای باجخواهی خود از ایران به میان انداخته است که وزارت خزانهداری این کشور روز چهارشنبه، یعنی همان روزی که ایران در واکنش به دزدی دریایی یونان، کاردار این کشور را احضار کرده بود، فهرست تحریمها علیه ایران را طولانیتر کرد و اسامی چند فرد و شرکت را با این ادعا که بخشی از یک شبکه بین المللی درآمدزایی برای نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حزب الله هستند، در فهرست تحریم قرار داد. وزارت خزانه داری امریکا همچنین مدعی شد که این شبکه از حمایت نهادهای اقتصادی روسیه برخوردار است.
واشنگتن دست در دست تلآویو در اجرای «طرح B»
دولت بایدن طی هفتههای اخیر مذاکراتی را با رژیم صهیونیستی آغاز کرده است که به سناریوی پلن B در ارتباط با مذاکرات هستهای سال ۲۰۱۵ اشاره دارد. بنابر گزارش آکسیوس، تلآویو دولت جو بایدن را تحت فشار گذاشته است تا در صورت شکست مذاکرات با ایران که به درازا انجامیده است، پلن B را اجرایی کند. از این رو مقامات امریکایی و اسرائیلی یک ماه قبل در مذاکرات ایال هولاتا، مشاور امنیت ملی اسرائیل با ملاقات با جیک سالیوان، همتای امریکایی خود این طرح را بررسی کردند و حالا به نظر میرسد این طرح در حال اجراشدن است. بهرغم همه کارشکنیهای امریکاییها، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران در نشست داووس به اقدام تهران در ارائه ابتکارات متعددی از ابتدای دور جدید گفتگوهای احیای برجام اشاره کرد و گفت: «اخیراً هم ابتکار جدیدی را روی میز گذاشتیم، ولی احساس میکنیم بایدن دچار بی تصمیمی شده است. امیدوارم طرف امریکایی واقع بینانه برخورد کند. ما باید در بازگشت همه طرفها به برجام، از منافع اقتصادی برجام برخوردار شویم. باید عوامل فشار حداکثری ترامپ از میان برداشته شود.» وزیر خارجه در بخشی از سخنانش گره خوردن سیاست خارجی امریکا با صهیونیستها را به میان کشید: «پنجره دیپلماسی را باز نگه داشتهایم و امیدواریم در صورت نگاه واقع بینانه امریکا به توافق برسیم. منافع ملی امریکا از سوی صهیونیستها به گروگان گرفته شده است و ادله زیادی در این زمینه وجود دارد.»، اما طرف امریکایی در روزهای گذشته، اسامی ۱۰فرد که اتباع کشورهای مختلف از جمله ایران، ترکیه و افغانستان هستند و ۹ شرکت مستقر در هنگ کنگ، لبنان، چین، ایران، روسیه، کرهجنوبی و امارات را در فهرست تحریم جدید خزانه داری امریکا قرار داد و یک نفتکش را هم در یونان توقیف کرد.» میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین روز جمعه در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «مذاکرات وین درباره برجام دو ماه و نیم است که متوقف باقی مانده است. به نظر میرسد امریکا سعی دارد برخی تحریمهای ترامپ بر ایران را حفظ کند.» وی همچنین افزود: «اگر واشنگتن واقعاً به عدم اشاعه اتمی پایبند است، باید رویکرد سازندهتر و حرفهای [در قبال مذاکرات وین]داشته باشد.»
پیامی روشن به دنیای غرب
دکتر کلیانتیس کریاکیدیس، تحلیلگر یونانی درباره اقدام اخیر کشورش گفت: «بله یونان اشتباه کرد و نباید نفت ایران را به امریکا تحویل میداد.» سینا آزودی، تحلیلگر ایران در شورای آتلانتیک در واشنگتن، اقدام ایران را اینطور تحلیل کرده است: «هدف اصلی، ارسال پیامی روشن به غرب است که توقیف نفتکشها در آینده با واکنشی مشابه مواجه خواهد شد.»روزنامه انگلیسی گاردین هم نوشت: «با متوقف شدن مذاکرات بین قدرتهای بزرگ و ایران درباره احیای توافق هستهای ۲۰۱۵، نشانههای فزایندهای وجود دارد که تهران و دشمنانش آماده توسل به زور برای پیشبرد منافع خود هستند.» کلر جونگمن، رئیس ستاد گروه حمایت از امریکا علیه ایران هستهای از منظری دیگر در این مورد به رویترز گفت: «این باید پیامدهای مستقیمی بر مذاکرات برجام داشته باشد و احتمال احیای توافق را بیشتر دچار توقف میکند.» شیرین هانتر، عضو شورای روابط خارجی امریکا در گفتگو با خبرنگار ایلنا، با بیان اینکه اسرائیل به همراه عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی مخالف بازگشت ایران به عرصه بینالمللی هستند، گفت: به نظر میرسد امریکا و ایران در حال آماده شدن برای شرایطی هستند که برجام احیا نشود. وی اعتقاد دارد که هم واشنگتن و هم تهران خواهان احیای برجام به شرط برآورده شدن خواستههایشان هستند: «بازگشت امریکا به توافق به نفع واشنگتن است در صورتی که ایران شروط امریکا را بپذیرد.»
منبع: روزنامه جوان