شب قدر چه اعمالی باید انجام داد؟

امشب نخستین شب از لیالی مبارکه قدر است. مرحوم شیخ عباس قمی در کتاب شریف مفاتیح‌الجنان در خصوص اعمال ویژه شب نوزدهم ماه رمضان مواردی را نقل کرده است:

اعمال شب‌های قدر دو نوع است:

یکی اعمالی که در هر سه شب باید انجام داد و دیگر اعمالی که ویژه به هر یک از شب‌های قدر است.

نخست: اعمالی است که در هر سه شب باید انجام داد:

و آن چند عمل است:

* غسل کردن

علاّمه مجلسی فرموده: بهتر است غسل این شب‌ها در هنگام غروب آفتاب انجام گیرد که نماز شام را با غسل بخواند.

* دو رکعت نماز :

که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، «هفت مرتبه توحید» خوانده و پس از فراغت از نماز «هفتاد مرتبه» بگوید:

«أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ»

در روایت نبوی است: که از جای برنخیزد تا خدا او و پدر و مادرش را بیامرزد… تا پایان روایت.

* قرآن به سر گرفتن

امّا اعمال شب نوزدهم چند چیز است:

اوّل

گفتن صد مرتبه: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ

از پروردگارم خدا آمرزش می‌جویم و به سوی او می‌پویم

دوم

گفتن صد مرتبه اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ

خدایا قاتلان امیرالمؤمنین را لعنت کن

سوم

دعای «یَا ذَا الَّذِی کانَ» را بخواند:

یَا ذَا الَّذِی کانَ قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ، ثُمَّ خَلَقَ کُلَّ شَیْءٍ، ثُمَّ یَبْقیٰ وَیَفْنیٰ کُلُّ شَیْءٍ، یَا ذَا الَّذِی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ، وَیَا ذَا الَّذِی لَیْسَ فِی السَّمَاواتِ الْعُلیٰ، وَلَا فِی الْأَرَضِینَ السُّفْلیٰ، وَلَا فَوْقَهُنَّ وَلَا تَحْتَهُنَّ وَلَا بَیْنَهُنَّ إِلٰهٌ یُعْبَدُ غَیْرُهُ، لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً لَایَقْویٰ عَلَیٰ إِحْصائِهِ إِلّا أَنْتَ، فَصَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلاةً لَایَقْویٰ عَلَیٰ إِحْصائِها إِلّا أَنْتَ.

ای که پیش از هر چیز بوده پس آنگاه همه‌چیز را آفرید و ماندگار است و همه‌چیز نابود می‌شود، ای که چیزی مانند او نیست، ای آن‌که نه در آسمان‌های برتر و نه در زمین‌های پایین‌تر و نه بالای آن‌ها و نه زیر آن‌ها و نه بین آن‌ها، معبودی جز او نیست که پرستیده شود، سپاس فقط ویژه توست، سپاسی که کسی بر شمردنش جز تو توان ندارد، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، درودی که کسی جز تو توانایی شمردنش را نداشته باشد.

چهارم

این دعا را بخواند:

اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ فِی الْقَضَاءِ الَّذِی لا یُرَدُّ وَ لا یُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمْرِی وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ فِی رِزْقِی وَ تَفْعَلَ بِی کَذَا وَ کَذَا.

خدایا مقرّر فرما در آنچه حکم می‌کنی، و تقدیر می‌نمایی از فرمان حتمی، و در آنچه جدا می‌کنی از کار حکیمانه در شب قدر، و در آن حکم حتمی که برگشت و تغییری ندارد، اینکه مرا از حاجیان خانه محترمت بنویسی، حاجیانی که حجّشان قبول، سعیشان پذیرفته، گناهانشان آمرزیده، بدی‌هایشان نادیده گرفته شده است، و در آنچه حکم می‌کنی و تقدیر می‌نمایی، مقرّر فرما که عمرم را طولانی نمایی، و در روزی ام بر من وسعت بخشی، و با من چنین و چنان کنی.

به جای «کذا و کذا» حاجت خود را بیان کند./مهر