مهم‌ترین اشتراک ایران و روسیه

گروه سیاست سایت فردا - روابط ایران و روسیه این روزها مورد توجه خیلی‌ها است؛ در داخل و خارج. منتقدانی هم دارد. وجه اشتراک دو کشور اما اینطور که به نظر می‌رسد، شرایط تحریمی است. روابط دوستانه و شاید راهبردی که در این شرایط می‌توانند با هم برقرار کنند سبب همراهی‌هایی شده که بعضا از سوی برخی تحلیلگران داخلی زیادی تلقی شده و با هشدار همراه می‌شود. تصمیم گیری درباره کمیت و کیفیت رابطه با روسیه البته به عهده مسئولان است که قطعا با نگاه به منافع ملی و در راستای تامین آن مناسبات بین‌المللی خود با همه کشورهای دنیا را تعریف می‌کنند. 

روابط ایران و روسیه غیر از تحلیلگران داخلی مورد توجه خارجی‌ها هم هست. مثلا روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی قابل تامل نوشته: مهمترین تجربه‌ای که تهران می‌تواند با مسکو به اشتراک بگذارد، تخصص در دور زدن تحریم‌های غرب است. طبق گزارش‌ها، ایران در حال گفت‌وگو با کرملین در مورد همکاری با یکدیگر برای دور زدن محدودیت‌هایی است که هر دو با آن رو‌به‌رو هستند. اگر آمریکا و متحدانش می‌خواهند این نوع همکاری‌ها را محدود کنند، باید از اشتباهاتی که هنگام اعمال تحریم‌ها برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای مرتکب شدند، درس بگیرند.

در این گزارش آمده است: «ایران به روسیه برای دور زدن تحریم‌های غرب کمک خواهد کرد. تکنیک‌های ایران برای دور زدن تحریم‌ها بسیار پیچیده، حرفه‌ای و گسترده است. ماه گذشته فاش شد که تهران یک «سیستم بانکی و مالی مخفی برای مدیریت ده‌ها میلیارد دلار تجارت سالانه که تحت تحریم‌های تحت رهبری ایالات متحده ممنوع شده است» ایجاد کرده است.

بر این اساس، تهران می‌تواند به مسکو هم بیاموزد که چگونه این معماری مالی را ایجاد کند یا می‌تواند به عنوان رابط کرملین عمل کرده و تجارت پنهانی از طرف روسیه را تسهیل کند. ترکیب تخصص روسیه و ایران در فعالیت‌های مالی می‌تواند پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین شبکه دور زدن و بی‌اثر کردن تحریم‌ها را در جهان ایجاد کند. اگر تحریم‌های غرب تاثیر خود را از دست بدهد، فشار بر مسکو برای پایان دادن به حمله به اوکراین و سایر تهدیدها هم کاهش می‌یابد و این ابزار مهم فشار دیگر کارایی خود را از دست خواهد داد.

وال استریت ژورنال در ادامه می‌نویسد: اولین اقدام در برخورد با ایران این است که موسسات مالی اصلی این کشور از جمله بانک مرکزی ایران را «بانک‌دار مرکزی تروریسم» نامید. کنگره باید به طور قانونی برای محافظت از سیستم‌های مالی آمریکا و همچنین سیستم بین‌المللی مداخله کند. 

این تحلیل در حالی منتشر می‌شود که بانک مرکزی ایران هم اینک مورد تحریم‌های مصوب کنگره قرار دارد و طبیعتاً یک حربه کُند شده را دوبار نمی‌توان به کار بست!