هشدار فایننشال تایمز از خطر طولانی شدن مذاکرات برجام

شورای سردبیری فایننشال تایمز نوشت: آزادی نازنین زاغری-رتکلیف و هموطن ایرانی-انگلیسی اش، انوشه آشوری بسیار مورد استقبال قرار گرفت. این یکی از دو تحولی است که طی دو روز در پایتخت‌های مختلف رخ داده که این چشم‌انداز مثبت مشابه را ایجاد می‌کند که تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای توافق هسته‌ای 2015 ایران، پس از وقفه هفته گذشته، ممکن است در مسیر بازگشت قرار گیرد.

در ادامه ی این مطلب آمده است: اولین مورد از تحول مذکور در مسکو بود، جایی که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در این هفته سیگنال داد که کشورش مذاکرات وین را با پافشاری بر خواسته های غیرواقعی متوقف نخواهد کرد. هفته گذشته، مسکو به طور ناگهانی از دولت بایدن ضمانت‌هایی خواست که تحریم‌های آمریکا علیه روسیه به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین مانع تجارت و همکاری این کشور با ایران نخواهد شد.

این تهدیدی بود که می توانست تلاش‌های دیپلماتیک برای نجات توافق را از بین ببرد و میانجی‌گرهای اتحادیه اروپا را مجبور می‌کرد تا مذاکرات را در وین متوقف کنند، درست زمانی که امیدوار بودند مذاکرات را به خط پایان برسانند. اگر مسکو واقعاً تصمیم خود را تغییر داده باشد، یک مشکل جدی برطرف شده است، اگرچه به سخنان لاوروف لزوما نمی توان اعتماد کرد.

اکنون باید تمام تلاش ها برای از سرگیری سریع مذاکرات غیرمستقیم با میانجیگری اتحادیه اروپا بین تهران و دولت بایدن انجام شود. در صورت موفقیت، ایالات متحده می‌تواند به توافقی که دونالد ترامپ در سال 2018 از آن خارج شده بود، بازگردد. ایران در ازای برداشتن بسیاری از تحریم‌های ایالات متحده، فعالیت هسته‌ای خود را به محدودیت‌های مورد توافق برمی‌گرداند.

روسیه و بریتانیا به‌عنوان طرف‌های توافق، در کنار سایر امضاکنندگان - فرانسه، آلمان و چین، نقش مهمی در مذاکرات ایفا کرده‌اند. خاتمه ی موفقیت آمیز گفتگوها به نفع همه ی طرفین است. از یک بحران هسته ای و انفجار تنش در خاورمیانه جلوگیری می شود. ایران کمک های اقتصادی بسیار مورد نیاز را دریافت خواهد کرد.

با این حال، هرگونه خوش بینی باید با شناخت مشکلات احتمالی پیش رو تعدیل شود. گستردگی فعالیت های هسته ای ایران، با غنی سازی اورانیوم توسط تهران نزدیک به سطوح تسلیحاتی، به هشدارهای غرب منجر شده است که بدون توافق سریع، این توافق دیگر استفاده ی خود را از دست می دهد. مداخله هفته گذشته مسکو همچنین تأکید کرد که هر چه مذاکرات طولانی‌تر شود، خطر خرابکاری بیشتر می‌شود.

واشنگتن و تهران هر دو می گویند که مایل به امضای توافق هستند، اما هرکدام مسئولیت دستیابی به توافق را بر عهده دیگری می گذارند. ایران از کاخ سفید می‌خواهد تضمین‌هایی ارائه کند که هیچ رئیس‌جمهوری آینده آمریکا نتواند به‌طور یکجانبه از این توافق دست بکشد. این امر عملاً برای ایالات متحده غیرممکن است. در مورد دامنه کاهش تحریم ها نیز اختلاف نظر وجود دارد.

هر دو طرف باید شجاعت خود را برای حل مسائل باقی مانده نشان دهند. آخرین چیزی که جهان به آن نیاز دارد، بروز یک بحران دیگر است. اما خطر این است که یک طرف با شرط بندی، اشتباه محاسباتی کند که طرف دیگر نیاز بیشتری به توافق دارد.