روزنامه آرمان از قول یک عضو سابق وزارت خارجه نوشت: روسیه در مذاکرات وین نقش رابطه را بین ایران و کشورهای غربی ایفا می‌کرد. کار به جایی رسیده بود که اولیانوف در برخی مقاطع در عمل به‌جای هیئت ایرانی حرف می‌زد. وی با رابرت مالی و هیئت عربستانی نیز دیدار و گفت‌وگو کرد. در پاسخ به اینکه پس از حمله روسیه به اوکراین این نقش به چه میزان خواهد بود باید گفت: قطعا هیچ. بدون تردید از این پس نقش روسیه در مذاکرات وین به صفر خواهد رسید. در چنین شرایطی موضع ایران نسبت به قبل ضعیف‌تر خواهد شد. اینکه ایران در چنین شرایطی چگونه قصد دارد به مذاکرات ادامه بدهد جای سوال خواهد داشت. مواضع اخیر ایران که خواستار توقف جنگ در اوکراین شد شاید کشورهای غربی را متقاعد کند که موضوع برجام را به صورت جداگانه در دستور کار قرار بدهند تا به نتیجه برسد.
این دیپلمات سابق افزوده است: واقعیت غیرقابل انکار این است که دولت سیزدهم و تیمی که در حال مذاکره با کشورهای غربی است، در این مدت بسیاری از فرصت‌ها را از بین بردند. اگر اجازه داده شده بود مذاکرات در دولت روحانی به نتیجه برسد قطعا فایده بهتری برای ایران به همراه داشت. اگر این اتفاق رخ داده بود منافع ما زودتر تامین می‌شد و ما می‌توانستیم از امتیازهایی که در اختیار داریم بیشتر به سود خود استفاده کنیم. اگر این اتفاق رخ داده بود ما در شرایط کنونی می‌توانستیم وارد بازار گاز و انرژی اروپا شویم. بدون تردید این اتفاق از نظر اقتصادی پیامدهای مثبت و تعیین‌کننده‌ای برای ایران به همراه داشت. ما ملاحظات و روابطی داریم که براساس آن واکنش نشان می‌دهیم. این البته بحث دیگری است که مسئولان در جمهوری اسلامی ملاحظات خود را در نظر بگیرند و واکنش متناسب با آن را نشان دهند.
اظهارات این دیپلمات سابق از جهات متعدد، مخدوش و غیرواقعی است. نخست این که ما یک بار در زمان روحانی توافق کردیم، اما با وجود برجام، اروپا حاضر به پیشنهاد خرید گاز ایران و کاهش وابستگی به گاز روسیه نشد.
ثانیا اروپا به قدری سطح پایین و مبتذل در پسابرجام ظاهر شد که نه تنها به تصریح آقای ظریف به 11 تعهد برجامی خود عمل نکرد، بلکه حتی نتوانست به وعده‌های بی‌مایه‌ای مانند راه‌اندازی کانال SPV و INSTEX عمل کند و حال آن که این وعده‌ها، یک دهم تعهدات برجامی اروپا هم نبود. یعنی اروپا نه تنها جرأت نکرد به وعده خرید نفت ایران و فروش غذا و دارو عمل کند بلکه حتی نخواست و نتوانست که در ازای دریافت پول نفت فروخته شده ایران به سایر کشورها، با ایران معامله کند.
ثانیا جهت اطلاع این دیپلمات سابق باید یادآوری کرد که در زمان آقای روحانی مشکل تحریم‌ها حل نشده بود. یعنی نه در برجام تحریم‌ها لغو شد و نه در مذاکرات سه سال بعد عهدشکنی و خروج آمریکا از برجام، تکلیف این موضوع روشن نشده بود. بنابراین باید پرسید وقتی تحریم‌ها سر جای خود بود، توافق می‌کردیم که چه بشود؟ فقط اجازه بازگشت آمریکا به توافق و دسترسی به مکانیسم ماشه(بازگرداندن خودکار تحریم‌های سازمان ملل) را بدهیم؟! متاسفانه تلقی توافق به هر قیمت(بدون تعیین تکلیف حداقل مطالبات ایران) همان کلاهی بود که در برجام سر تیم روحانی گذاشتند و خسارت‌های هنگفتی را که بر ایران تحمیل کردند و با این وجود، عجیب است که همچنان بر همان مسیر انحرافی تاکید شود./کیهان