به توافق نزدیک هستیم

گروه سیاست سایت فردا – علی باقری، مذاکره کننده ارشد کشورمان به وین برگشت و مذاکرات برجامی درحالی ادامه پیدا می‌کند که روسیه و آمریکا به واسطه جنگ اوکراین بیش از قبل با هم اختلاف دارند. برخی معتقدند که این موضوع در روند مذاکرات هم اثر گذار است اما برخی دیگر از کارشناسان با توجه به آنچه در روزهای گذشته مشاهده شده، تصور می‌کنند که روند گفت‌وگوهای برجامی خیلی تحت تاثیر موضوع اوکراین قرار نخواهد گرفت. 

امیرعلی ابوالفتح، تحلیلگر مسائل آمریکا در گفت‌وگو با «فردا» با تاکید بر اینکه «پیش‌بینی آینده مذاکرات بسیار سخت است» گفت: «یک طیفی وجود دارد که ما بر اساس آن حرکت می‌کنیم. یک سر آن حصول توافق فارغ از جزئیات موارد مورد توافق و سر دیگر هم عدم حصول توافق است. در مقاطع مختلف وضعیت با توجه به اتفاقات و مذاکرات به یکی از دو سر طیف نزدیک یا از آن دور می‌شود. الان به نظر می‌رسد که ما درحال نزدیک شدن به سر حصول توافق هستیم اما تا زمانی که اعلام نشود، یعنی توافق نشده است. حتی ممکن است که 99 درصد توافق بشود اما همان یک درصد باقی‌مانده موجب ادامه دار شده کار بشود».

وی افزود: «ما اطلاعات پشت‌پرده‌ای نداشته و بر اساس اخباری که در رسانه‌ها دنبال می‌کنیم، تحلیل می‌کنیم. گمانه‌زنی‌ها هم متفاوت است هر کسی با توجه به اطلاعات، علاقه و رویکردی که دارد توافق را محتمل یا دور از دسترس می‌داند. بر این اساس من نمی‌دانم که چرا دیگرانی از احتمال عدم توافق می‌گویند! آنچه که خودم در این شرایط فهم می‌کنم نزدیک شدن به توافق است. ضمن اینکه معتقدم بالاخره توافق صورت می‌گیرد، بحث وقت این است که چه زمانی توافق می‌شود. الان هم توافق نشود، 6 ماه دیگر یا یک سال دیگر یا بعدا خواهد شد».

این کارشناس مسائل بین‌المللی درباره اثرگذار بودن یا نبودن درگیری روسیه و اوکراین در مذاکرات وین، نیز گفت: «من درباره آینده نمی‌توانم پیش بینی کنم اما بر اساس آنچه تا کنون گذشته می‌توانم تحلیل کنم. تا الان که مذاکرات وین از این بابت تاثیر نپذیرفته است. یعنی هیات روس، هیات آمریکایی و ... در وین هستند و علی‌رغم درگیری ایجاد شده نشانه‌ای نمی‌بینیم که مثلا کسی قهر کند و نخواهد به مذاکره ادامه دهد. البته جریان‌هایی در داخل آمریکا هستند که به دولت فشار آورده و می‌گویند که شما اگر با روسیه مشکل داری و روسیه را از همه جا بیرون انداختی باید روسیه را از میز مذاکره در وین هم بیرون اندازی. این را در شبکه‌های اجتماعی آنها می‌بینیم اما سیاست رسمی دولت نیست و نشانه‌ای نمی‌بینیم که مذاکرات وین از درگیری در اوکران متاثر شده باشد. با این حال ممکن است که یک ساعت دیگر وضعیت تغییر کند».

ابوالفتح تاکید کرد: «نکته‌ای که باید در نظر بگیریم این است که طرفین اصلی مناقشه ایران و آمریکا هستند نه روسیه و آمریکا که دعوا کردنشان بر مذاکرات اثرگذار گذارد. آنها باید با ایران توافق کنند و جنگ اوکراین خیلی موثر نیست. البته وضعیت اوکراین هم به نحوی است که هر لحظه ممکن است بر حوزه های دیگری در عرصه بین‌الملل اثر گذارد».

وی در پاسخ به اینکه «با توجه همسویی مواضع روسیه با ایران ، آیا بالاگرفتن اختلافات روسیه و آمریکا در سیاست‌های روسیه در جریان مذاکرات اثرگذار خواهد بود؟» گفت: «دقت داشته باشید که فقط روسیه با ایران همسو نیست. مواضع روسیه و چین به ایران نزدیک است و مواضع سه کشور اروپایی به آمریکا نزدیک‌تر است. مساله این است که آقای اولیانوف بر اساس دستورالعملی که از مسکو داشته و یا تشخیص شخصی خود بیشتر در توییتر و فضای رسانه‌ای فعال است. این به معنی آن نیست که فقط روس‌ها کار می‌کنند. همتایان چینی آنها درحال کار هستند. ارویایی‌ها هم تلاش می‌کنند و همه می‌خواهند که این موضوع ختم به خیر شود اما نمود رسانه‌ای آقال اولیانوف بیشتر است. حساسیت جامعه ما به اولیانوف هم بیشتر و هر حرفی که او میزند را مورد توجه قرار می‌دهند گویی که فقط اولیانوف و ایران و آمریکا در وین مشغول رایزنی هستند. درحالی که گروه‌های دیگر هم فعال هستند و چه بسا رایزنی که چینی‌ها انجام دهند یا اروپایی‌ها انجام دهند، موثرتر باشد. به اعتقاد من نباید همه چیز را به روسیه محدود یا تصور کرد که اگر روس‌ها نباشند، ایران و آمریکا به توافق نمی‌رسند و خیلی با واقعیت‌ها نمی‌خواند».