امریکای «سه‌پاره» با گزارش محرمانه «مالی»/ مخالفان مذاکرات وین چه گفتند؟

رابرت مالی، نماینده امریکا در امور ایران برای اولین بار در یک جلسه محرمانه حاضر شد و آخرین وضعیت مذاکرات با ایران را برای نمایندگان توضیح داد. درباره اینکه مالی در ‌این جلسه به نمایندگان چه گفته چیزی به بیرون درز نکرده، ولی مشخص است که آنها بعد از جلسه سه‌پاره شده‌اند. دسته‌ای از دموکرات‌‌ها می‌گویند امریکا راهی جز توافق با ایران ندارد. عده‌ای دیگر از دموکرات‌‌ها می‌گویند اگر کشورشان نمی‌تواند به توافقی متضمن منافع خود دست یابد، باید میز مذاکره را ترک کند، یعنی همان کاری که چند هفته پیش ریچارد نفیو، نفر دوم تیم مذاکره‌کننده امریکایی انجام داد. دسته سوم هم جمهویخواهانی هستند که می‌گویند جلسه استماع چهار‌‌‌‌‌شنبه شب، آنان را متقاعد کرده که بایدن حتی به قیمت یک توافق بد، می‌خواهد با ایران مصالحه کند.

جلسه استماع روز چهار‌‌‌‌‌شنبه سنای امریکا، شکاف را در واشنگتن درباره مذاکرات وین نمایان‌تر کرد. رابرت مالی، نماینده امریکا در امور ایران تا روز چهار‌‌‌‌‌شنبه از ارائه هرگونه گزارشی به کنگره خودداری کرده بود، ولی نمایندگان بعد از چند مرتبه نامه‌های سرگشاده به جو بایدن، سرانجام مالی و مک گورگ نماینده خاورمیانه‌ای امریکا را به «کپتول هیل‌» کشیدند. اینکه مک گورگ و مالی در آنجا چه گفته‌اند، دقیقاً مشخص نیست، ولی از نحوه واکنش نمایندگان به صحبت‌های او می‌توان شدت و حدت بحث‌‌‌‌‌ها را حدس زد. اولین واکنش را کریس مورفی، سناتور دموکرات ایالت کنتیکت به جلسه استماع نشان داد. او بعد از خروج از جلسه محرمانه، آن را«تکان‌دهنده و مستی‌پران‌» خواند و گفت که زمان گریز اتمی ایران «‌چند هفته‌» است و تنها راه باقی مانده‌« برگشتن به برجام‌» است. او گفته است:‌« من هیچ راهی برای توقف پیشرفت ایران جز ورود مجدد به این توافق نمی‌بینم و پس از ترک جلسه توجیهی یقین می‌دانم که بهتر است در تلاش برای بازگشت به توافق جدی باشیم.»‌ظاهراً بخشی از صحبت‌های رابرت مالی در جلسه محرمانه، به بحث نقطه گریز ایران مربوط‌‌‌‌‌ می‌شده، یعنی مدت زمانی که یک کشور از زمان تصمیم برای ساخت یک سلاح هسته‌ای، می‌تواند به آن دست پیدا کند. پلیتیکو نوشته که کریس مورفی حاضر نشده مدت زمانی را که رابرت مالی در جلسه برای گریز ایران مشخص کرده، فاش کند ولی برداشت پلیتیکو این است که اگر ایران همین حالا تصمیم به ساخت سلاح هسته‌ای بگیرد، می‌تواند ظرف چند هفته مواد کافی را برای ساخت آن بسازد.

حرف‌های مخالفان

دسته دوم، دموکرات‌‌هایی هستند که هرچند مخالف مذاکره با ایران نیستند، ولی برخلاف دولت بایدن می‌گویند که در وضعیت فعلی برجام احیاپذیر نیست. این دیدگاه اولین بار با استعفای چند هفته پیش ریچارد نفیو، معاون رابرت مالی نمایان شد. گفته شده که استفعای او به دلیل اصرار بر سخت‌گیری بیشتر با ایران انجام شده ولی او تقریباً زمانی استعفا کرد که بحث توافق موقت با ایران کنار گذاشته شد.

در حالی که این دسته از دموکرات‌ها می‌گویند زمان برگشتن به برجام گذشته، دولت بایدن همچنان اصرار دارد که دست‌کم تا پایان فوریه (۱۰ اسفند ماه) امکان ادامه مذاکرات با ایران وجود دارد. «جنیفر ساکی»، سخنگوی کاخ سفید روز چهار شنبه یک بار دیگر در جمع خبرنگاران گفت که چنانچه توافق ظرف چند هفته آینده حاصل نشود دیگر امکان بازگشت به آن وجود نخواهد داشت. بن کاردین، سناتور دموکرات ایالت مریلند بعد از جلسه استماع گفته که دولت جو بایدن در مذاکرات وین گزینه‌های خوبی ندارد و تأکید کرده که توافق بد، بدتر از عدم توافق است. باب منندز، سناتور دموکرات ایالت نیوجرسی و رئیس کمیته روابط خارجی سنای امریکا هم تأکید کرده که بایدن اگر امکان توافق خوبی وجود ندارد، از مذاکرات کنار برود. او گفته که نمی‌داند زمان آن چه موقع است، اما هر وقت که باشد، پنجره فرصت به سرعت بسته می‌شود.

تیم کین، دیگر عضو دموکرات سنا از ایالت ویرجینیا نیز در اظهارنظری گفته که بازگشت دوباره به برجام برای ایران و امریکا سخت خواهد بود. در مقابل این دسته از دموکرات‌ها، جمهوریخواهانی هستند که خلاصه حرف آن‌ها این است که دولت بایدن در حال واگذار کردن بازی به نفع ایران است. بر اساس گزارش نشریه دست راستی واشنگتن فری‌بیکن، «کلاودیا تنی» عضو جمهوریخواه کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان امریکا گفته که جلسه محرمانه رابرت مالی در مورد توافق هسته‌ای ایران بیشتر از جواب، سؤال ایجاد کرده است. به گفته او رابرت مالی باید فوری در یک جلسه علنی شهادت دهد تا مردم امریکا بدانند که دولت این کشور در ازای یک توافق جدید به ایران چه قولی داده است. او می‌گوید: «تا پیش از امروز، راب مالی در کمیته روابط خارجی، چه به صورت علنی یا محرمانه، برای پاسخ به سؤالات ما و توضیح به مردم امریکا که چرا تحریم‌ها به طور کامل علیه ایران اجرا نمی‌شوند، حاضر نشده بود. متأسفانه این جلسه توجیهی مرا با سؤالات بیشتری مواجه کرد. اگرچه این جلسه یک شروع بود، اما هنوز کافی نیست.» جمهوریخواهان می‌گویند که دولت بایدن باید به سؤالات زیادی درباره نحوه اجرای تحریم‌های ایران جواب بدهد و از طفره رفتن دست بردارد. یک دستیار ارشد کنگره به واشنگتن فری‌بیکن گفته که دولت بایدن از مهم‌ترین سؤالات کنگره در مورد این توافق مانند اینکه چقدر پول نقد به تهران داده می‌شود و ایران در ازای آن چه خواهد کرد، طفره می‌رود. بر اساس گزارش صدای امریکا، تد کروز، سناتور جمهوریخواه ایالت تگزاس بعد از جلسه استماع کنگره به العربیه گفت که هرگونه توافقی با ایران فاجعه‌آمیز خواهد بود. او مدعی شد دولت جو بایدن مصمم است در برابر ایران تسلیم شود. سیندی هاید اسمیت، سناتور جمهوریخواه از ایالت می‌سی‌سی‌پی نیز تأکید کرده که هرگونه توافق دولت بایدن با ایران باید با مشورت و تأیید سنا صورت بگیرد. جیمز ریش، عضو جمهوریخواه از ایالت آیداهو و نفر ارشد کمیته روابط خارجی سنای امریکا که همواره مخالف توافق هسته‌ای با ایران بوده، گفته است به این توافق هرگز خوش‌بین نبوده، چون با افراد منطقی سر و کار ندارید.

لاوروف: راه زیادی مانده

در حالی که مذاکره در وین همچنان ادامه دارد، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز پنج شنبه در کنفرانس خبری مشترک با همتای انگلیسی خود گفته تا زمان اجرای کامل برجام راه زیادی باقی مانده است. به گزارش ایتارتاس، لاوروف بعد از گفتگو با «لیز تراس»، وزیر امور خارجه انگلیس در یک کنفرانس خبری گفت: «در موضوع ایران، ما هم‌نظریم که فرصت‌هایی برای اجرای کامل برجام در آینده نزدیک وجود دارد، اما هنوز راه درازی در پیش است.» این اظهارات طرف روس در حالی است که میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات ۱۸ بهمن‌ماه گفته بود که فقط پنج دقیقه تا نقطه پایان و توافق فاصله داریم. اولیانوف دیروز هم از وین ئتویت کرد: «کار فشرده روی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در وین در جریان است. هر سه کارگروه (لغو تحریم‌ها، مسائل هسته‌ای، و اجرا و پیگیری) امروز برای رسیدگی به مسائل قابل ملاحظه باقی‌مانده نشست خواهند داشت.»/ منبع: روزنامه جوان