یارانه جدید چند برابر شد

گمانه زنی هایی که در مورد  یارانه جدید و افزایش یارانه ها در دی ماه شده بود برخلاف وعده مسئولین عملی نشد. تاکنون هیچ مسئولی زمان دقیق پرداخت یارانه جدید را اعلام نکرده است اما بر اساس صحبت کارشناسان  پرداخت یارانه جدید به سال آینده موکول می شود. حال یارانه معیشتی دی ماه واریز شد و از یارانه جدید خبری نبود و همان مقدار قبلی به حساب سرپرست خانوار واریز شد  .در ادامه به آخرین اخبار از یارانه جدید می پردازیم.

یارانه سالانه نان چهار هزار میلیارد تومان است که سهم ماهانه آن حدود ۳۳۳ میلیارد تومان برآورد می‌شود. با احتساب جمعیت ۸۴ میلیون نفری کشور برای هر نفر ماهانه چهار هزار تومان یارانه نان در نظر گرفته شده است، یعنی هر فرد ماهانه می‌تواند یک نان سنگک بخرد.

در خصوص تامین نان، دولت در چند سال اخیر برای واردات گندم دلار ۴۲۰۰ تومانی به واردکنندگان پرداخت می‌کرد، اما دولت رئیسی تصمیم دارد که دلار ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند.

مردم نگران بودند که با حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی قیمت گندم افزایش یابد، اما معاون سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه یارانه دارو و گندم حذف نشده است گفته است: مردم نگران نباشند. یارانه گندم و دارو در سال ۱۴۰۱ ادامه دارد اما شیوه عمل و دستورالعمل ها در این بخش تغییر می‌کند.

دولت قصد دارد که گندم را از طریق یارانه کالا یا یارانه نقدی ارزان‌تر در اختیار مردم قرار دهد. در خصوص یارانه نقدی جدید دولت وعده داده که به ۶۰ میلیون نفر مبلغی بین ۹۰ تا ۱۲۶ هزار تومان یارانه جدید پرداخت می‌کند.

۳۰ میلیون نفر اول که شامل دهک‌های اول تات چهارم می‌شود ماهانه مبلغ ۹۰ هزار تومان و ۳۰ میلیون نفر دوم که دهک‌های پنجم، ششم و هفتم هستند ماهانه مبلغ ۱۲۶ هزار تومان یارانه دریافت می‌کند.

قرار بود این یارانه با یارانه معیشتی بنزین دی ماه پرداخت شود که عملی نشد و پیگیری‌ها نشان می‌دهد واریز آن به بهمن ماه موکول شده است.

احتمالا از بهمن ماه یارانه جدید واریز شود، در واقع دولت قصد دارد یارانه جدید را به یارانه معیشتی بنزین که در روز دهم هر ماه واریز می‌شود اضافه کند.

به نظر می‌رسد یکی از علت‌هایی که دولت در پرداخت یارانه جدید دست نگه داشته این است که موضوع حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی را در مجلس نهایی کند. اگر دولت از یک سو یارانه جدید را قبل از حذف نهایی ارز ترجیحی واریز کند و از سوی دیگر نمایندگان با حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی موافقت نکنند، پرداخت یارانه جدید یک تکلیف دیگر روی دوش دولت می‌گذارد.

در واقع دولت برای پرداخت یارانه جدید مصمم است اما شرط پرداخت آن را حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی می‌داند، چرا که با کسری بودجه و افزایش هزینه‌ها، نقدینگی ندارد که با اتکای به آن یارانه جدیدی بدهد.

بنابراین کسانی که منتظر دریافت یارانه جدید هستند، احتمالا پس از تصویب نهایی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در مجلس، این یارانه را دریافت کنند.

آنطور که گفته شد، احتمالا واریز یارانه جدید در نیمه دوم دی ماه نیز انجام نشود و پرداخت آن به بهمن ماه موکول شود.

با فرض موکول شدن یارانه جدید به ماه بعد، دولت باید یک یارانه در روزهای آینده واریز کند که آن یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی است.

این یارانه به ۷۸ میلیون نفر داده می‌شود و مبلغ آن به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود. همچنین حدود ۲۱ میلیون خانوار یارانه‌بگیر مرحله اول وام یک میلیون تومانی کرونا را دریافت کردند که هر ماه یک قسط آن را از طریق یارانه پرداخت می‌کنند.

این یارانه در ساعت ۲۴ روز دوشنبه ۲۰ دی ماه واریز می‌شود.

چرا یارانه جدید پرداخت نشد؟

یک اقتصاددان با بیان اینکه مشکل اصلی دولت برای پرداخت یارانه جدید، منبع تامین آن است، گفت: ازآنجا که دولت پول ندارد، برای کسب درآمد می‌خواهد یک سری از یارانه‌ها مثل یارانه بنزین را حذف و قیمت‌ها را گران کند. از طرف دیگر از تبعات اجتماعی آن هم می‌ترسد.

سید مرتضی افقه ادامه داد: به همین دلیل دولت به دنبال منبع و مبلغی است که اول یارانه را به مردم بدهد تا کام مردم شیرین شود و بعد یارانه بنزین را حذف کند؛ اما، چون منبعی پیدا نمی‌کند، فعلا دست نگه داشته است.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز  گفت: هرچند راحت‌ترین مسیر برای تامین مبلغ یارانه جدید برای دولت، استقراض از بانک مرکزی است، ولی چون دولت آگاه است که این مسیر به تورم منتهی خواهد شد فعلا دست از این کار کشیده است.

افقه ادامه داد: دولت در حال حاضر در حال مانور دادن روی این موضوع است که در یکی، دو ماهه اخیر دست به نقدینگی نزده و تورم هم کاهش پیدا کرده است. به همین دلیل تلاش می‌کند از بانک مرکزی برای پرداخت یارانه جدید استقراض نکند.

این استاد دانشگاه  ادامه داد: نکته دیگر در عدم پرداخت یارانه جدید، ناهماهنگی تیم اقتصادی دولت و عدم تخصص این تیم است. رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس بانک مرکزی و معاون اقتصادی رئیس جمهور تخصص مستقیم و ذی ربط با کارشان ندارند.

افقه با بیان اینکه این تیم اقتصادی در دولت با هم هماهنگ نیستند، گفت: گویی این افراد در تیم اقتصادی دولت برای وعده شیرین دادن به مردم مسابقه گذاشته اند. به همین دلیل محسن رضایی زودتر این خبر را اعلام کرد، اما عملیاتی نشد.

این اقتصاددان ادامه داد: دولت در حال حاضر دو تصمیم برای تحول ساختاری گرفته است؛ یکی گران کردن خدمات و کالا‌هایی همانند بنزین، گاز، برق و اینترنت که البته این گرانی را به صورت چراغ خاموش انجام می‌دهد و در این بین تنها بنزین است که تبعات اجتماعی دارد.

افقه در مورد تصمیم دوم دولت برای تحول ساختاری گفت: تصمیم دوم حذف ارز ترجیحی است. قصد دولت اجرای هر دو تصمیم است و اخیرا هم صحبت جدیدی را مطرح کرده اند مبنی بر اینکه می‌خواهند همه یارانه‌ها را یکپارچه کنند.

پول‌های بلوکه شده منبع تامین یارانه جدید است

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: اگر دولت قصد دارد یارانه‌ها را یکپارچه کند نیاز به کار عملیاتی است و ساز و کار و تشکیلات می‌خواهد. برای حذف یارانه بنزین هم به همین شیوه باید عمل کند. این مساله یک ساز و کار پیچیده اداری و اجرایی قوی می‌خواهد که دولت از عهده آن برنمی آید، ولی چون وعده داده آن را به عقب می‌اندازد.

افقه گفت: به نظر می‌رسد بخشی از این معطل کردن‌ها برای پرداخت یارانه جدید، این است که مذاکرات را دارند به جایی می‌رسانند. اگر مذاکرات به نتیجه هم برسد مدت‌ها طول می‌کشد تا نفت فروش برود و ما دوباره بازار‌های صادراتی را به دست بیاوریم. اگر مذاکرات به سرانجام برسد ۸ میلیارد پول بلوکه شده در کره جنوبی و همچنین دیگر کشور‌ها از این طریق آزاد می‌شود و دولت می‌تواند از این منابع برای پرداخت یارانه جدید استفاده کند هرچند آن هم تورم زاست.